Nafarroako Pirinioetako Aizpurgi herrian presa bat eraiki eta lur azpiko kanal baten bidez ura Esa urtegira eramateko proiektua kendu egin du Ebroko Konfederazio Hidrografikoak bere plan hidrologikotik.
Urte asko tiraderan zegoen proiektua behin betiko kendu du bere egitasmoen artetik Ebroko Konfederazio Hidrografikoak (CHE): Nabaskozeko almiradioan, Aizpurgi herri ondotik igarotzen den Zaraitzu ibaiko arroilan presa bat egin eta ibai horretako urak zuzenean Esa urtegira eramateko proiektua desagertu egin da 2022 eta 2027 urte arteko Ebro Arroko Plan Hidrologikotik.
Uztailaren 9an jakinarazi zuen CHEko planifikazio arduradunak erabakia, plan hidrologikoa aurkezteko telekonferentzia bidezko jardunaldi batean, baina albistea ez da orain arte zabaldu. Zaraitzu ibaia babesteko sorturiko ZAIN elkarteko ordezkariak, Luisfer Aguadok, erabakiaren garrantzia nabarmendu du Mendixut aldizkarira bidalitako gutun baten bidez: “1987tik gure ibaiaren gain zegoen mehatxu handia, emaria Esa urtegi handitura eramateko aukera, desagertu egin da garatzen ari diren plan hidrologikotik”.
Proiektu horren arabera, Aizpurgiko presaz gain, Leire mendizerra alderik alde gurutzatuko lukeen lurrazpiko 9 kilometroko kanal baten bidez eramango lukete ura Esaraino –denera 170 Hm3 ur, Zaraitzu ibaiak urtean batez beste duen emariaren ia bi heren–. CHEko arduradunak berak aurkezpenean aitortu du, baina, halako egitasmoren bat etorkizunean berriz aztertzeko, ingurumen kalteen azterketa "zorrotza" beharko lukeela, "eta ikusi beharko litzateke gaindituko ote lukeen".
ZAIN elkartea 2019ko ekainean sortu zen eta berehala ekin zion Zaraitzu ibaia babesteko beharraz kontzientziatzeko lanari. Hala, urte hartako udan 400 herritar inguru elkartu ziren auzolanean ibai bazterretatik zaborra kentzeko. “Ez dakigu zein punturaino eragin duen lan horrek erabakian –dio Aguadok gutunean– baina gure poza adierazi nahi dugu”. Nolanahi ere, elkartetik gogorarazi dute jarraituko dutela Zaraitzu ibaia babesten, “libre eta natural” jaitsi dadin.
The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.
NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]
Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun azken ilarrak ereiteko garaia orain hasten da. Eta oraintxe jango ditugu urria aldera erein zirenak.
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Ugaztun hitza entzutean, askotan burura etortzen zaizkigun lehen ordezkariak tamaina handienekoak izan ohi dira: hartza, otsoa, oreina… Batzuetan etxekotutako katua edo txakurra dira agertzen lehenak, edo urruneko lehoiak eta elefanteak. Ikusgarritasunak lehia irabazi ohi... [+]
Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.
Centre Tricontinental erakundeak kongoarren erresistentzia historikoa deskribatu du The Congolese Fight for Their Own Wealth (Kongoko herriak bere aberastasunaren alde borrokan dihardu) dosierrean (2024ko uztaila, 77. zk). Kolonialismo garaian, Belgikako Force Publique-k... [+]
Balio digu ilunabarrarekin azken erretratu hori ateratzeko. Edo istant batean ordaintzeko barrako zerbitzariari eskatu berri diogun marianitoa. Eta ze arraio, Levi’sak imitatu nahi dituzten praken atzealdeko poltsikoan ezin hobeto datoz. Horretarako ere balio du... [+]
Ikerketa baten arabera, Frantziako Estatuan 6,3 milioi tona CO2 isuriko dituzte herritarrek Gabonetan, eta opariak dira horren erantzule nagusiak: %57. Oparien artean, gehien kutsatzen dutenak aparatu elektronikoak eta bitxiak dira, metal eta mineralen erauzketaren ondorioz, eta... [+]
Garraio publikoaren prezioa handitzea eta deskontuak kentzea “onartezina” dela kritikatu dute dozenaka pertsonak, Jauzi Ekosozialak eta Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta. Langile klasearentzako “zama gehigarri bat” izango litzatekeela eta... [+]
Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esana du.
"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]