Zer dago Hego Euskal Herriko langabezia beherakadaren atzean?
Maiatzean 3.566 langabe gutxiago zeuden apirilarekin konparatuta Hego Euskal Herrian, eta iazko urtetik %7,5 egin du behera langabeziak. Nafarroan nabaritu da gehien beherakada, baina gainerako lurraldeetan ere nabarmena izan da. Sindikatuek orokorrean zuhurtziaz hartu dituzte datuok, esanez, langileen pobretzea eta lan-baldintzen kaskartzea dagoela atzean.
Azken aldiko daturik onenak utzi ditu lan merkatuak: 3.566 lagun gutxiago zeuden langabeziaren ilaran maiatzean. Nafarroan 1.364 gutxiago, Bizkaian 1.287, Gipuzkoan 629 eta Araban 286 gutxiago. Puntu portzentualetan ere Nafarroan nabaritu da gehien beherakada, apiriletik %4 egin baitu behera langabeziak, eta EAEn %2.
Urte osoari begiratuta, datuak adierazgarriak dira: joan den maiatzetik %7,5 langabetu gutxiago dago Hego Euskal Herrian, 15.764 langabetu gutxiago alegia. Egun 145.414 langabe daude. Gainera, kotizatzaile kopuruak gora egin du eta Espainiako Gobernuak emandako datuen arabera Hego Euskal Herriko 7.163 petsona gehiago zeuden Gziarte Segurantzara afiliatuta iragan hilabetean.
Idoia Mendia Eusko Jaurlaritzako Lan eta Enplegu sailburuaren esanetan "berri onak" dira. Testuingurua ere gogorarazi du Mendiak, pandemia eta Ukrainako gerra tarteko: "Enpresak eta langileak zailtasun guztiak gainditzen ari gara". María Chivite Nafarroako lehendakariak azken lan-erreformari keinu eginez adierazi duenez "garbi geratzen da Espainiako eta Nafarroako gobernuak hartzen ari diren neurriak bere fruituak ematen ari direla".
Zer dago atzean? Prekarietatea, ezegonkortasuna eta soldata baxuak
Sindikatuak ez dira hain kontent. Onartu arren datuak baikorrak direla, Europar Batasuneko beste herrialdeetako egoerara iristeko oraindik "ibilbide luzea" geratzen dela adierazi du Mitxel Lakuntzak.
"Esan dezakegu aldizkako kontratu finkoak ugaltzeko joera nagusitzen ari dela, ezegonkortasun forma berriak legez estaltzeko aukerari bide emanez"
LAB sindikatua
Atzean langilearen pobretzea dagoela dio ELA sindikatuko idazkari nagusiak; EiTBk jaso ditu bere hitzak: "Hego Euskal Herrian milaka pertsona egoera prekarioan daude, asko soldata baxuekin, laneko segurtasun faltarekin eta beste hainbeste behin-behineko kontratuekin, lan-erreformaren ondoren aldizkako langile finkoen izenaren atzean ezkutatu nahi dituztenak".
ELAk beste datu batzuk eman ditu administrazio publikoak langabeziaz emandako "berri onekin" kontraste handia egiten dutenak: maiatzean sinatutako lau kontratutik hiruk behin behinekoa izaten jarraitzen du. Gainera aldizkako kontratu finkoek oso gorantz egin dutela dio eta horrekin "errealitatea makillatzen" ari direla: "Aldizkako langile finkoen hobekuntzak hutsalak dira aldi baterako kontratuen aldean".
Aldizkako kontratu finko horietan jarri du arreta LABek ere, azpimarratuz jadanik kontratu mugagabeen %36,2 suposatzen dutela eta lautik bakarra dagoela jardunaldi osoan: "Esan dezakegu aldizkako kontratu finkoak ugaltzeko joera nagusitzen ari dela, ezegonkortasun forma berriak legez estaltzeko aukerari bide emanez".
LABen esanetan, langabeziak behera egin du hain justu lan-baldintza prekarioak nagusitzen diren sektore eta kolektiboetan, batez ere gazteen eta emakumeen artean.
Arantxa Niño UGT-Euskadiko Enplegu eta Formakuntza idazkariak, bere aldetik, Lanbideko beste datu batekin azaldu nahi izan du "berri on" horien atzean dagoena: emakumeen artean sinatzen diren kontratuen erdia lanaldi partzialerako dira, "ia beti borondaterik gabekoa, eta lan-prekarietate handiagoa islatzen duena emakumeen artean".
Astelehen honetan zendu da langilea Muskizeko enpresan, mantentze lanak egiten zituen bitartean. Zerbitzu medikuek berehala esku hartu bazuten ere, ez zuten lortu suspertzea. UGT sindikatuak lan istripu honen arrazoiak ikertzea exijitu du.
56 urteko garraiolari lesakarra hil zen lanean Irunen, kamioia kargatzen ari zela. Transportes Etxetrans enpresako langilea zen. Aurten 11 garraiolari hil dira lanean, horietariko asko, azken hau bezala, bihotzekoak jota LAB sindikatuak ohar batean jakinarazi duen bezala... [+]
Geltokiko kafetegi bateko kristalak garbitzen ari zela, hiru metroko altueratik erorita zendu da 55 urteko gizona. Aurten Euskal Herrian lan istrupuengatik hil den 54. langilea izan da.
Langilea eskualdekoa zen eta Zamalloa enpresa azpi-kontratatuarentzat egiten zuen lan.
Ezbeharretatik egun gutxitara zendu dira langile biak. LAB, ESK, STEILAS, EHNE-etxalde eta HIRU sindikatuek osatutako intersindikalak kontzentrazioa egingo du urriaren 31an Bilbon Confebask patronalaren egoitzaren aurrean heriotza biak salatzearren. Aurten 50 dira jada... [+]
56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.
LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.
Loiun (Bizkaia) eta Olletan (Nafarroa) hil dira langileak, astearte goizean, biak erorikoen ondorioz. Aurten Euskal Herrian 47 behargin hil dira laneko istripuetan. Nafarroan hamabi lan istripu izan dira aurtengo lehen seihilekoan, eta lan istripuen intzidentzia tasan datu... [+]
Lan-istripu larria izan zen igandean Funesen (Nafarroa), Elaborados Naturales de la Ribera del Ebro elikagai-enpresan. 29 urteko gizona gauean bertan erietxean hil zela jakinarazi zuen Foruzaingoak.
LAB, ESK, STEILAS, EHNE-Etxealde eta Hiru sindikatuek Gipuzkoako Foru Aldundiaren aurrean elkarretaratzea egin dute Lodosan lan-istripu hilgarria izan zuen garraiolariaren heriotza salatzeko. Sektorean lan-baldintza duinak galdegin dituzte patronalak eta instituzioek gaixotu eta... [+]
Egun alokairuak hipotekak baino 60 euro garestiagoak dira, eta gazte askok euren diru sarreren %40 baino gehiago bideratzen dute errenta ordaintzeko, Jaurlaritzaren azken txostenaren arabera. Honen aurrean, etxebizitza-premia duten gazteen gehiengoek Gobernuak babesturiko... [+]
Nafarroan hezkuntza publikoko milaka irakasle greba egitera daude deituta ostegun honetan eta mobilizazio ugari iragarri dituzte sindikatuek. Ratioen jaitsiera, plantillak egonkortu eta gainzama arintzea eskatzen dute, besteak beste: "Gobernuari dagokio hezkuntza publikoa... [+]
Irunberriko etxe partikular batean lanean ari zela erorita hil da 42 urteko iruindarra. Sindikatuen esanetan, lan-segurtasun araudia "ez da betetzen" eta erantzukizunak argitzeko eskatu dute. LABen arabera, jadanik 42 dira Euskal Herrian lanean ari zirela hildakoak.
Espainiako Ministro Kontseiluak etxeko langileentzako osasun-azterketak, formazioa eta lan-arriskuak ebaluatzea ezartzen duen dekretua onartu berri du. Baina dekretu horrek arrakala garrantzitsuak ere baditu: langileari “sekretu profesionala” mantentzea eskatzen dio,... [+]
Asviamie amiantoaren biktimen elkartearen hitzetan, Gasteizko Lan-arloko 2. Epaitegiak Sidenor eta Cofivacasa enpresei ezarritako isunak erakusten du enpresek ez dutela betetzen "langileen osasuna babesteko obligazioa".