White Powerren itzulera Donald Trumpekin?
Pew Research Centerren arabera, klase ertaina (73.400 dolarreko urteko diru-sarrerekin) jada ez litzateke egungo gizarte estatubatuarrean nagusi izango, azken lau hamarkadetan beherakada motel baina progresiboa jasan baitu. Horrela, Pew delakoaren arabera, 1971n, klase ertaina biztanleriaren % 61 zen (80 milioi biztanle inguru), eta gaur egun, berriz, ez litzateke % 50era iritsiko (% 49,9) subprimeen krisiaren, higiezinen burbuilaren eztandaren eta 2008ko burtsako crash-aren ondorioz.
Azpimarratzekoa da "krisiaren galtzaileen" artean, afroamerikarrez eta latinoez gain, zorpetutako unibertsitateko gazteak eta unibertsitateko ikasketarik gabeko eta balio erantsi txikiko enpleguak dituzten 45 urtetik gorako heldu zuriak agertzen direla lehen aldiz.
Biztanleriaren segmentu hori, langabeziaren lerroetan sartuta geratu ondoren, depresioa, alkoholismoa, drogazaletasuna eta suizidioa eragiten zituen zirkulu lehergarri batean murgildurik geratuko zen, "amets amerikarraren" zozoa desagertzen ikusi ondoren. Horrek albo-ondorio gisa izango zukeen populazio zuriaren segmentu hori demokraten eta errepublikanoen establishment-arekiko desafektatzea.
2024ko hauteskunde presidentzialetan Trumpen garaipena gertatuz gero, mugarri historikoa izango da, diktadura bigunen paternalismoaren iturrietatik edango duen gobernu orwelliarraren hasiera izango baita
Horrela, NBCren inkesta baten arabera, herritar zurien % 54 "sistemarekin haserre" egongo lirateke, latinoen % 43ren eta afroamerikarren % 33ren aurrean, amets amerikarraz fidatzen jarraitzen baitute, eta horrek boto-emaile zuriak establishment tradizional errepublikanoaren aginduekiko jarrera politikoki okerrak eta erregogorrak babestera eramango lituzke.
45 urtetik gorako sumindu zuriek Trumpi eta "Amerika sakonaren" botere eremuak kontrolpean dituzten alderdi neonazi eta supremazista zuriei emandako laguntzan sinbolizatu zen hori, David Duke KKK-ko buruzagi ohiaren hautagaitzari emandako babes irmoan isla izanez.
2024ko hauteskunde presidentzialetan Trumpen garaipena gertatuz gero, mugarri historikoa izango da, diktadura bigunen paternalismoaren iturrietatik edango duen gobernu orwelliarraren hasiera izango baita.
Autokrazia horren ezaugarri nagusiak hauek izango dira: liderra gurtzea, desinformazioa erabiltzea eta biztanleria ez-zuriaren eta disidentzia politikoaren kontrolpean egon eta, de facto, diktadura ikusezina izango litzateke, kohesio-estrategia sendoetan (masen manipulazioa eta liderraren gurtza) eta White Powerren itzuleran oinarritua.
Horrela, AEBko Erroldaren Bulegoaren arabera, 2043 inguruan zuriak ez dira AEBko biztanle gehienak izango, eta hispaniar biztanleriaren batuketaren bidez desplazatuko dira, gaur egun 53,3 milioitik 128,8 milioira igoko litzatekeena 2060an, eta afroamerikarra, egungo 41,2 milioitik proiekzioetan aurreikusitako 61,8 milioira pasako litzatekeena.
Germán Gorraiz, analista
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]
“18 urte pasatu dira indusketan 400 bat grafito agertu zirenetik, 16 urte froga zientifikorik gabe Lurmen indusketa eremutik kaleratu zutenetik eta 4 urte gaia argitu barik epaiketa egin zenetik eta berdintsu jarraitzen dugula esan genezake: gaia argitu nahi genuenok... [+]
Bizi garen mundu frenetiko zein zorabiagarri honetan, pixkanaka gertatzen diren gizarte-aldaketak batzuetan antzemanezinak, garrantzirik gabekoak edo hutsalak direla iruditzen zaigu. Hala ere, ez da horrela, eta jakitun izan behar dugu tentuz jokatzeko. Horren adibide, azken... [+]
Erantzukizuna Israelgo Estatu Sionistarena da, bera baita, biztanleriaren zati handi baten, soldadu, kolono eta abarren laguntzarekin, garbiketa etnikoa eta genozidioa egiten ari dena inguruko herrialde eta herrien aurka.
Mendebaldeko estatuek ere laguntzen diete, armak... [+]
Hori esan zidan ikasle ohiak, asko kostata jarri zuen salaketa hilabeteak pasata ez aurrera ez atzera zegoela epaitegian eta, psikologoak aholkatuta, bortxaketa salaketa kendu egin zuela. Eta ni isilik, ezin asmatu zer esan oraindik ere antsietate zantzuak zituen gazteari... [+]
Ez da akaso harrotasun seinale nire aurrean dauden pertsonak pertsona izango ez balira bezala begiratzea? Bai, noski baietz. Baina nola espero dugu bestela besteak ulertzea? Ulertu, behatu, begiratu. Besteak ulertu nahi izateak, ez du jarrera harro hau eskatzen? Ni pertsona... [+]
Urtebete igaro da, diotenez. Ez dut sekula ulertu mendebaldarrok daukagun ohitura harroputz hau: nahiz eta gatazkak ia mende bateko iraunaldia izan, datak nahierara moldatzen ditugu, garrantzia nolanahi oparituz. Azkeneko sasoia ezberdina izan al da beren lurraldean preso... [+]
Badira hogei urte irakasle naizela, eta Bigarren Hezkuntzatik gorako maila guztietan aritu naiz eskolak ematen; halaber, gaur da eguna argi ez dudana zein den irakaslearen betebeharra.
Hezkuntza arautuaren eskailera luzean, maila bakoitzak baditu berezko ezaugarriak. Hala... [+]
Ez da kasualitatea Hispanitatearen eguna, Guardia Zibilarena eta Pilarreko amabirjinarena data berean izatea. Hirurek egitura zapaltzaileak irudikatzen dituzte (estatua, armada eta eliza). Bestalde, indigenen erresistentzia eta Espainiako Estatuak bere armada militar eta... [+]
Pertsona batzuek kapitalismoa "besarkatzen" dute, konturatu gabe arazoa sistema berean dagoela; planeta mugatu batean hazkundea etengabe bilatzean. Energia intentsiboak ekoizteko modu guztiak mundua irensten ari dira.
Zenbat txango, irteera edota lagunarteko paseotan entzun izan dugu bide guztiek Erromara eramaten dutela? Nik sarri, eta inoiz, neuk sentitu dut esan behar izana. Egia esan, uste dut beti txarto ulertu izan dudala esaera hori. Izan ere, beti imajinatu izan dut bide zuzen bat,... [+]
Irailaren 19an Europako Parlamentuaren gehiengoak honen alde eman zuen botoa: "Berehala kendu ditzatela Ukrainari emandako arma-sistemaren erabilerari jarritako murrizketa guztiak Errusiako lurraldean". Hitz arruntetan esanda: "Bota itzazue luzera handiko misilak... [+]
Euskal Herriko lurralde batzuetan euskara ofiziala da, besteetan meridianoaren arabera ofiziala ala ukatua eta, aitzitik, ipar aldera bagoaz, toleratua (ez ofiziala).
Azken boladan, epaitegi batzuk ebatzi dute funtzionario publikoek ez dutela euskara ezagutzarik izan behar eta,... [+]
Arabako Mendiak Aske elkarteak zorionak eta eskerrak eman nahi dizkio Arabako Foru Aldundiko Natura Ingurunearen Zerbitzuari, Bonelli arranoa gure lurraldean berriro sartzeko Aquila a-Life proiektuarekin lortutako arrakasta dela eta.
Guztiz kontziente gara proiektu honek... [+]
Valle de Odieta enpresak eta bere filialak (HTN) urteak daramatzate instalazioak handitu nahian, administrazioa ezartzen ari den erregulazio guztien aurka. Epai judizial bati esker, abere kopurua gaur egun baimenduta dituzten hainbat adinetako 7.800 bururaino zabaltzea lortu... [+]