Wikipedia AA eduki okerretik (baina ez AA orotatik) askatzeko premia eta proiektua

  • WikiProject AI Cleanup proiektuari ekin diote Wikipedian: "Adimen Artifizialaren garbiketa", nolabait esatearren. Wikilari boluntarioak momentuz ingelesez, frantsesez eta alemanez hasi dira adimen artifizialaren bidez sortutako materialak detektatu eta (okerrak izatekotan) ezabatzeko helburuz sortutako ekimen honetan.

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.
Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2024ko azaroaren 01ean - 07:00
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Adimen artifizialarekin idatzi diren artikuluak detektatu izan dituzte wikilariek 2022tik hona. Proiektuaren orriak zenbait adibide zerrendatzen ditu, eta aipagarri batzuk ekarriko ditugu hona:

  • Rezaabad Irango herriaren deskribapena. Norbaiti laburra irudituko zitzaion agertzen zena, eta artikulua luzatu zuten testua eskatuz adimen artifizialari: zelako landa berde, emankor eta aberatsean zegoen kokatua asmatu zuen nonbait sistemak, non eta mendialde lehor batean dagoen herria.
  • Artikulu guztiz faltsuak sortu dituenik ere bada, hoax bat edo ziria sartzeko gogoa agian: Amberlihisar gotorleku otomandar guztiz fiktizioaren artikulua, kasu.
  • Historiografia leninistaren artikulua bihurriagoa da: gaia landu daitekeen kontu serio bat da, baina edukia guztiz asmatua da. Are okerrago: Wikipediak eskatzen die editoreei erreferentziak eman ditzaten, eta kasu honetan, erreferentzia bibliografiko batzuekin zetorren artikulua (adibidez, The Revolutions of 1989, J. L. Black batena ustez), baina adimen artifizialak asmatutako liburu eta erreferentzia faltsuak dira kasu honetan.

Proiektuaren asmoa ez da Adimen Artifiziala debekatzea erabilpenean, baizik eta emaitza egiazkoak eta erreferentiaz hornituak ematen dituen AA-testuak izatea, erabiltzekotan. Izan ere, adimen arfifizialeko elementu batzuk (irudi sorkuntzan, emaitzak libre badira) erabiltzen dira Wikipedian, eta euskarazko Wikipedian ere: ikus euskal mitologia eta ipuinetako hainbat kontu ilustratzeko sortutako irudi sortak, eta beren erabilpen adibideak adibidez Basajaun eta Kixmi artikuluetan.

Euskarazko Wikipedian AA erabilpen kutsatzailerik izan delako susmorik ez dugu. Badago, ordea, itzulpen automatiko txarra eta zuzendugabea erabiltzen delako ebidentzia. Txantiloi batek abisua ematen du halako orrietan, adibidez BBCri buruzko honetan; eta zuzendu beharreko orri asko daudela ere egia da.

Gehiago jakiteko: WikiProject AI Cleanup.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Adimen artifiziala
Teknologia
Kakofoniak

Eremu ez profesionalari loturiko pertsona talde digitaletan, besteoi argudioak emateko adimen artifiziala baliatu duenik ikustea gertatu zait azken urte honetan. Partekaturikoa propioa bailitzan. Norberarena, baina ez jabetzaren zentzuari loturikoa, baizik eta norbere... [+]


2024-10-29 | Leire Ibar
Hamar urtean zabor elektronikoaren pilaketa mila aldiz biderkatu daiteke

Adimen artifizialak bost milioi tona hondakin elektroniko sortu ditzake 2030a baino lehen, Nature Computational Science aldizkariak argitaratu duen txosten baten arabera. Ikertzaileek ekonomia zirkularreko estrategia bat ezartzearen beharra nabarmendu dute.


2024-10-25 | Leire Ibar
28 emakume ezkutuan grabatzea egotzi diote Nafarroako irakasle bati

Nafarroako Foruzaingoak Bigarren Hezkuntzako irakasle baten inguruko ikerketa abiatu du. Institutuko komunetan eta hainbat dendatako aldageletan emakumeak ezkutuan grabatzea leporatu diote auzipetuari.


2024ko Euskarabildua
Teknologia artifiziala baino, pertsonak eta komunitateak lehen lerrora

Artifiziala ez den teknologia izango du goiburutzat Iametza komunikazio enpresak, ARGIA eta Ametzagainarekin elkarlanean, antolatu duen Euskarabildua jardunaldiaren 13. edizioa. Teknologiaren erabilera "etikoagoa, iraunkorragoa eta bideragarriagoa" aldarrikatuko dute,... [+]


Microsoftek berriz jarriko du martxan Three Mile Island zentral nuklearra, adimen artifiziala elikatzeko

1979an istripu nuklear larria gertatu zen Pennsylvaniako (AEB) Three Mile Island zentral nuklearreko unitateetako batean. Bestea, 2019an itxi zutena, berriz jarriko dute martxan, Microsoften adimen artifizialaren energia behar handiak asetzeko.


Teknologia
Mundu ikuskerAA

Gizakiontzat ez da inoiz erraza izan lasai pentsatzeko denbora tarte luzeak hartzea, bizimodua aurrera ateratzearen ardurarekin bizi gara, bai geurea zein geure ondorengoena. Bizitzeko izan dugun aukera honetan, ahalik eta ongien nahi ditugu gauzak egin. Ardura horiengatik,... [+]


Ikasgeletan mugikorra erabiltzeari buruzko eztabaida prozesua iragarri du Jaurlaritzak

Eskolan adimen artifiziala erabiltzera animatu ditu irakasleak Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak, eraldaketa digitalaren beldur ez izateko esan die. Ikasgelan mugikorra erabiltzeari buruzko gogoeta prozesu bat ere iragarri du: “Ez dago erabilera horrek duen... [+]


2024-08-01 | Sustatu
Zer egin Elon Musken Grok adimen artifiziala ez elikatzeko (aukeran)

Elon Musken proiektuen artean bada adimen artifizialeko bat ere, Grok, eta horretarako Musken jabetzako X edo Twittereeko erabiltzaileen jarduna ari dira baliatzen, LLM edo hizkuntza eredua handitzeko eta entrenatzeko. Izatez, Twitterreko zure ezarpenetan sistema hori... [+]


2024-07-24 | Sustatu
Claude, euskaraz oso txukun egiten duen beste adimen artifizial bat

Ekainean kaleratu zuen Anthropic enpresak Claude adimen artifizialaren (AA) Claude 3.5 Sonnet izeneko bertsioa.  Eta joan den asteko nobedadea, Android aplikazioa. AA inbento hauek jada ohituta gauzkaten bezala, euskaraz oso txukun aritzen da. Beñat... [+]


Teknologia
Euskalgintza digital kritikoa

Euskara, eremu digitala den itsasoan ezagutzara eta harremanetara abiatzeko portua da. Adimen artifizialarekin, portu horretatik mundu osoarekin euskaraz harremanetan jartzeko aukera ematen dela dirudi. Euskararen automatizazioa laguntza ederra da belaunaldi berriekin euskal... [+]


Nola erabili da adimen artifiziala euskara zabaltzeko?

Asko dira teknologia euskaratik lantzen ari diren ikerlariak; horien artean, Naiara Perez EHUko HiTZ Hizkuntza Teknologiako Zentroko ikerlaria, Itziar Cortes Elhuyarreko ikerlaria eta Eli Pombo Iametzako kudeatzailea. Euskarak adimen artifizialean daukan lekuaz, aukerez,... [+]


2024-06-21 | Sustatu
AA irudien lehiaketa batean tranpa, benetako argazkia aurkeztuta

Interneten oinarria duen argazkigintza lehiaketa batean, 1839 Color Photography Awards delakoan, tranpa gertatu da. Kategoria berezia sortu zuten 2024ko ediziorako, Adimen Artifizialeko irudiak aurkeztekoa, eta irabazleak tranpa egin zuen, argazki erreala aurkeztuta irabazi zuen... [+]


Eskolako lanak egiteko adimen artifiziala erabiltzen du DBHko ikasleen erdiak, inkesta baten arabera

Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ikasleen %97k adimen artifiziala erabili du. Informazioa bilatzeko, idazlanak eta etxerako lanak egiteko edota azterketako galderak erantzuteko baliatzen dute. Espainiako Estatuko (tartean Hego Euskal Herriko) 63 ikastetxetako 1.006 ikasleri... [+]


Eguneraketa berriak daude