Zaballako espetxeko azken heriotza salatzeko elkarretaratzea egin du Salhaketak
23 urteko gazte baten hilotza aurkitu zuten iragan uztailaren 17an Zaballako kartzelan, Salhaketak elkarretaratzea egin du Gobernu Delegaritzaren aurrean gertakaria salatzeko. 2019an bost preso hil ziren Zaballako makro-espetxean. Heriotzekin amaitzeko neurri zehatzak proposatu ditu Salhaketak.
23 urteko gazte bat hilik aurkitu zuten Zabllako espetxean iragan uztailaren 17an. Gazteak L.F.B.C. izenari erantzuten zion, Arabarra zen eta 4 urte zeramatzan espetxean preso. Heriotza berri hori salatzeko elkarretaratzea burutu du gaur Salhaketak Gobernu delegaritzaren aurrean. «Saihestu zitekeen tragediatzat» jo du Salhaketak gaztearen heriotza eta salatu egin dute espetxeko funtzionarioek gertaera jakinarazi ez izana.
«Urtez urte arrazoi naturalik gabe hiltzen diren gazteen kopurua etengabe haziz doala» ohartarazi dute Salhaketatik. 2019an bost preso hil ziren Zaballako makro-espetxeko hormen atzean. Heriotza guzti horiek ezkutatzeko “sistematika politika” deitoratu eta hauen gaineko informazio publikorik ematen ez dela gogor kritikatu dute Salhaketako kideek.
Indarrean dagoen legeria zorrotz aplikatuz gero heriotzak ekidin daitezkeela ziurtatu dute elkarretaratzean bildutakoek eta kezka berezia erakutsi dute agintari politiko eta judizialek gertaera horiek argitzeko duten ekimen ezaren inguruan.
Heriotzekin amaitzeko neurri zehatzak
Heriotza guzti horiekin amaitzeko neurri zehatzak jarri ditu Salhaketak mahai-gainean. Lehenik, Ministerio Fiskalak heriotzen ikerketetatik ez urruntzea eskatu dute, gertakarien erantzukizun politikoak, administratiboak eta penalak argitze aldera. Espetxeetako zuzendaritzek familiei informazioa inpartzialtasunez ematea eta erantzukizun zibil eta penalak eskatu ahal izateko beharrezko laguntza eskaintzea galdegin dute ere.
“Prozesu-fasean ordezteko eta betearazpen-fasean kondena baldintzapean eteteko neurriak” garatzea proposatu du Salhaketak, esaterako droga-mendekotasuna gainditzeko programengatik ordezkatuz. Mendekotasuna gainditzeko programa hauek kartzelak baino eraginkortasun handiagoa erakutsi dute delituen aurkako prebentzioan eta borrokan, “kartzelak droga-mendekotasunak agertzeko edota larriagotzeko guneak” direla gaineratu dute.
Legediari dagokionean honen berehalako erreforma eskatu dute. Adierazi dute espetxe-arloko legediak beharrik gabe luzatzen dituela kondenak eta mugatu egiten dituela irteteko baimenak lortzeko aukerak, hala nola hirugarren gradua eta baldintzapeko askatasuna. Gainera, legeak agintzen duen bezala, gaixotasun larriak dituzten presoak berehala askatzea eskatu dute.
Azkenik, “espetxe bakoitzeko gaitasun optimora arte”, presoen kopurua murriztea proposatu dute: “Egungo masifikazioa saihesteko”.
Presoa ziegan aurkitu dute hilik ostegun iluntzean. Eusko Jaurlaritzak esan du suizidio kasu baten aztarnak dituela. Gainera, Jaurlaritzak 2021ean espetxeen eskumena jaso zuenetik hiltzen den zazpigarren presoa da.
Ostiralean aurkitu zuten hilotz, “gaindosi” zantzuekin, Naiz-ek argitaratu duenez. Jaurlaritzak ez du heriotza baieztatu asteartera arte, eta autopsiaren emaitzen zain dagoela adierazi du. EAEko espetxeen eskumena hartu zuenetik espetxean hiltzen den seigarren presoa... [+]
Espetxeetako osasun zerbitzuaren gabeziez mintzatu da Libertad Francés Lecumberri, Salhaketa Nafarroa elkarteko koordinatzailea: “Osasun arloko langileak espetxeko logikekin eta irizpideekin kutsatzen direnean, zenbait eskubideren bermatzaile izan beharrean,... [+]
Kartzeletako funtzionarioen protestak aitzakiatzat hartuta, milaka preso erabat giltzapetuta eduki dituzte Kataluniako sei espetxetan.
Iragan astean Oroitz Herrero 26 urteko irundarra hilik aurkitu zuten Arabako Zaballa espetxeko bere ziegan. Eusko Jaurlaritzaren arabera “heriotza naturala” izan zen. Gaztearen senideek ARGIAri adierazi diote, ordea, Herrerori ez diotela arreta mediku egokirik eman... [+]
Eusko Jaurlaritzak espetxeen transferentzia bere gain hartu zuenetik, duela bi urte eskas, laugarren heriotza izan da euskal kartzeletan, hirugarrena Zaballako espetxean.
Salatu du larunbatean bere burua urkatu zuen presoari ez zitzaiola suizidioen aurkako protokoloa ezarri eta ziegan bakarrik zegoela, aurreko egunetan “ondo ez zegoela” adierazi bazuen ere. Azpimarratu du Jaurlaritzak espetxeen eskumena hartu zuenetik bere buruaz... [+]
Salhaketa Arabak eman du heriotzaren berri. Elkartearen arabera, 47 urteko jatorri hegoamerikarreko gizonezkoa da hildakoa, eta bere burua urkatu du. Jaurlaritzak espetxeen eskumena hartu zuenetik Arabako espetxean hiltzen den bigarren presoa da.
Maiatzean ekin zioten gose grebari 17 preso politikok. Haien eskubide kultural eta territorialak errespetatzea, lege antiterrorista bertan behera uztea, Lanaren Nazioarteko Erakundearen 169 hitzarmena onartzea eta preso politiko maputxeen askatasuna exijitu dituzte.
Pasa den larunbatean (hilak 22) hasi ziren presoen arteko borrokak Ekuadorko Guayaquil hiriko Litoral espetxean. Iturri ofizialek jakinarazi dute 31 preso hil direla, eta hamahiru zauritu –baita polizia bat ere–. Poliziak eta Armadak "kontrola" berreskuratu... [+]
Presoen arteko liskar batek eragin ditu hilketak, polizia iturrien arabera. Azken urteetan Honduraseko espetxe batean gertatu den ezbehar handienetarikoa da.
Preso dauden pertsonen artean portaera suizida areagotu egiten da, faktore psikologiko eta soziodemografikoengatik. Hego Euskal Herrian, 2023an, bi presok egin zuten beren buruaz beste astebetean. Orain gutxi, Eusko Jaurlaritzak “laguntzarako presoen” irudia... [+]
Iragan urteko Frantziako Estatuko presondegien bilanak egoera gordina utzi du agerian. Dominique Simonnot txostenaren arduradunak azpimarratu du kartzelak jendez gainezka direla, beren edukieraren %200eraino batzuetan. Gain populakuntza horri lotzen dizkiete baldintza oker... [+]
Garikoitz Etxeberria Goikoetxea preso lizartzarrak gose greba hasi zuen Zaballako espetxean apirilaren 19an, zelda partekatzera behatu eta uko egin zionean zigor bezala isolamenduan jarri zutela salatzeko. Orain, beste zazpi preso batu dira gose grebara elkartasunez.