Zabalgarbik ez du jarraitzen eskorien kutsadura kontrolatzeko europar araudia
Errauskailuak ez ditu egin dioxina eta furanoen kontzentrazioa neurtzeko azterketak. Laginak ere modu irregularrean hartu ditu, txosten baten arabera.
Bizkaiko hondakin gehienak kiskaltzen dituen Zabalgarbik beste behin agerian utzi du errausketak sortutako kutsadurarekin dagoen segurtasun arazoa. Errauskailuan ez dira Europak aginduta bezala egiten ari labeen zepa edo eskorietako kutsadura neurtzeko kontrolak.
Europar Batasunak 2014an hondakin arriskutsuak sailkatzeko araudia zorroztu zuen; besteak beste, orain derrigorrezkoa da dioxina eta furanoen kontzentrazioa neurtzea, arriskutsua ote den jakiteko. Zabalgarbik baina, ez du prozedura hori jarraitzen, Eusko Jaurlaritzako Ingurumen sailburuordetzak informazio eskari bati berrikitan emandako erantzunean onartu duenez.
.jpg)
“Zabalgarbi S.A.-ri emandako ingurumen baimen bateratuak ez du agintzen arriskuaren sailkapenerako froga egin beharrik [Europako] araudiaren irizpideen arabera”, dio sailburuordetzak. Errauskailuak, beraz, Europar Batasunak ezarritako irizpideei kasurik egin gabe aztertzen ditu eskoriak, zazpi urte lehenagoko ingurumen baimenean ez duelako hori jartzen, bere arduradunen esanetan.
Laginak mezulari bidez
Irregulartasunak ez dira interpretazioaren arlora mugatzen. Itxura guztien arabera, Zabalgarbik 2014an egindako zepen gaineko kontrolean laginak bere kabuz hartu zituen, lan hori enpresa independente bati eman beharrean. Hori iradoki liteke Uriker S.L. laborategiaren txosten batetik (pdf).
Errauskailuak mezulari bidez bidali zizkion laginak Urikerri, “hondakinak” kontzeptupean –labeetako eskoriak ote ziren zehaztu gabe–. Honek, saguekin eta untxiekin analisia egin eta ondorioztatu zuen ez zela “toxikoa ezta kaltegarria ere”.
.jpg)
Europar Batasunak dio halako laginak “pertsona edo erakunde independenteek” hartu behar dituztela, bistan denez, amarrurik ez egoteko eta laginak fidagarriak izateko. Zabalgarbik lehenago ere halaxe egin izan du, esaterako 2005ean Gaiker teknologia enpresako teknikariak joan ziren errauskailura bertara.
Urikerren txostenetik ondorioztatu daitekeenez, ordea, 2014an Zabalgarbik berak hartu omen zizkion bere buruari laginak, ez baitu beste ezer zehazten.
Gaur egun, Bizkaiko errauskailuak 40.000 tona eskoria edo zepa sortzen ditu baina horiek “ez-arriskutsu” gisa tratatu eta Zallako zabortegira botatzen dituela salatu dute ekologistek eta bertako udalak.
Administrazioaren ardura
Errauskailuek eragiten duten kutsaduraren eta honen gaineko segurtasunaren inguruko zalantzak gero eta ageriagoak dira, Gipuzkoan Zubietako proiektuaren kontrako mobilizazio eta mugimenduek erakutsi duten moduan.
Zabalgarbiko eskorien gaineko kontrol ezak kezka hori handitu baino ez duela egingo dirudi, are gehiago administrazioak –kasu honetan Ingurumen sailak– ontzat ematen dituenean errauskailuaren argudioak eta arauz kanpokoa izan daitekeen jarduna.
Ustezko arau urraketa hauen inguruan azalpenak eman zituen duela hilabete Eusko Legebiltzarrean Iosu Madariaga ingurumen sailburuordeak: “Nik esan dezakedan gauza bakarra da Zabalgarbik daukan ingurumen kontrola ezaugarria dela”, esan zuen ordukoan.
Erraustegiak ez ditu hondakinak balorizatu martxoaren 26tik gutxienez uztailaren 11 arte, erregistroak eskura dauden azken eguna, Elektrizitatearen Merkatu Iberiarreko datuen arabera.
Bizkaia Zero Zabor elkarteak deituta, protesta egingo dute Bilbon astelehenean, urriaren 7an, goizeko 8:00etatik 10:00etara Euskalduna Jauregiaren aurrean, eta 18:00etatik 20:00etara Guggenheimen. Egun horretan ISWA patronalaren mundu mailako urteko kongresua hasiko da, eta... [+]
EH BILDU legebiltzarkide taldeak eskatuta, otsailaren 13an Gorka Buenok Ekologistak Martxan Zero Zabor Bizkaian plataformaren izenean agerraldia egin du Gasteizko Parlamentuko Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Batzordean, Bizkaiko Zabalgarbi erraustegiaren... [+]
ZZB Zero Zabor Bizkaian plataformak salatu du 2005etik gaurdaino Zabalgarbi erraustegiak 600.000 tona eskoria –hondakin nahasiak erretzeak utzitakoak– isuri dituztela Bizkaiko zabortegietan eta hori kontrol egokirik gabe egin duela, prozesuaren kalitatea bermatzen... [+]
Zalaparta sortu baitu Gipuzkoako zabor nahastuak Bizkaiko erraustegira eta zabortegi batera eramateko bi lurraldeetako agintariek daramaten negoziaketaren albisteak (ikusi Gipuzkoako 60.000 tona nahasi, Bizkaiko erraustegirako bidean… eta garestitzen) laster hasi dira... [+]
Mallabiako udalak ukaturik baimena Gipuzkoatik 60.000 hondakin nahasi bertako zabortegira eraman ditzaten, Bizkaiko Foru Aldundiak sartu du eskua operazioan eta Gipuzkoari bi aukera eskaini dizkio: edo tona horiek Zabalgarbiko erraustegira eramatea, edo zaborrok beste TMBren... [+]
Azaroaren 28an Europako Parlamentuko ITRE Industria, Ikerketa eta Energiaren batzordeak bozkatuko du zabor nahasi/errefusentzako diru-laguntzak Europar Batasunaren Zuzentarau berritik kanpo uztea. Honek bete-betean harrapatuko luke Bizkaiko Zabalgarbi erraustegia. ZWE Zero Waste... [+]
Hondakinak kudeatzeko errausketarik gabeko sistema berri baten aldeko aldarria egin du maiatzaren 17an –Birziklapenaren Nazioarteko Egunean– Bilbon aurkeztu den Bizkaiko Zero Zabor plataformak. Aldundiak astelehenean zabaldutako datuek azken urteetako kudeaketaren... [+]
Zabalgarbi inguruan artsenikoa hirukoiztu egin dela azaldu du Berrian Iñaki Petxarroman kazetariak. Aste bete geroago Fernando Palacios ikerlariak dio erraustegiaren inguruko landarerik eta horiekin bazkatutako animaliarik ez litzatekeela jan behar.
Bizkaiko Foru Aldundiak hondakinen kudeaketari buruz zabaltzen dituen datuetan “manipulazio larriak daude”, esan du gaur Gorka Bueno EHUko irakasleak, Ekologistak Martxan taldearen izenean Bizkaiko Batzar Nagusietako Eskaeretarako eta Herritarren Hartu-emanerako... [+]
2013tik geldirik zegoen Jata zabortegia –Lemoiz eta Jatabe udalerrien eremuan, Uribe Kostan– berriro ireki du Bizkaiko Foru Aldundiak, Zabalgarbiko TMBtik ateratako hondakinak bertan pilatzeko.
2014an Bilboko Zabalgarbi errauskailuak kiskali zituen 100 kilo hondakinetatik 31 hondar organikoz osatua zen, enpresak berak Eusko Jaurlaritzari emandako datuen arabera.
Bizkaiko errauskailuak 2014an bosgarren postuan amaitu zuen Euskal Herriko enpresa isurtzaileenen artean.
Ekologistak Martxan taldeak ezbaian jarri ditu Bizkaiko Foru Aldundiak emandako 2014ko birziklatze datuak, okerreko metodologian oinarrituta daudela argudiatuta. Gorka Bueno EHUko irakasleak egindako azterketak xehe jasotzen ditu Aldundiari egotzi dizkioten huts metodologikoak.