Zinemaldia… euskaraz?


2023ko irailaren 20an - 09:46
Azken eguneraketa: 11:53

Joan den irailaren 1ean iragarri zuen Donostia Zinemaldiak, historian lehenbizikoz, Sail Ofizialeko Kursaaleko emanaldiek euskarazko azpidatziak izango dituztela. Urte dezente igaro dira Donostiako Bagera euskaltzale elkartea, eta Euskal Herri osoko euskalgintza, oro har, euskarak nazioarteko ekitaldi honetan duen presentzia eskasa salatzen hasi zirenetik. Iaz bertan, Zinemaldiaren inaugurazio ekitaldiaren aurrean, Pantailak Euskaraz ekimenetik elkarretaratzea antolatu genuen, Espainiako eta Euskal Herriko agintari gorenak bertan zeudela probestuta, eta Zinemaldian, zinemetan, telebistan, zein streaming plataformetan euskaldunok jasaten dugun diskriminazioa amaitzeko eskatzeko, Pantailak Euskaraz, gure eskubidea! lelopean.

Ordutik hona hainbat mugimendu egon dira bulegoetan ere, eta azkenean, euskaldunoi, zinemaldiko atalik garrantzitsuena gure hizkuntzan jarraitzeko eskubidea aitortu zaigu. Aurrerapauso handia eman du Zinemaldiak, eta eskertzekoa da hori. Alabaina, hizkuntza ofizialen arteko berdintasuna oraindik urruti dago: lehiaketa ofizialetik kanpoko sailetan film gutxi ikusi ahalko dira euskaraz azpidatzita; jatorriz euskarazkoak diren lau film bakarrik estreinatuko dira; eta haurrentzako atalean eskainiko dituztenak zinemetan euskaraz bikoiztuta jadanik ikusi ahal izan ditugun edukiak dira. Denera, euskaraz ala euskaraz azpidatzita ikusi ahalko dira filmen %32,9. Emanaldi kopuruari so eginez, %19,3 eskainiko da gure hizkuntzan. Aurreko urteekin alderatuz portzentajeak nabarmen hobetu diren arren, zinez espero dugu hurrengo edizioetan aldaketa gehiago iristea, euskaldunon hizkuntza eskubideak erabat bermatu arte.

Aurrerapauso handia eman du Zinemaldiak, eta eskertzekoa da hori. Alabaina, hizkuntza ofizialen arteko berdintasuna oraindik urruti dago

Azken bi urteotan agerian geratu da euskarak ikus-entzunezkoetan bizi duen bazterketa egoera salatu eta gaia eztabaida sozial eta politikoaren erdigunera ekartzeak erakundeak norabide egokian mugiarazi ditzakeela: Espainiako Estatuko Ikus-entzunezkoen Legearekin zirrikitu txiki bat irekitzea lortu genuen, eta plataformak euskarara bikoiztu eta azpidatzitako edukiak eskaintzen hasi dira gutxinaka (jadanik 134 eduki daude euskaraz Netflixen, eta 122 Prime Videon); Primeran streaming plataforma berria, eduki ia guztiak euskaraz ala euskaraz azpidatzita eskaintzen dituena, martxan jarri dute Irailaren 15ean; Zinemaldiak aurrerapauso nabarmena eman du euskarazko eskaintzari dagokionez…

Hurrengo erronka Euskal Ikus-entzunezkoen eta Zinemaren Legeak onartzea izango da, euskarazko ekoizpenera eta bikoizketara bideraturiko baliabideak biderkatu, zinemetan euskarak bizi duen bazterkeria gainditzeko hizkuntza kuotak ezarri, eta EiTBn euskara lehenesteko arau eta irizpideak ezartzeko.

Guztion artean bultzatuz, eta duela hiru hilabete utzi gintuen Izaskun Rekalde gure kide estimatua oroimenean dugula, erakundeek euskararen alde gidoia aldatzeko lanean jarraituko dugu; Pantailak Euskaraz lortuko ditugu!

Alex Aginagalde Lopez, Pantailak Euskaraz elkarteko bozeramailea

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Irakurleen gutunak
Guggenheim Urdaibai: nork nori entzun eta zertarako?

2021ean hasi ginen Guggenheim Urdaibai proiektuaren inguruko lehen oihartzunak entzuten…Bai ala bai egingo zela esan zigun orduko Unai Rementeria ahaldun nagusiak. Bere esanak indartzeko, 40 milioi euro utzi zituen “blindatuta” museoak eraikitzen zirenerako... [+]


Labrazaren defentsan
"(Oiongo osoko bilkuraren) helburua argia da, legez legitimatzea tramitazioan irregulartasun nabarmenak dituzten megaproiektu energetikoak"

Joan den asteazkenean egun gogorra eta desatsegina bizi izan genuen, ez bakarrik Labrazarentzat, baita zentral eoliko,... [+]


Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Atzoko filosofoen oraina hausnartuz

Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]


Erakundeen erantzukizuna haurrak babestean

Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak,  polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]


EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


Kaldereroak: ‘blackface’ bat donostiar erara?

Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]


Lanaldia astean 37,5 ordu baino are gehiago laburtzearen erronka

Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.

Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]


2025-01-29 | Aramaixo Bizirik
“Itsaraz” zentral eolikoaren kontrako ingurumen txostenaren balorazioa

Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]


2025-01-27 | Aritz Arrieta
Euskaldun harrera herria?

Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]


Ez ditzala diruaren hotsak bonben burrunbak isildu

Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]


Euskararen herria harrera herria

Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.

Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]


Glutamatozko grebak

Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.

Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]


50 urte Potasaseko grebatik

Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]


Industria militarraren konbertsioa, behar etikoa

Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]


Eguneraketa berriak daude