Inflazioa ez da fenomeno meteorologikoa, baina zure soldata urtuko du hipotekatan
Inflazioa %6,1era igo da otsailean Hego Euskal Herrian, eta azpiko inflazioa %7,7. Prezioen gorakada gelditzeko, interes tasak igo eta eskaria apaltzea da ordoliberalismoaren betiko guardasola. Baina inflazioa ari du esatea zein punturaino da zehatza?
Asteartean eman zituen ezagutzera INE Espainiako Estatistika Institutuak inflazioaren datuak Espainiako Estatuan, eta Hego Euskal Herrikoak hemendik bi astera emango dituen arren, aurrerapen horrek balio du prezioek berriz ere goraka egingo dutela iragartzeko.
Inflazioa %5,9tik %6,1era igaro da eta azpiko inflazioa –eguneroko saskiari gehiago eragiten dion neurgailua– %7ra iritsi da. Argindarraren garestitzeak ekarri omen du gorakada hori INEren arabera, baita elikagaien prezioen igoerak ere.
Energia kostuak gorantz doaz eta enpresek euren produktuen prezioetan islatzen dute hori, herritarrek ordain dezaten.
Bitartean, inflazioari aurre egiteko, Europako Banku Zentralak interes tasak igotzen jarraitzen du. Martxoan puntu erdi igoko duela esan du bankuko presidente Von der Leyenek. Eta Euribor indizeak ere gora egiten jarraitzen du ondorioz, hilero hipoteka ordaindu behar dutenen soldatak zorretan urtuz.
Urtebetean, batez beste 3.200 euro gehiago pagatu beharko dizkio bankuari hipoteka bat duenak.
Baina ekonomia “hozteko” formula horrek dioenaren kontrara, prezioak ez dira apaltzen ari eta inflazioa kontrolatu ezinik dabiltza. Zergatik?
Argindarraren eta gasaren kostuak gorantz doaz. Ukrainako gerra, merkatuaren turbulentziak… diote analistek. Haatik, 2021eko udazkeneko argindarraren gorakada eman zenean ez zen gerrarik; ordukoan argindar konpainiek Espainiako Estatuko erregulazio lausoa aprobretzatu zuten dirua “zerutik” jasotzeko.
Orain, espainiar araudia zorroztu den arren –eta Iberiar penintsulan prezioak mugatuta dauden arren–, energia konpainiak eta horietan parte duten inbertsio funts eta bankuak inoizko etekin handienak izaten ari dira: Iberdrola, 4.339 milioi euro; BBVA 6.420 milioi; Repsol 4.251 milioi…
Bistan da, inflazioa ez da batzuen mesedetan asmatutako artefaktu ekonomiko bat, baina fenomeno meteorologiko bat ere ez. Neurgailu bat da, eta batzuetan politika ekonomiko atzerakoiak neurtzeko ere balio du.
Oxfam Intermonek argitaratutako txosten batek adierazi du Espainiako Estatuko %1 aberatsenen esku dagoela estatuko kapitalaren %22,4. Bestalde, %50 pobreenak estatuko aberastasun guztiaren %7,8aren jabe baino ez dira.
EAEko haurren %6,4ak eta Nafarroakoen %10,2ak ikusmen pobrezia du. Visión y Vida elkarte espaniarrak egin du estatuko azterketa. Txostenaren arabera, ikusteko arazoak dituzten haurren eragozpen larriena da ez duela minik egiten, eta familiek, baliabide ekonomikorik ez... [+]
Europar Batasuna pandemia aurreko zerga arau zorrotzetara bueltatzeko bidean da, Europako Parlamentuak estatu kideek duten defizita eta zorpetzea mugatzeko neurri fiskal berriak onartu ostean. Ecofinek 2023 urte amaieran erabakitakoari jarraiki, austeritate eta murrizketa... [+]
Urte gutxiren buruan lanik aurkituko dutela uste dutenen kopurua 20 puntu beherago kokatzen da bost urteren ostean. Norberaren gogobetetzearen balorazioari dagokionez, 10 puntu jaitsi da 2015etik.
Egunero milioi bat dolar xahutuko balitu bost aberats horietako bakoitzak, 476 urte beharko lituzkete aberastasun guztia agortzeko. Era berean, 2020tik hona, munduko 5.000 milioi pertsonaren erosahalmena murriztu egin da. Oxfam GKEaren aurtengo txostenaren emaitzak dira.
Fundazioak 650 lagun ingururen elikadura bermatzen du urtean. Erakundetik diote azkeneko bi urteetan laguntzarik gabe geratu diren pertsonak artatu ahal izan dituztenak baino gehiago izan direla.
Berokuntzari edo higiene-produktu batzuei ere uko egin behar diete ikasleen ia erdiak, Cop1 erakundeak argitaratutako ikerketa baten arabera. %25ek 50 euro baino gutxiago izaten dituzte eskura, alokairua eta tasak ordaindu ondoren.
Arroz kiloa euro eta hamahiru zentimo garestitu ditu Mercadona supermerkatu kateak otsailaren 7tik martxoaren 1era. FACUA kontsumitzaileen elkarteak mila elikagai baino gehiagoren prezioak aztertu ditu Espainiako Estatuko zortzi supermerkatu kate handietan. Urtea hasi denetik,... [+]
2019ko abendutik 2021eko abendura munduan sortu den aberastasunaren bi heren %1 aberatsenen esku geratu da, Oxfamek kalkulatu duenez. Muturrerantz ari dira aberastasuna eta pobrezia mende honetan: hamarretik pertsona batek gosea pasatzen du –820 milioik–, eta... [+]
Enpresen dibidenduak akziodunen artean ez ezik, langileen artean ere banatu behar direla defendatu du Angel Toña Jaurlaritzaren Lan sailburu izan zenak Euskadi Irratian eginiko elkarrizketan: "Enpresaburu makalak dauzkagu, eta argi esan behar da, politikariek ezin... [+]
Gasaren kontratua aldatu eta urtean 6.000 euro ordaintzetik 40.000tik gora ordainduarazi nahi izan diote Hiriburuko Ametza ikastolari. Ondorioz, kontratua eten eta hamar egun berogailurik gabe egon dira ikasle eta irakasleak. Elkartasunak salbatu ditu, gelak berotu ahalko... [+]
Herritarren pobretzeaz, sistemaren porrotaz eta bizi dugun paradigma aldaketaz hitz egin digu Josetxo Etxeberriak. Bikotekidearekin eta 3 urteko umearekin bizi da Hernanin, eta negu atarian ez dute berogailua ordaintzeko dirurik. Egoera globala dela eta aurre egiteko mekanismoak... [+]
Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta, manifestazioak egin dituzte larunbatean Donostian, Bilbon, Iruñean eta Gasteizen. 15.000 lagun baino gehiago bildu dira, eta aberastasunaren banaketa, bizitza duinak eta prezioen kontrola exijitu diete Eusko Jaurlaritzari... [+]
