Europar Batasunaren txandakako presidentetza beretu eta astebeteren buruan Viktor Orban hungariar lehen ministroak egin duen ezusteko blitz-ak azalpen serioa eskatzen du. Gaiaren neurrikoa.
V. Zelenskyrekin lehendabizi, V. Putinekin ondoren, eta Xi Jinpingekin hirugarrenik elkarrizketatu, eta “hurrengo geraldia: Washington” esanez aritzea, ez dago nornahiren esku.
Eta gutxienekoa da jelosia-atake betean, Europar Batasuneko establishmenta (Von der Leyen-Borrell-Kallas) garrasika aritzea Orbanek ez duela elkargoa ordezkatzen. Edonork bezain argi jakingo du berak ere hori. Eta bost axola dio. Orduan...?
Darabilen plana zein den zehatzago jakingo bagenu, agian errazago ulertuko genuke zertan ari den Orban. Agerikoa eta ezbairik gabekoa dena har dezagun abiapuntutzat: Ukrainan su-etena lortzea litzateke berehalako helburua.
Ez da batere jakintsua izan behar ohartzeko, edozein bake-prozesu abian jarri ahal izateko, lehen eta ezinbesteko baldintza dela su-eten osoa eta fidagarria lortzea gerran ari direnen artean. Armak, behin-behinean, isilaraztea, negoziaketa-mahaian eseri ahal izateko.
Armak isilaraztea, haatik, ez da kontu erraza ezein gerratan; are gutxiago Ukrainakoa bezalako gatazka orokortu batean. Borrokan ari diren alderdien borondatea ez ezik, bakegintzarako baliabideak ere jarri behar izaten dira. Aurrekariek erakusten dutenez, tartean jarri eta borrokalariak geldi eta elkarrengandik urruti mantenduko dituzten indar neutralak, interposizio-indarrak, izan ohi dira funtsezkoenak. Eta ez langintza erosoena dutenak.
Horrelako interposizio-indarretarako, ordea, ez du edozeinek balio, borrokan ari direnak haietaz fio izatea ere ezinbestekoa delako. Ukrainakoa bezalako gatazka batean horrek zer erakartzen duen aise uler daiteke: Errusiak, adibidez, ez luke onartuko NATO-kideen interposizio-indarrik. Alde bakoitzak, bere bake-zainak nahi eta beharko ditu.
Xake-joko deabrutu horretan igarri liteke Txinaren ezohiko paper bat. Izan ere, Txina, tradizioz, oso ezkorra izan da bere indar armatuak atzerriko gatazketara bidaltzeko, bake-prozesuak abian jarrita ez ezik guztiz egonkortuta ez badaude. Baina egia da, halaber, azken urteetan, batik bat Afrikan, inplikazio bihurriagoak ere onartzen ari dela.
Ukrainako kasuan, litekeena da Orban itsu-itsuan ez aritzea Txinaren jarrerari dagokionez; eta aurretiaz, Xi Jinpingek Hungariara oraintsu egindako bisitaldian, horretaz hitz eginak izatea. Noski, betiere Errusia ados balego frontearen bere aldetik gudaroste txinatarrak jar daitezen. Eta horretan, ez dirudi eragozpenik legokeenik Mosku eta Pekinen arteko ententea ikusita.
“Beste aldean” legoke korapiloa. Zehazki, Orbanen laugarren geraldia izan behar duen Washington horretan. NATOren sorreraren 75. urtebetetzea dela eta han egiten ari diren goi-bileran, mahai gainean izango dute gaia, ziur. Baina “NATO”, “Ukraina” eta “bakea” esaldi berberean...
Ukrainaren ondoren Polonia?
Europar Batasunak Ukrainako gerra hauspotu du Kiev armaz hornituta, eta menia oraindik airean delarik, gerraren zikloan murgilduta dago bete-betean. Hori bai, bere diskurtsoa modulatzen ari da, eta gero eta gehiago hitz egiten du balizko su-etenaz... [+]
Orain Errusiak inbaditu behar ei du Europa eta horren aurrean berrarmatze basatia bultzatu behar dute Europar Batasuneko herrialdeek. Lehen Sobietar Batasunak egin behar zion eraso, eta Gerra Hotzak ia mundua irentsi zuen. Gezurra zen ordukoa, eta gezurra da gaur egungoa, baina... [+]
Mundu osoarentzat %10eko muga-zerga globala inposatuko du Donald Trumpen administrazioak, eta hainbat herrialderen inportazioak are gehiago zergapetuko ditu, tartean Txinakoak (%34) eta EBkoak (%20). Baina Hegoalde Globaleko herrialdeak izango dira kaltetuenak: Lesoto (%50),... [+]
Europako Batzordeak aurkeztu duen plana ustezko gerra edo hondamendi baten aurrean “bizirauteko” kit batetik harago doa: hogeita hamar neurri proposatu ditu eskoletan, enpresetan eta herritarren artean militarismoa eta beldurra sustatuko dutenak.
Orain dela 20 bat urte, berrikuntzaren inguruan master bat egin nuen. Bertaraturiko gonbidatu batek esan zigun gizakion historian berrikuntza teknologikoaren eragile handiena gerra izan zela. Gerra, halaber, eragile handia da botere harremanen berrikuntzan.
Berrikuntzaz ari... [+]
Hitlerren armadak milioika sobietarren heriotza ekarri zuen Bigarren Mundu Gerran Sobiet Batasuna inbaditu zuenean. Gerra amaituta, Iosif Stalinen obsesioa zen Alemania eta Errusia artean babes herrialde-lerro bat osatzea; horra, besteak beste, Varsoviako Itunaren sorrera... [+]
Europa mailako ekimen kolektibo batek bakearen, irtenbide diplomatikoen eta armagabetzearen aldeko manifestua idatzi eta sinadura bilketa hasi du. Manifestuak dioenez, intelektualak, herritarrak bezala, “anestesiatuta daude”. Europako agintarien jokamoldea, NATOren... [+]
Europako Batzordeak lege-proiektu berri bat aurkeztu du asteartean. Dokumenturik gabeko pertsonak jatorrizko herrialdeetara edo igarotze-herrialdeetara deportatzeko prozesua areagotzea eta azkartzea helburua du.
Mikel Jauregi Industria sailburuaren ustez, euskal enpresek “lan ona” egin dezakete Europaren “segurtasun estrategia babesten”. Eusko Jaurlaritzako bozeramaile Maria Ubarretxenak, berriz, berrarmatze asmoek “aukera berriak” ekar ditzaketela... [+]
Ukrainako gudaren amaierak ondorio sakonak ekarriko ditu Europa osora. Europako elite ekonomikoek beren indar guztia jarri dute guda-zelaian eta galdu egin dute. Galtzaileek, elite globalistek, beren egitasmo kuttuna galduko dute, Europako Batasuna, eta Bruselatik europar... [+]
Europar Kontseiluak onartu du Ursula Von der Leyenek gastu militarrean proposatu duen 800.000 milioi euroko gastuarekin aurrera egitea. Horretarako bi arrazoi nagusi argudiatu ditu: Errusiari aurrea egitea eta Europar Batasunak aurrerantzean bere burua AEBen babes militarrik... [+]
Urtea baino gehiago da Olatz Simonek –EITBko berriemailea Parisen, garaian–, orrialde hauetan bertan ohartarazi zigunetik Bruselak kazetariari lanbideaz erakusten dionaz. Eta halaxe joan gatzaizkio galdezka Amaia Portugali. Bruselan gure irrati publikoak duen... [+]
Ursula Von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak Europa berrarmatu plana aurkeztu du, kontinentea "erresilientea eta segurua" bihurtzea xede duena. Bost zati ditu planak, eta estatu kideek 150.000 milioi euro jasoko dituzte mailegutan. Arau fiskalak moldatuko... [+]
2021etik 2025era isuriak %15ean murriztu behar zituen industriak. Ursula Von Der Leyenek automobilgintzaren sektorearen eskutik ekintza plan bat aurkeztuko du martxoaren 5ean. Oraindik erabakia hartua ez badago ere, Europar Batasunak sektorearen eskaerak onartuko dituela diote... [+]
Ukrainako fluxua eten ostean, Errusiako gasa jasotzen jarraituko duela iragarri du Eslovakiak, eta Transnistriak uko egin dio Europaren "laguntzari".
