Pasaden urtean bezala, Euskal Herriko AHTaren aurkako mugimenduko kide batzuk Val di Susan izan gara uda honetan. Bailara hau Italiako Alpeetan dago eta hiru hamarkada daramatza Turin eta Lyon hiriak lotzeko eraiki nahi duten AHT linearen aurkako borrokan. Gaur egun, proiektu honen aurrekontua 25.000 milioi eurokoa da, 270km-ko luzera izatea aurreikusten da eta 57,5 kilometroko tunel baten bidez Alpeak zeharkatuko lituzke.
Bailaran egon garen egunetan, mugimenduko hainbat pertsonarekin hitz egiteko aukera izan dugu, ekimen batzuetan parte hartu dugu eta “presidio dei mulini” espazioa ezagutu dugu. “Presidio” edo zaintza postu hau, AHTaren aurkako militanteek okupatu dute jabearen onespenarekin, ekainaren 11tik, konfinamenduaren ondoren obrak hasi zirenetik. Trenbide sarearen tunel osagarri baten sarrera babesteko, estatuak hartuta daukan zonalde gorriaren barruan dago “presidio dei mulini”. Hainbeste urteren ostean eta zonaldeko biztanleen borrokaren ondorioz, tunel hau da, Italiari dagokionez, obretan dagoen zati bakarra. Zonalde gorria izateak sarrera debekatua dagoela esan nahi du. Eremuaren barruan jabetzaren bat dutenek soilik daukate sartzeko baimena, eta hala eta guztiz ere, Poliziaren eta armadaren kontrolak pasa behar dituzte. Estatuak helburu horretara bideratzen dituen baliabide pertsonal eta ekonomikoen gastua eguneko 90.000 euro ingurukoa da. “Presidio dei mulini” jabetza pribatuko aintzinako errota batzuk dira, horregatik, oraingoz Poliziak ez du jendea aterarazi.
1990eko hamarkadan abiatu zuten abiadura handiko linea bat eraikitzeko proiektua bailaran. Ordutik, haraneko eta gertu dagoen Turin hiriko biztanleak NO TAV mugimenduaren inguruan antolatu dira, proiektu horrek ekarriko lituzkeen kalteengatik aurka agertzeko. Proiektua aurrera eraman ezkero, kalteak ugariak izango lirateke. Hauek, Pro Natura Torino elkarteak egindako dokumentu luzean jasota daude, azpiegitura horren aurka egiteko 150 arrazoirekin. Txosten horrek ingurumenaren gaineko eraginak zerrendatzen ditu, pertsonen osasunaren gainekoak, ekonomikoak eta sozialak, eta AHTarekin saltzen diguten aurrerapenaren ideia desmuntatzen du. Horretaz gain, kontuan izan behar da, gaur egun, dagoeneko, funtzionamenduan dagoela Turin eta Lyon arteko trenbide sare bat, pertsonak eta salgaiak garraiatzen dituena.
NO TAV mugimendua hetereogeneoa da, Susa bailarako eta gertu dagoen Turingo milaka pertsonek osatzen dute. Gainera, bailarako udal gehienen babesa eta parte-hartzea dauzka. Ekintzak eta ekimenak antolatzeko orduan, afinitate ideologikoen araberako taldeetan banatzen dira: katolikoak, anarkistak eta autonomoak; azken hauek ideologia komunista daukate eta Askatasuna izeneko Turingo gaztetxea dute erreferentziazko gune gisa. Aniztasun horrek, mobilizazio garrantzitsuak antolatzeko gaitasunak eta egiten dituzten ekintzen inguruko akordioek, indarra ematen diote mugimenduari, eta hainbeste urtetan irautea ahalbidetu du.
"Sabotaiak erresistentzia baketsuko ekintzak dira"
Egiten dituzten ekintzei dagokienez, talde guztien arteko akordio bat dute: pertsonen integritate fisikoa ez kaltetzea. Testuinguru horretan, hainbat militantek azpimarratu digutenez, NO TAV mugimenduarentzat "obren aurkako sabotaiak erresistentzia baketsuko ekintzak dira". Mugimenduko kide batek esaten zigun manifestazioek obren aurkako sentimendua adierazten dutela eta beharrezkoak direla, baina obrak gelditzeko konfrontazio fisikoa ere guztiz beharrezkoa dela. Ildo beretik, Emilio Scalzok, etxean atxilotuta dagoen 65 urteko kideak, Italiako ministro batek egindako adierazpenak gogorarazi dizkigu: "Zuek jarraitu manifestatzen, guk obrak jarraituko ditugu eta."
Uda honetan, COVID-19aren ondorioz hartutako neurriengatik Alta Felicita jaialdia ospatu ez den arren, azken urteetako mugituenetako bat izan da, ia egunero mobilizazio, ekitaldi, ekimen eta ekintzak egon baitira. “Presidio dei mulini”-ren okupazioak eta horren inguruan egin diren ekintzek, AHTaren aurkako borrokan belaunaldi berriak erakarri dituela esan daiteke. Horretaz gain, mugimenduko pertsona errespetatu eta ezagunak diren Emilio Scalzo eta Nicoletta Dosioren, 73 urteko mugimenduko militante historikoa, etxeko espetxeratzeen aurkako erantzunak mobilizazioen pizgarri izan dira.
Borroka inoiz baino biziago dago, eta Euskal Herriko AHTren aurkako mugimendutik begirunez eta mirespenez begiratzen diogu. Datorren urtean itzultzeko aukera izatea espero dugu, atzean hain boteretsuak diren enpresa eta interesak dituen proiektua gelditzea lortzen ari den borroka eredugarri batetik ikasten jarraitzeko.
* Iñigo Leza AHTrik ez Lautada taldeko kidea da
Nafarroan eraikitzen ari den tren lasterraren langileak esklabotza egoeran ari direla salatu du AHT Gelditu elkarteak Iruñean emandako prentsaurrekoan.
Añana eta Trebiñuko kuadrilletako ordezkariek eta Arabako nekazari eta abeltzainek salatu dute "mespretxu instituzional izugarria" jasaten dutela AHTren lanak direla-eta. Denera bi miloi metro koadrotik gora "lur emankor" desjabetuko dituzte... [+]
Azken asteotan Castejón-Soria trenbidea berreskuratzeko eta Tuterako tren-geltokia gaur egun dagoen tokian mantentzeko edo, Nafarroako Erriberako hiriburuan Abiadura Handiko Trenaren ustezko geralekuak aitzakiatzat hartuta, hirigunetik kanpo beste bat egiteko... [+]
Frantziako Gobernuak Espainiakoari baieztatu dionez, Abiadura Handiko Trena ez da Hego Euskal Herrira iritsiko (Irungo loturara) gutxienez 2042 urtera arte. Ez dago Parisen lehentasunen artean.
Espainiako Garraio Jasangarrirako estatu idazkari José Antonio Santanok adierazi du Eusko Jaurlaritzaren helegite bat onartu dutela Ezkio-Itsasoko konexioari buruz, Aralarri "hainbeste" kalte egingo ez liokeena.
2024ko otsailean Astigarraga-Hernani tartea amaitu zutenean Abiadura Handiko Trena 2027an prest egongo zela aurreikusten zuen Eusko Jaurlaritzak. Orain Arkautiko lotunearen obren lizitazioari ekin dio Jaurlaritzak; Euskal Trenbide Sarea enpresaren esku utzi du, eta 2027an hasiko... [+]
Informaziorik helarazi gabe eta baimen eskaerarik gabe hasi dituzte Abiadura Handiko Trena eraikitzeko asmoz lehenago egin beharrak diren zundaketa lanak Otsobi kontzejuaren lurretan. Stop Zundaketak plataformak jakinarazi du egoera: "Izako Udalari edo Otsobiko kontzejuari... [+]
Lapurdi zeharkatuko lukeen AHT egitasmoa aitzina doala salatu du ingurumenaren alde dabiltzan elkarteen artean osaturiko CADE kolektiboak. Urriaren 12 eta 13rako jarri du hitzordua, Gironda eskualdean Lurraren Altxamenduak sareak antolaturiko protestari sostengua erakutsiz.
Oscar Puente Espainiako Garraio ministroaren esanetan, Nafarroarekin lotura egiteko aukerarik "onargarriena" Gasteizkoa da, Ezkio-Itsasoko ibilbideak "konplexutasun teknikoak" dituelako.
2017an Gaintxurizketan tunela zulatzen hasi zirenetik etengabeak izan dira AHTko obrek Renferen tren zerbitzuan eragindako murrizketak eta kalteak. Orain, Espainiako Garraio Ministerioak iragarri du udaran hainbat astez etenda egongo dela zerbitzu hori Hernani eta Irun artean... [+]