Xanti Iparragirrek Espainiako Poliziarengandik ihes egin behar izan zuenekoa, berak kontatuta

  • Xanti Iparragirrek Eskoariatzako Aingeruguarda baserritik (Kortako Zelaia izenez ere ezaguna) ihes egin behar izan zuenekoa horrela kontauta du Biziaren azala liburuan.


2022ko urtarrilaren 04an - 09:35
Azken eguneraketa: 10:51
Irudi hau Aingeruguarda baserriko soroetan aterata dago. Bidoiarekin jolasean ageri diren hiru anai-arrebak, ezkerretik hasita, Xanti, Marijo eta Maixol Iparragirre dira. Atzean ikusten den eraikina Aingeruguarda baserria da, garai horretan Kortako Zelaia izena zuena. Argazkia: Eskoriatza iruditan.

"Goizeko lauretan lo hartu ezinik nenbilen eta zortizetan irten nintzen etxetik. Lo gelditu ziren emaztea, bost seme-alaba eta amona.

Bilkura bat neukan Arrasaten. Hamar eta erdietan bazen atsedenaldi bat. Hura baliatuz irtena nintzen handik. Hiru egun lehenago Gasteizera eramandako bi mutil ekarri behar nituen etxera. Martxoaren azken igandea izaki, gau hartan aldatua zuten ordua; horrek zenbait zalantza sortu zizkidan. Esandako tenorean eta lekuan ageri ez zirenez, lekuz aldatu nintzen. Irrati bidez jakin nuen gertatuaren berri. Bi mutiletatik bat hila zuten, bestea atxilotua.

Etxera bidean atera nintzen. Etxe ondoan konturatu nintzen bezala, han bazen ni baino lehenagokorik. Ibilgailua bertan utzi eta basora sartu nintzen. Beste errepidera joan eta han kamioi bat geldiarazi, zenbait kilometroz joan eta zenbait ordu pinu artean gordeta pasa ondoren, gau guztia ibiliaz, biharamun goizean etxe gaineko sasi artean nengoen. Baina han ez zegoen zer eginik; denak eramanak zituzten: ama, hiru alaba eta semea, oraindik adingabea. Haiek komisarietan zituzten. Amona haur ttikiareki, beste nonbait.

Zenbait egunetan amona ekarri zuten eta gure alaba ttikia eskuetatik zuela eman zion etxeari itzulia. Etxeko giltzak zakurren esku zeuden. Haiek zebiltzan han berek nahi bezala etorri eta joan, erleak erlauntzera bezala sartu-irtenean. Baina erleen alderantziz, ez baitzuten ezer ekartzen, eta beti bazuten zerbait eramateko. Ni dena ikusten eta ezer ezin egin.

Baserriari begira neramatzan egunak hemezortziraino luzatu ziren. Etxeko martxa zerbait aldatzen hasi zen; amak espetxean jarraitzen bazuen ere, hiru alaba eta semea behin-behineko askatasunean ziren. Ez zuten han goxotasun handirik aurkituko: balio zuen guztia eramanak eta gelditzen zirenak ongi astinduak. Ezer ere ez bere lekuan. Janariak janak, edariak edanak, paper guztiak eramanak edo erreak.

Niretzat garrantzitsua zen etxea etxekoen esku ikustea, biziak jarraitzen zuela ikustea. Baina hango egitekoa betea neukan".

Mikel Antzak Arroz Urez liburuan honela bukatzen dun Iparragirreren kontakizuna: "Hamar egunez torturatu zituzten Xantiren emazte Maria Luisa Guenetxea, eta Marijo, Marixol, Maite eta Xanti seme-alabak, Espainiako Poliziak Gasteizko Olagibel kalean duen egoitzan. Maria Luisak kartzelan eman zituen hurrengo sei urteak.

Marixolen bikotekidea zen Pana" [Joxe Manuel Ariztimuño, Espainiako Poliziak Gasteizko Florida parkean bertatik bertara tiro eginez hil zuen mutila].


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskal gatazka
Aurrera egiteko aukera

Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]


2025-01-07 | Leire Ibar
‘Behin betiko’ lelopean egingo du Sarek urtarrilaren 11n Bilboko manifestazio nazionala

Konponbide prozesuari eta etxeratze prozesuari behin betiko amaiera emateko aldarrikatuko dute, eta euskal preso behin betiko etxean nahi dituztela. Laguntza ekonomikoa jasotzeko Bizumkada Nazionala ekimena jarri dute martxan.


2024-12-31 | Julene Flamarique
24 urteko espetxe-zigorra bete ostean libre da Guillermo Merino durangarra

Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.


2024-12-31 | ARGIA
Apirilaren 11n egingo da Aberri Egun bateratua, Euskal Herria Baterak deituta

Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.


Ibai Ripodas: “Balorazio oso positiboa egiten dugu, orain gazteek sortu beharko dituzte presoei elkartasuna helarazteko bide berriak”

Hatortxu Rock jaialdiko 29. edizioa egingo da larunbatean Atarrabian. Sarrerak jada agortuta daude, baina txandak osatzeko laguntza behar da oraindik.


Larunbatean ospatuko dute Hatortxu Rock, Atarrabiako azkena

Antolatzaileek iragarri dutenez, ohiko jaialdia eginen dute abenduaren 28an eta 2025eko uztailean lau eguneko jaialdi berezi baten bidez agurtuko dute behin betiko jendea, "erreminta berriei bide emateko". Orotara, hamazazpi taldek eskainiko dute kontzertua larunbatean.


Orkatz Gallastegi preso politikoak EPPK utzi du

Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.


Kilometro zero

Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]


2024-12-17 | ARGIA
ETAren armagabetzeaz “esateko zeukan dena” esana duela adierazi du Jaurlaritzak Bakegileen salaketaren aurrean

“Jaurlaritzak esateko zeukan dena esanda dago txosten horretan” adierazi du asteartean Maria Ubarretxena bozeramaileak, Jaurlaritzak 2019an egindako txostenari erreferentzia eginez. Txosten horretan egiten den kontakizuna “faltsua eta interesatua”... [+]


2024-12-16 | ARGIA
Bakegileek ETAren armagabetzeari buruzko Jaurlaritzaren bertsioa gezurtatu dute, aktak erakutsiz

ETAren armagabetzean 2017ko urtarriletik apirilera gertatutakoen beren bertsioa eman dute bakegileek, Baionan astelehenez egindako agerraldian. Eusko Jaurlaritzak armagabetzeaz egin zuen kontakizuna “faltsua eta interesatua” izan zela adierazi du Noel Etxeberri Txetx... [+]


Ateratzeak, elkartasunaren zirkua eta alzheimer politikoa

Zerk harritu zintuen gehien kartzelatik atera zinenean? Galdetu didate maiz azken urte eta erdian.

Bilboko kaleak turista eta bi hankadun txakurrez lepo daudela ikusteak, adibidez? Edo egoera politikoaren aldaketak? Lehenengoak akitu eta amorratu nau, badago zer borrokatzen... [+]


2024-11-19 | Jon Torner Zabala
Fermin Muguruza: “Pradales lehendakaria bere Justizia Sailarekin ados dagoen jakin nahiko nuke”

Fermin Muguruzak kontzertua eskaini zuen pasa den larunbatean Martuteneko kartzelan, Iñaki Pikabea 'Piti' eta Joseba Sarrionandia ETAko kideek espetxe horretatik ihes egin eta 39 urtera. Orain, kontzertua dela-eta hainbat jenderen kexak jaso ostean, Eusko... [+]


2024-11-12 | Julene Flamarique
Sortuk manifestazioa egingo du Brouard eta Muguruzaren hilketen urteurrenean, azaroaren 20an Bilbon

Espainiako eta Frantziako Estatuak “nazio askapen mugimendua ito” nahi dutela ohartarazi du Sortuk, eta Santi Brouard eta Josu Muguruza HBko militanteen erailketak estatu biek egiten duten “gerra zikinaren parte direla” adierazi du.


2024-11-11 | Patxi Azparren
Euskal prozesu konstituziogilea

Dakigunez, Hego Euskal Herriko Independentismo Instituzionalak ibilbide-orri jakin bati ekin dio. Espainiako Estatuarekin itun berri bat sinatzea. Bide horrek zenbait aldagai ala premisa nagusi erabiltzen ditu. Hala nola: PSOE ezkerreko alderdia da; Espainiako Estatua... [+]


Eguneraketa berriak daude