Zilbor-hestea
“Gogo eta gorputzaren zilbor-hesteak: bi kate. Bi kate, biak ebaki beharrezkoak: bat gorputzaren bizitzeko, bestea gogoaren askatzeko”. Hala dio Mikel Laboaren kantak; hala izan da belaunaldiz belaunaldi, egun arte.
Gogoan dut nire gurasoak askotan joaten zirela asteburu pasa Errioxara. Artean, nik 13-14 urte nituen. Eta a zer poza hartzen nuena: asteburu osoa neuretzat, nahi nuena egiteko, nahi nuen orduan bueltatzeko, nahi nuena jateko, lagunak etxera ekartzeko… Eskertzekoa adin horrekin eta zentzuz (behintzat hein handi batean…), ni asteburu osoa bakarrik egoteko hezi izana; eskertzekoa, heldutasun hori lortzeko baliabideak eskaini izana. Aitzitik, irakaslea izaki, sarri ikusi ohi ditut ikasle asko autonomiaz egin beharko lituzketen zenbait gauza egin ezinik. Askotan, bakarrik egiteko aukerarik izan ez dutelako. Ez ote da modu autonomoan aritzea bizitzari aurre egiten ikasteko modu egokia? Ez ote da ikasteko modu bat gauzak hala moduz egin eta hurrengoan hobeto egin daitezkeela jabetzea?
Irakaslea izaki, sarri ikusi ohi ditut ikasle asko autonomiaz egin beharko lituzketen zenbait gauza egin ezinik. Askotan, bakarrik egiteko aukerarik izan ez dutelako
Gaur egun, ez nago ziur ikasketa modu horiek murrizten ez ote gabiltzan. Laboak zioen moduan, ezinbestekoak direla iruditzen zait, beste hainbat baliabideren moduan. Nik uste, askotan, gazteak babestu nahian edo guk izan ez genituen zenbait hobari erraztu nahian, izan genituen ikasketak eskaintzeari uzten diogula. Agian, geure beharrak asetzeko asmoz? Edota gure beldurrak saihesteko? Esango nuke gazteek senez erreklamatu ohi dituztela bakarrik ekiteko bide horiek.
Kontua da hainbat gauza norberak eginez ikasten direla; zaildu, eroriz eta altxatuz egiten baita. Honela dio hezkuntzan erreferentzia den Stanford-ko Unibertsitateko George Kembelen ikas-metodo ezagunak: “Eginez ikasten da, eta ez entzunez”.
Badirudi, bestalde, beste behar batzuk asetzeko ez dugula hutsik egiten, bereziki baliabide materialak emateko; esango nuke Gabonetan ume edota gazte askori ez zaiela ikatzik etorri etxera, kontrakoa baizik. Kasu gehienetan sobera.
Amaitzeko, ostera Laboaren jakintzari egingo diot erreferentzia: “Amatxo maite! Ohar zaitez benetan maite nauzun ama izan nahi baduzu… eta nik zu maitatzea… nik izatea nahi dudana izatera utzi behar nauzula. Hau baita bide bakarra biok elkar sanoki maitatzeko… zuk zure nortasunaz, nik nereaz… Ama! Eten dezagun lehen gorputzarena bezala orain, gogoaren zilbor-hestea”.
Adizu, ama
badakizu
sortze berean
zuri gorputzez
lotzen ninduen zilbor-hestea
sendagileak nola eten zuen.
Lehenengo eten beharra izan zen:
bizitzaren bizitzeko lehen legea.
Haurtzaroan
titia eman zenidan,
mutil-aroan
eskoletara bidali
bizitzarako armak hartze arren.
Dena eskertzen dizut;
duen balore guztian,
nik ahal dudan neurrian
Bainan, gaztaroan
amatxo maite!
Ohar zaitez
benetan maite nauzun ama
izan nahi baduzu
eta nik zu maitatzea,
ni naizena
nik izatea nahi dudana izatera
utzi behar nauzula.
Hau baita bide bakarra
biok elkar sanoki maitatzeko,
biok alkar osoki eta betikoz maitatzeko;
zuk zure nortasunaz, nik nereaz,
zuk zure nortasunaz, nik nereaz.
Ama! Eten dezagun
lehen gorputzarena bezala
orain, gogoaren zilbor-hestea.
Ioritz Gonzalez Lertxundi, irakaslea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Ez dakit nondik hasi, egia esan. Ordezkoa naizen heinean –irakaskuntzan ikasturte gutxi batzuk daramatzat lanean– eskola ugari ezagutu ditut Nafarroa, Bizkai eta Araban zehar. Lankide izan ditudan irakasleekin euskal eskolak dituen gabezien inguruan hitz egiten... [+]
Alberto Martinez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak argi dio: ez ditu mediku euskaldunak aurkitzen, eta euskarazko osasun arreta ezin da bermatu mediku egoiliar (formazioan dauden espezialista) gehienak kanpotarrak direlako. Mediku euskaldunak bilatzea perretxikotan joatea... [+]
Otsailean bost urte bete dira Iruña-Veleiako epaiketatik, baina oraindik hainbat pasarte ezezagunak dira.
11 urteko gurutze-bidea. Arabako Foru Aldundiak (AFA) kereila jarri zuenetik epaiketa burutzera 11 urte luze pasa ziren. Luzatzen den justizia ez dela justizia, dio... [+]
MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]
Matxismoa normalizatzen ari da, eskuin muturreko alderdien nahiz sare sozialetako pertsonaien eskutik, ideia matxistak zabaltzen eta egonkortzen ari baitira gizarte osoan. Egoera larria da, eta are larriagoa izan daiteke, ideia zein jarrera matxistei eta erreakzionarioei ateak... [+]
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Nahiz eta Nazio Batuen Erakundeak (NBE) 1977an nazioarteko egun bat bezala deklaratu zuen eta haren jatorriaren hipotesi ezberdinak diren, Martxoaren 8aren iturria berez emazte langileen mugimenduari lotua da.
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.
Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]
Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]
Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]
Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]
Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]
Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]
Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.
Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]