Ximun Haran abertzale historikoa hil da gaur Le Journal du Pays Basque egunkariak twitterrez zabaldu duenez.
Auñamendi entziklopediak dioenez, 1928an sortu zen Arrangoitzen eta farmazialaria izan da ofizioz erretreta arte. Gaztetan pilotari famatua izan zen, 20 urteko kirolari bizitza luze bezain arrakastatsua izan zuen eta mundutxo horretako istorio ederrak bazituen, 2006an ARGIAn Miel Anjel Elustondori kontatu zizkionak bezalakoak.
Euskal kultur munduari eta batik bat kantu eta musikari atxiki zitzaion oso gazterik eta 1950ko hamarkadatik aurrera ekitaldiak sustatzeaz gain garai hartan tresna kasik ezezaguna zen magnetofoian grabatzen zituen; altxor aberatsa utzia du honetan ere.
Mugimendu abertzale berriaren erreferentzietako bat izan da Haran Ipar Euskal Herrian. 1963an Itsasuko harri famatuaren aurrean Enbata (hasieran Embata zen) sortu zutenen artean zen Haran. Hainbat kanpaina eta hauteskundetan parte hartu ostean, EAJren gizon erreferentziala izan da Iparraldean, Ipar Buru Batzarreko lehendakari ere izanik. Alderdiko karguak utzirik, 1998an Abertzaleen Batasunarentzako eskatu zuen botoa. Bere pentsamendu politikoa ARGIAko zenbait elkarrizketatan azaldua du:
- B. Artolaren elkarrizketa “Borroka armatua egotea guztion erantzunkizuna da”
- Mahai-ingurua LARRUNen (1999) “Mixel Labéguerieren aroa. Iparraldeko gizartea 60-70 urteetan”
- Miel Anjel Elustondoren elkarrizketa (2006) “Ximun Haran: «Marshall plana behar dugu Iparraldean»“
Politikari zentrista ezaguna, 1986tik 1991ra Departamendu kontseilari izan zen, 1991tik 2014ra Miarritzeko alkate eta Frantziako senatari 1992tik 2011ra. 86 urte zituela zendu da abuztuaren 21ean, infartu baten ondorioz.
Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]
Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko– EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea... [+]
Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.
Ekainaren 30ean, lehen itzulian, 11.000 boto eskas gehiago lortu zituen Fronte Herritar Berria koalizioak Batasun Nazionalaren aldean. Orain, 30.000 boz atera dizkio. Parisera joango diren hiru hautesbarrutietako ordezkariak Fronte Herritar Berrikoak izanen dira.
Nafarroa Behereko zati bat, Zuberoa eta Biarnoko zati bat hartzen dituen laugarren hautesbarrutian %73ko parte-hartzea izan da (Frantziako estatukoa %65,5). Ezkerreko Fronte Popular Berriko Iñaki Etxaniz nagusitu da bozen %38,01ekin. Eskuin muturreko Batasun Nazionaleko... [+]
Sindikatuek eta Alda elkarteak deituta karrikara atera dira herritarrak eskuin muturraren gorakada salatzeko.
Bigarrenetik seigarren postura erori da Berdeen alderdia Ipar Euskal Herrian, Europar legebiltzarreko hauteskundeetan. 2019ko hauteskundeen datuekin alderatuta, 10.000 boz galdu dituzte; hots, %17tik %7ra pasa dira.
Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako herri gehienetan nagusitu da Batasun Nazionala, Pirinio Atlantikoetako Departamentuko prefekturak emandako datuen arabera. Nagusitasuna ia erabatekoa da Lapurdin.
Jean René Etxegaraik Peio Etxeleku baztertu du Errobi lurraldeko arduretatik. Etxeleku Kanboko hautetsia eta EAJren Ipar Buru Batzarreko lehendakaria da. Joan den astean Hirigune Elkargoko buruak jakinarazi zuen poloko hamaika auzapezetatik seik galdegin ziotela... [+]
Euskararen Erakunde Publikoak (EEP) batzar orokorra izan du astelehenean 2024ko aurrekontua bozkatzeko. Alain Iriart, Euskal Elkargoko ordezkaria kontra bozkatu duen bakarra izan da.
Mende erdia bete da Enbata legez kanpo ezarri zutenetik. Frantziako gobernuak Enbatak Hego Euskal Herriko ETA erakunde armatuarekin zuen balizko lotura ezarri zuen estakuru bezala. Horren ondorioz,Ipar Euskal Herriko lehen mugimendu abertzalearen azken kideak HAS Herriko Alderdi... [+]
Berrogei urte bete dira GALek aldarrikatu lehen hilketatik. 1983ko abenduaren 19an Ramon Oñaederra ‘Kattu’ 23 urteko errefuxiatua hil zuen talde parapolizial horrek Baionako Bourgneuf karrikako Kayetenia ostatuan. Gertakari hori mugarria izan zen, hor abiatuko... [+]