Zergatik eten du Errusiak Itsaso Beltzeko zereal esportazioen ituna?

  • Ukrainako gerra egonda ere, Errusia eta Ukrainako Gobernuek hitzartuta zeukaten laboreen esportazioa ahalbidetuko zutela, 2022ko uztailetik. Astelehenean Vladimir Putinek erabaki du ez luzatzea, arrazoituta NBE ez zela betetzen ari adostutakoa.


2023ko uztailaren 18an - 09:16
Azken eguneraketa: 11:52
Itsaso Beltzeko zerealen ituna sinatu ostean 26.000 tonako esportazioa egin zuen Ukrainak. / Argazkia: UNOCHA.

Ukrainako gerragatik blokeatuta zegoen zerealen esportazioa Itsaso Beltzean, eta 2022ko uztailean akordioa sinatu zuten Errusiako eta Ukrainako agintariek, ziurtatzeko ez zietela eraso egingo laboreak zeramatzaten itsasontziei. Antonio Guterres Nazio Batuen Erakundeko (NBE) idazkari naguasiaren esanetan, itun horri esker gosez zeuden milioika pertsona “salbatu” dira. 32,9 milioi tona labore esportatu dira urtebete honetan, elDiario.es-ek gogorarazi duenez.

Ituna hirutan luzatu dute, baina azken aldian, maiatzean, soilik 60 egunez luzatzea onartu zuen Errusiak, eta ez testuan adostuta zegoen 120 egunez. Astelehenean zen itunaren azken eguna, eta Errusiako Gobernuak erabaki du ez luzatzea, azken asteetako mehatxua beteta.

Dmitri Peskov Kremlineko bozeramaileak jakinarazi du akordioa bertan behera gelditu dela, zera argudiatuta: “Errusiari eragiten dion ituneko zatia ez da bete orain arte”. Ohartarazi du hori bete ezean ituna etenda egongo dela. Errusiako Kanpo Ministerioak azpimarratu du prest leudekeela hitzarmena berrartzeko, baldin eta “emaitza zehatzak badaude, ez promesak eta bermeak”.

Hain zuzen, 2022ko itunean zehaztu zuten NBEk Errusiari lagunduko ziola elikagai eta ongarriak esportatzen nazioarteko merkatuetara; baina, Errusiak salatu duenez, oztopoak jartzen ari dira. Antonio Guterres NBEko idazkari nagusiak astelehenean adierazi du “dezepzio ikaragarria” izan dela Errusiak bere proposamenak “entzun ez izana”, munduko “elikadura segurtasuna” arriskuan jarri baita Itsaso Beltzeko hitzarmena bertan behera utzita. Dena den, onartu du jakitun dela Errusiako elikagai eta ongarriek nazioarteko merkatuan dituzten “oztopo batzuek hor dirautela”.

Negoziatzen jarraitzeko asmoa erakutsi dute NBEko ordezkariek eta Turkiako presidente Recep Tayyip Erdoganek –ituna sinatzerakoan ezinbesteko bitartekaria izan zen–. Erdoganek azaldu duenez, uste du Errusiako presidente Vladimir Putinek “nahi duela” Itsaso Beltzeko hitzarmenak jarraitzea. Adierazpen horien ondotik, ordea, Errusiako Tass agentziak jakinarazi du NBEko ordezkari errusiar batek argitu duela erabakia behin betikoa dela eta ez dutela negoziatzen jarraituko, elDiario.es-ek jaso duenez. Errusiako Kanpo ministro Sergei Lavrov eta Turkiako Hakan Fidan aurrez prest agertu dira eztabaidatzeko, The Guardian-ek jakinarazi duenez.

Ikusteko dago ea Itsaso Beltzeko pasabidea irekiko dieten zereal esportazioei, edo multinazionalen eskuetan dagoen elikagai merkatuan aldaketak eragingo dituen.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Ukrainako gerra
Trumpek Zelenskiri “diktadore” deitu ostean, guda amaiera aztergai Europar Batasunean ere

Azken egunetako giroa baretzeko asmoz eta Ukrainako Gerraren bukaeraz hitz egiteko elkartuko dira Trumpekin, ondoko astean, Emmanuel Macron Frantziako presidentea eta Keir Starmer Erresuma Batuko Lehen ministroa. Auzi bera aipagai, ostegun honetan elkartzekoak dira ere... [+]


2025-02-19 | CTXT | Rafael Poch
Kontrainformazioak haizea alde du

Palestinan genozidioa, Europan gerra eta potentzia nuklearren artean tentsioa. Ez daukagu berri on askorik emateko, baina bada bat, hondamendi orokorretik eratorria, aipatzea merezi duena: aldeko baldintzak sortzen ari dira kontrainformaziorako, informazio independenterako,... [+]


AEBak eta Errusia batzartu dira Saudi Arabian, Europak albotik behatzen duen bitartean

Ukrainako gerra hasi zenetik, bi potentziak ez dira mahai beraren bueltan eseri. Negoziatu egingo dute nola amaitu gatazka belikoa. Ukrainako presidenteak, ordea, esan du ez duela mahai horretan adosten den ezer onartuko, bera ez baitute gonbidatu.


Europak toki bat aldarrikatu nahi du Ukrainako bake negoziaketan, AEBen bazterketaren aurrean

Macronek egindako deiari erantzunez, NATOko eta Europako agintariak Parisen elkartuko dira astelehen honetan, AEBek eta Errusiak iragarri ostean Ukrainako gerra amaitzeko elkarrizketei heltzekotan direla. Europak diru asko xahutu du Ukraina laguntzen, eta gerra amai dezakeen... [+]


AEBek eta Errusiak diote Ukrainako gerra amaitzeko negoziazioei heltzeko prest direla

Trumpek eta Putinek ordu eta erdiz hitz egin dute telefonoz. Biek hala biek baieztatu dute ados direla Ukrainako gerra amaitu dadin "elkarrekin lan egiteko", baina argi utzita Ukraina 2014ko mugetara itzultzea ez dela "errealista". Zelenskyrekin ere hitz egin... [+]


2025-01-24 | Gedar
Europako gastu militarra, eztabaidaren erdigunean Davosen

 Mark Rutte NATOko idazkari nagusiak arrazoia eman dio Trumpi eta esan du "Europak inbertsio militarra handitu" behar duela.


2025-01-09 | Joan Mari Beloki
Ukrainan argitzekoak

Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]


Europako ekialdea errusiar gasik gabe utzi du Ukrainak, Gazpromekin hautsita

Gazpromekin zuen kontratua ez du berritu Volodymyr Zelenskyren gobernuak eta, asteazken goizean, Europa ekialdea hornitzeko gasaren fluxua eten du errusiar konpainiak.


2024-12-17 | Julene Flamarique
Igor Kirillov hil du Ukrainiak, Errusiako armadako babes nuklearrerako, biologikorako eta kimikorako tropen burua

Atentatua astearte goizean izan da, Kieveko auzitegi batek Kirillovi Ukrainako tropen aurka arma kimiko debekatuak erabiltzea leporatu eta hurrengo egunean. 300 gramo TNTko karga zuen lehergailuak, eta Errusiak jazotakoa argitzeko ikerketa bat jarri du abian.


2024-12-06 | Rafael Poch | CTXT
Oreshnik bisitan izan da Yuzhmash-en

Moskuk erakutsi du bere disuasio ahalmena areagotu dezakeela arma nuklearrik erabili gabe eta modu horretan bere arerioen gorakadari erantzun diezaiokeela. Bide batez, errusiar erruletan jokatzen ari diren europar erakundeetan arrakalak zabaltzen ditu.


Arma nuklearrarekin erantzuteko bidea ireki du Putinek, Ukrainak AEBek eta Ingalaterrak emandako misilekin eraso egin eta gero

Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena. 


2024-11-18 | Jon Torner Zabala
Errusiaren kontra irismen handiko misilak erabiltzeko baimena eman dio Bidenek Ukrainari

Urtarrilaren 20an utziko du AEBko presidente kargua Joe Bidenek, lekukoa Donald Trumpi emanda –zeinak AEBen norabide aldaketa marka dezakeen Ukrainako gerran–. Agintaldia amaitu aurretik, baina, irakurri dugu Ukrainari baimena eman diola Errusiako Kursk eskualdean... [+]


2024-11-05 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Iparkorearrak ote dabiltza behe-laino artean Errusian?

Errusian Ukrainarekiko gerra-frontean arituko liratekeen iparkorear soldaduena bezalako kontakizunak entzuten direnean, kosta egiten zaio behatzaileari bereiztea zer izan daitekeen gerra-lainoak lausotzen duen errealitatea, eta zer maskirovka klasikoenekoa.


2024-10-17 | Julene Flamarique
Zenbat jende hil da Errusia eta Ukrainaren arteko gudan? Zer dio batak eta besteak?

Dagoeneko milioi bat pertsona hil dira Errusiaren eta Ukrainaren arteko gerra hasi zenetik, hainbat informek jaso dutenez. Hildako gehienak soldaduak dira, eta ondoren zibil ukrainarrak. Udara honetan izan dira kopururik altuenak 2022tik. 


Gerra galtzen ari den Ukrainan, negoziazioaren bideak indarra hartu du

Asteazken honetan Ukrainako lehendakari Volodimir Zelensky Londresen bildu da Keir Starme lehen ministro britainiarrarekin eta Mark Rutte NATOko idazkari nagusi berriarekin. Ondoren bildu da ere Europar Batasuneko beste buruzagi garrantzitsuekin. Helburua da “garaipenerako... [+]


Eguneraketa berriak daude