Zabor-zulo egunak: kiratsa dario euskal oasiari
Hamasei urte nituela, gure Mallabiako Hambre baserriaren alboan zegoen putetxean bi pertsona tirokatu zituzten. Putetxean, Julián Sancristobalek, Ermuko alkate ohia eta Segurtasun Indarren zuzendari orokor ohia, diru beltza mugitzen zuela aipatzen zuten bertako bezero batzuek. Urte batzuk geroago, EAJren abokatu famatu baten bitartez jakin nuen Ignacio Astarloak, Euskadiko Parlamentuko abokatu ohia eta Estatuko Segurtasunaren idazkari ohia, Mallabiarekin harremana zuela. Bere ama gure baserrian lo egindakoa da. Handik gutxira, Hambreko jatetxean eta tabernan ezaguna zen artista baten bitartez, Jorge Fernández ministro ohiaren emaztearen berri jaso nuen, mallabitarren alaba eta euskal pilotarekin harremana izan zuena.
Horrelako istorio bitxiak gertatzen ziren Hambreko zuloan. Hiru hamarkadaren buruan, Mallabiatik gertu beste bi pertsona zendu dira, KondIa baserriarekin harremana duen beste zabor-zulo batean. Zaldibarko zabortegiaren jabeak Iñaki Arriola Eibarreko alkate ohiaren idazkaria izan zen Javier Sánchezekin harreman zuzena zuen, baita URA agentziako zuzendaria den Ernesto Martínez de Cabredorekin ere, SPRIko zuzendariorde ohi batekin, Confebaskeko lehendakari ohi batekin, Zaldibarko Zapai putetxearen arduradunarekin eta Joxean Tolosa pilotari ohiarekin ere bai.
Bezerokerian oinarritutako harreman hauek dira euskal oasiaren isiltasunaren legea bultzatzen dutenak. Jakitun ziren agintari batzuk, auzokide asko, zabortegira hurbiltzen ziren garraiolariak, zabortegiko langile batzuk… zulo horretan ustel usaina zegoela. Ustelkeria azaleratzea bezerokeriaren eskutik etortzen baita.
Herri hau oso txikia da eta denok ezagutzen dugu elkar, ustez. Kasuko, zabortegian nire lagun batek lan egiten duela hondamendiaren ondoren jakin nuen. Akaso, bi langile zendu ez balira, autopista zanpatu ez balitz eta Ipuruan jokatu beharreko partidua burutu balitz, agian oraindik ez nukeen jakingo.
Zaldibarko zabortegiaren jabeak, El conde de Eibar ezizenarekin ezaguna, Eitzaga auzoa munduko mapan kokatu du. Bere sozio baten errotan aurkitu zuten, zabortegia kokatzen den auzoan, Zaldibarko armarria. Herri honetan Peñafloridako Kondeak urgaziak eta uratzak erabili zituen bainuetxe bat eraikitzeko. Gaur egun, bainuetxea Ospitale Psikiatrikoa da. Antza denez, euskal gizartearen zaborra eta gaixotasuna Zaldibarko zuloan ezkutatu nahi izan ditugu urteotan. Kiratsa dario euskal oasiari.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!
Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]
Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]
Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]
Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]