1968. urteko uztailaren 22an ireki zuten abadeentzako Konkordatuaren Kartzela Zamoran, kasu bakarra munduan. Alberto Gabigakagogeaskoa izan zen espetxeratu zuten lehen abadea. 50 urte geroago, Bilbon bildu dira.
Albertorekin batera beste hainbat abade izan ziren espetxe horretan, guztira 53 izan ziren. Tartean, Juan Mari Zulaika, Xabier Amuriza, Julen Kalzada, Periko Solabarria... gerora Euskal kulturan, gizartean eta politikan eragin handia izan duten pertsonak.
Espetxe horretan egon zirenak, abade errefuxiatuekin eta beste kartzeletan egondako abadeak Bilboko Kafen Antzokian bildu dira bazkaltzeko, eta orain dela 50 urte jasan izan zutena gogoratu dute. Amurizak 6 urte bota zituen espetxean sartuta, Zulaika hirutan bidali zuten Zamorara, Ion Etxabe espetxe horretatik irten zen azken abadea da.
Bazkarian urte horietan bizitako anekdotak, istorioak eta kontaketak izan dira protagonistak. Nola egiten zuten lo guztiak gela handi batean bilduta, bertako janaria benetan txarra zela gogoratuz, ihes egiteko eraiki zuten tunela, eta nola ez, 'Abadeen Tornadoa'. Horrela deitu zioten egun horietako kazetariek abadeek egin zuten matxinadari.
Hori guztia dokumental batean bilduko dute. Izan ere, 50 urte pasa diren arren, oraindik ez dute Elizaren eta Instituzioen parkamenik jaso. Beraz, oroitzapen guzti horiek bideo dokumental batean jasoko dituzte behitzat galdu ez daitezen.
Albiste hau uriola.eus-ek argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.
Hamarkada askotako eskaeraren ostean, Parisko Marceau etorbidearen 11. zenbakian dagoen jauregi historikoa EAJren esku geratu da azkenean. Jeltzaleentzat, balio monetariotik harago, balio sinboliko itzela du eraikin horrek, erbestearekin eta faxismoaren kontrako borrokarekin... [+]
Astearte gauean egin dituzte pintaketak, bizilagunek azaldu dutenez. Fatxada nagusia, bertako ateak eta alboetako paretak margotu dituzte. Gazte Koordinadora Sozialistak urtarrilaren 25rako deitutako mobilizazioarekin bat egiten du aldarriak.
Elkarte memorialisten ustetan, Rozalejoko Markesaren Jauregia, Nafarroako Memoriaren Institutua kokatuko litzatekeen tokia, "omenaldi, oroimen eta oroimenerako lokal bat" izan daiteke, eta Maravillas Lamberto izena eraman. Manifestariek adierazi dute ez dela nahikoa... [+]
Jesus Carreraren erailketaren 80 urteurrenean udal adierazpena plazaratu dute Hondarribiko udalbatza osatzen duten alderdi politiko guztiek.
Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]
Iruñea, 1939. Urte hasieran, hiriko zezen-plaza kontzentrazio-esparru modura erabili zuten frankistek. 3.000 gerra presorentzako edukiera izan zuen ofizialki; Nafarroan une horretan fronterik ez zegoenez, gerra presotzat baino errepresaliatu politikotzat jo behar dira han... [+]
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.
Iruñeko Erorien monumentua faxismoaren salaketarako eta memoria demokratikorako Maravillas Lamberto interpretazio zentroa bilakatzea adostu dute EH Bildu, PSN eta Geroa Baik. Eraikinaren parte bat eraitsiko dute, eta adiera frankistako elementuak kendu edo estaliko... [+]
"88 urteko isiltasuna nahikoa da; gure herritarrek behingoz aitortza ekitaldi bat merezi dute"
Saturraran Elkarteak antolatuta, Oroimen Eguneko ekitaldian batu dira larunbatean 1939tik 1944 bitartean Saturrarango Emakumeen Kartzela egon zen inguruan, bertan preso egondako emakume eta umeak oroitu eta omentzeko.
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Ekitaldian 1969ko gertaera tragikoak gogoratzeaz gain, memoria historikoaren defendatzaileak ere omenduko dituzte.