Zer dira Mendebaldearen mehatxuei erantzuteko Errusiak erabiltzekoak dituen arma nuklear taktikoak?
Urrats berri horren berri eman du Errusiako Defentsa ministerioak maiatzaren 21ean, zehaztuz "Mendebaldeko arduradun batzuen mehatxuei" bideraturiko erantzuna dela. Oraingoz, arma nuklear taktikoak ez dira inoiz erabiliak izan, hain zuzen, suntsiketa gaitasun ikaragarriagatik.
Errusiako Defentsa ministerioak zehaztu duenez, misilei "munizio bereziak" [nuklear buruak] jartzeko eta "modu disimulatuan garraiatzeko" maniobrak abiaturik ditu armadak, Errusia hegoaldeko barruti militarrean, Ukrainatik biziki hurbil. Urrats berri horren berri eman du maiatzaren 21ean, zehaztuz "Mendebaldeko arduradun batzuen mehatxuei" emandako erantzuna dela. Horien artean dago Frantziako presidente Emmanuel Macron, zeinek NATOko tropak Ukrainara bidaltzeko ideia mahaigaineratu zuen otsailean.
2022ko otsailaren 24an Ukraina inbaditu duenetik, Vladimir Putinek behin baino gehiagotan zabalduriko mehatxua da arma nuklearraren erabilpena. Ez da, beraz, berria baina mehatxuaren gauzapena geroz eta errealagoa bihurtzen ari da.
2023ko martxoan ere lortu zuen Errusiaren eta Bielorrusiaren arteko akordioa, arma nuklear taktikoak Bielorrusian kokatu ahal izateko. "Ez da ezohiko ezer. AEBek gauza bera egin dute azken hamarkadetan. Arma nuklear taktikoak hedatu dituzte aliatu dituzten herrialdeetan, (…) Memoriak huts egiten ez badit, Alemanian, Turkian, Herbehereetan, Belgikan, Italian eta Grezian", adierazi zuen orduan Putinek. Geroztik, bertaraturik dituzte armak, Aleksandr Lukaxenko herrialdeko presidenteak ekainean zehaztu bezala, "Hiroshimakoa eta Nagasakikoa baino hiru aldiz indartsuagoak direnak".
Nuklearra, beti da suntsitzailea
Bonba, obus ala misil bati nuklear buru bat gehitu eta arma nuklear taktiko bihurtzen da azken hori. Ez badu ere arma nuklear klasiko baten irismen luzea –milaka kilometrotakoa–, 500 kilometrokoa badu eta ez da ttipia. Arma arinagoaren eta eztiagoaren fama eraikirik daukate alde guziek, jomuga zehatzagoa duelakoan. Alta gezurra da: 1 eta 100 kilotonaren arteko indarra dute eta kontuan harturik amerikarrek Hiroshimara bidalitakoak 12 zituela, argi gelditzen da banalizatzeak dakarren arriskua.
Oraingoz ez da inoiz erabilia izan gisa horretako armarik, hain zuzen, suntsiketa gaintasun handiagatik: "Laster konturatu gara ez dela kudeagarria. Hamarnaka kilometro kuadrotara guztia suntsitzen dute arma horiek: gizakiak, natura, azpiegiturak eta komunikazio bideak. Eta, ez hori bakarrik, gunea erradiazioek kutsaturikoa izango da epe luze baterako eta inork ezingo du bertaratu", adierazi izan du publikoki gaian aditua den Goya koronelak.
Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.
Arma nuklearrarekin erantzuteko aukera dakarren dekretua izenpetu du Vladimir Putin presidenteak. Hegazkinekin, gurutzaldi misilekin zein droneekin "eraso masibo bat" pairatzeak ondorioztatu dezake arma horren erabilpena.
Tel Avivek Irango programa nuklearra erasotzea hipotesia baino gerta litekeen zerbait dela esateko, atzera begiratu du hedabide ugarik: 1981ean Iraken eta 2007an Sirian, ehiza-hegazkin israeldarrek erreaktore bana birrindu zuten. Baina aurrekari horiek ez dute zer ikusirik... [+]
Japonia, 1945eko abuztuaren 6a eta 9a. AEBek bonba atomiko bana bota zuten Hiroshima eta Nagasaki hirietan milaka eta milaka hildako eraginez; kopuru zehatzik ez dagoen arren, urte horren bukaeran hildakoak gutxienez 210.000 inguru izan zirela diote kalkulu zuhurrenek. Baina... [+]
Burua dardaratu eta ikaratu zigun ginkgoak (Ginkgo biloba). Lizar-makila denboran ginkgoa aspaldi galdutako zuhaitz espezietzat jotzen zen. Bere hostoen fosilak ezagutzen ziren, beste arrastorik ez.
Arma nuklearrak dituzten bederatzi herrialdeek 82.900 milioi dolar gastatu zituzten iaz arma horietan, 2021ean baino %3 gehiago. Arma Nuklearren Indargabetzerako Nazioarteko Kanpainak (ICAN) argitaratutako txosteneko datuak dira. Minutuko 157.000 dolar baino gehiago.
Vladimir Putinek iragarri du prest daudela jada hamar hegazkin armak Bielorrusian zabaltzeko. Europak mehatxu egin dio Bielorrusiari, eta planarekin aurrera jarraitu ezkero "zigor gehiagorekin" erantzungo diola adierazi du.
Ofizialki bederatzi estatuk dituzte arma atomikoak, eta horien %90 Errusiaren eta AEBen eskuetan da. 1945eko abuztuaren 6an eta 9an AEBek Hiroshimara eta Nagasakira jaurtikitakoez geroztik eraso atomikorik berriz bideratu ez izana "disuasio-printzipioari" lotu zaio... [+]
Putinek nazioari buruzko urteroko hitzaldian jakinarazi du “antzerki hutsa” dela akordio hori. Mendebaldeari egotzi dio gerraren erantzule izatea, eta Errusia soilik “indarra erabiltzen” ari dela “defendatzeko”. Armak “masan... [+]
Galtzeko arrisku handirik gabeko apustua da gainean dugun Kubako misilen krisiaren 60. urteurrenaren harira norbaitek gogora ekarriko duela “telefono gorria” abian jarri zela orduko bi potentzia nuklear nagusien artean. Besterik ez bada, esateko ditxosozko telefono... [+]
Kubako misilen krisiak hirurogei urte beteko ditu hilabete honetan. Gaur egun antzeko egoera batera hurbiltzen ari gara, baina iritzi publikoa ilargian dago.
Gerra atomikoa, uranio meatzeek lagatako kalteak, zentral nuklearren hondakinak, klima aldaketari aurre egiteko balio ote dezakeen industria nuklearrak… Horiek eta energia atomikoaren beste hainbat osagai eta ikuspegi jorratzen dituzten filmak erakutsiko dira... [+]
2022ko otsailean gerra berpiztu da Europan, herrialde baten inbasiotik harago kontinente osoa eta agian mundua sutuko lukeen gerraren beldurra. 24an Errusiako armadak Ukraina inbaditu zuela jakin araztearekin batera deklaratu zuen Vladimir Putinek: “Norbaitek asmorik... [+]