Uztaritzeko bost hautetsi abertzalek kargua utzi dute

  • 2019ko apirilaren 11ko Herriko Biltzarraren kari aurrekontuen gaia baliatu dute Carrère-en taldeak daraman politikari buruz haien irakurketa orokorra plazaratzeko.


2019ko apirilaren 16an - 09:49
Uztaritze Bai taldea hauteskundeetan aurkeztu zenean; aurreko hiru pertsonetan eskuinean Bruno Carrere, gaur Uztaritzeko auzapeza. (Argazkia: Uztaritze.info)

Bost hautetsiok zati bat irakurri dute eta ez dute ahozko itzulpena beren gain hartu nahi izan "aspaldiko eskaera eta proposamen teknikoa ez baitira kontuan hartuak izan", baita beren agiri bukaeran azaltzen dituzten arrazoiengatik ere.

(irakurketa hasiera)

Aurkeztuak diren aurrekontuei buruzko lehen hameka puntuak ez ditugu babestuko.

Ez dugu Metodoarekin bat egiten: hasieratik Uztaritze Bai! taldean ginelarik kontuak lantzeko eta aurkezteko beste manera bat eskatzen genuen, hainbat arrazoiengatik:

  • kontulari ikuspegi batetik baino ikuspegi politikoago batetik hartuz irakurgarriagoak eta ulergarriagoak izateko, ekonomia arloan aditu maila behar izan gabe
  • egitasmo politikoaren argazkia ukaiteko: arloka dirua nora eta nola banatua den, diru kopuruak eta lotu proiektuak zein diren argi erakutsiz. Urteko asmoen neurria izateaz gain herriko etxearen orientazio eta hautu politikoak neurtzeko aukera emanen liguke bai hautetsioi baita herritarrei ere. Eskasian kausitzen dugun gardentasuna lagunduko luke horrek, baita herritarren inplikatzeko aukera ere.

Talde berdineko kideak ginenean plangintzak eskatzen genituen eta bereizturik geratu garenen esku zeuden arloetaz aparte ez dugu sekulan fundamentuzko apustu planifikaziorik ikusi.

Horrela ezinezkoa zaigu ulertzea egiten dituzuen lehentasun hautuak, ez politikoki ez eta ekonomikoki ere.

Gure ustez kudeaketa jarreran zaudete hastapenetik eta herrian diren beharrak aurreikusi baino, urgentziazko egoerei erantzuten saiatzen zarete eta maileguaren ttipitzea duzue helburu nagusi.

Aurrekontu honetan ikusten ditugun zuen inbertsio lehentasunekin zalantzak ditugu: zergatik bide bat berritzea lehenesten den beste bat baino adibidez, edota funtzionamenduan elkarteei banatzen dituzuen diru-laguntzei buruzko irizpideen inguruan.

Ildo horretan segituz, eta igorritako dokumentuak xehekiago behatuz zenbaki batzuek arreta erakarri digute:

  • funtzionamenduari doakionez: ez dugu ulertzen zergatik batzuk joan den urtean egin den gastua ikusirik anitz emendatzen diren, adibidez "azterketak eta ikerketak" 12.000€ jakinez joan den urtean 1.000€ aurreikusia izan zela eta ez dela deus erabilia izan: zer da proiektua?
  • askotan joan den urteko aurreikuspenen eta benetan 2018 urtean erabilia izan den diruaren arteko tartea handia izaten da. Gure iritziz, horrek, bideratu nahi izan den proiektua ez dela argiki ebaluatua edo bururatua izan, agerian uzten du.

Behin eta berriz entzun izan dugu Uztaritze herriak ez duela dirurik, gure herria pobrea dela, ezin dela hau egin eta hura aurreikusi… baina aurretik errana izan den bezala, kudeaketa hutsean ikusten zaituztegu, eta zuen egitasmoan Herriak diru iturri berririk izateko zantzurik, diru sartze propioen ukaiteko proposamenik ez dugu sumatzen.

Egoera ekonomikoa aldatzeko planteamendurik ez duzue proposatzen, herriak bere diru sartzeen ukaiteko aukerarik ez duzue aurre-ikusten, ez bada gero eta guttiago diren herriko lurrak saltzea eta zergak emendatzea.

Eta horrekin batera, karguak txikitzeko helburua hartuz zerbitzu publikoa murriztea eta besteen esku uztearen politika daramazue, herriko etxearen eskumenak ahulduz.

Uztaritze Bai! Taldearekin herritar guztien hizkuntza eskubideak kontuan hartuko genituela errana genuen, nazioarteko itunetan oinarrituz: “herritar guztiak eskubide berdinekin sortzen direla” eta abar. Euskara kinka larritik ateratzeko bide horretan aukera ederrak izan ditugu agintaldi honetan zehar eta jadanik salatu izan ditugu zuen jarrerak. Baina 2019ko aurrekontuaz ari garela, berriz ere duda berdinak ditugu: murgiltze ereduan den lanbide eta orokor heziketarako lizeo bakarrarentzat 5.000 euro eman beharrean, diru guttiago eta zatika ematea erabaki zenuten: 1.500 €-ko lehen parte bat 2018an eta beste bat 2019an… hizkuntza politika batzordean ez dugu horri buruzko ezer entzun eta gure galdera: kontuan hartua izan ote duzue?

Eta gauza bera aldi bereko itzulpenarentzat: 1.500€ko aurrekontu bat pasarazi genizuen gure hautets-egitasmoan erraten genuena bermatu ahal izateko, hau da: “uztariztar bakoitzak nahi duen hizkuntza libreki hautatzen ahalko du, izan frantsesa ala euskara”. 6.000.000€-ko funtzionamendu aurrekontu horretan soilik %0,025-eko kostua lukeena kontuan hartu ote duzue? Azken biltzarretako jarrerak ikusita sorpresa ona litzateke...

Beraz erran bezala, ez ditugu gai horri buruzko puntuak babestuko.

(irakurketa amaitua)

Horren ondotik auzapezak argi utzi du euskara hutsez errandakoak ez zirela Biltzarraren Aktan agertuko.

Carrère auzapeza eta bere taldearentzat gure hizkuntzan, euskaraz, aritzeak inolako balorerik ez duelako eta hauteskundeen kari aurkeztu genuen programaren eta gure oinarrizko eskubideen kontra doalako, bost hautetsiok Biltzarretik atera gira.

Bide beretik, agiri hau baliatzen dugu egoera antidemokratiko hau salatzeko gure hautetsi kargua uzten dugula jakinarazteko.

Hautetsi abertzaleak (agiriaren irakurketa ordenean): Lore Aristizabal, Yves Matxikote, Tomas Daguerre, Arño Ospitaletxe, Jean-Pierre Lapeyrade.

Albiste hau Uztaritze.info-k argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskara Ipar EHn
2024-09-25 | Bea Salaberri
Toponimoak ezabatzen

Euskal Herriko lekuen izenen frantsestearen arazoa ez da bakarrik seinale paneletan hizkuntza ez kontutan hartzearengatik izaten, duela zenbait urte hartu helbideratzeari buruzko erabaki baten gauzatzearen ondorioa ere bada.

Azal dezagun, administrazioko hainbat arlo... [+]


2024-09-24 | Euskal Irratiak
Bost urte euskara hutsezko lehen haurtzaindegia sortu zela Baxe Nafarroan

Larunbatean ospatu dituzte Ttinka mikro haurtzaindegiaren bost urteak Lakarran. Baxe Nafarroko euskara hutsezko egitura bakarra da, Euskararen Erakunde Publikoaren B ziurtagiriduna.


Maddi Kintana
“Badirudi lagunarteko hizkera, Hegoaldean eta Iparraldean, ezin dela banandu gaztelaniatik eta frantsesetik”

Maddi Kintanak ekainean aurkeztu du Master Amaierako Lana Bordeleko Unibertsitatearen eta Iker ikerketa-zentroaren laguntzarekin. Gazteen hizkera BAM eta inguruan du izenburu eta Biarritz, Baiona eta Angeluko 18 eta 24 urte bitarteko gazteen hizkera aztertu du. Horretarako,... [+]


2024-09-03 | Euskal Irratiak
Elgarretaratzea deitu du EHEk Gorka Torreren sustenguz

“Geldi euskara zapaltzea” lema berriz hartu du Euskal Herrian Euskaraz taldeak larunbatean egin duen prentsaurrekoan. Maiatzaren 17an, esaldi hori Baionako suprefeturan tindatzeaz akusaturik, irailaren 10ean epaituko dute Gorka Roca Torre.


2024-09-03 | Euskal Irratiak
Iparraldeko eskola publikoen %60 elebiduna izanen da ikasturte honetan

Ikasturte honetan, lehen mailako ehun eskola elebidunetan 5.700 ikaslek ikasiko dute. Bigarren mailan hamasei kolegio eta lau lizeotan 1.600 dira. Zailtasun nagusia aurten ere kolegioan euskararen eta frantsesaren arteko oren parekotasuna erdiestea da.


Folklore Basque-a

Uda hasiera. EHZ festibalaren biharamuna (atx, buruko mina). Ikasturte kargatu baten ondotik, hatsa hartzeko gogoa. Burua hustu. Funtsezko elementuei berriz konektatu. Familian denbora hartu, aspaldiko lagunak berriz ikusi eta eguneroko borrokak (pixka bat) pausan eman... [+]


2024-08-22 | Euskal Irratiak
Maddi Kintana: “Gazte euskaldunen hizkeran frantsesak eragin handiagoa du”

Maddi Kintanak Baiona, Angelu eta Miarritzeko gazteen euskara aztertu du bere tesian. Hitz berriak sortzen dituzte baina baita hitzak beste hizkuntzetatik hartzen ere, besteak beste, interneten eraginez.


2024-07-24 | Euskal Irratiak
Katixa Dolhare: «Frantsesa klaseetan literatura azkar lantzen da baina euskara klaseetan anitzez gutxiago»

"Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara" jardunaldian parte hartu zuen Katixa Dolhare Zaldunbidek. Seaskak eta UEUk antolatu Udako Ikastaroen barne. Bere problematikak horiek ziren: Zer leku du literaturak hezkuntza programetan eta nola landu euskal... [+]


2024-07-18 | Euskal Irratiak
Iñaki Iurrebaso
“Euskararen egoera ikusita, gaitasunean bereziki ahul gaude”

Iñaki Iurrebaso soziolinguistak euskararen egungo egoeraren argazkia egin du Baionan iragan zen Hizkuntz politikari buruzko ikastaroan, muga-gaindiko ikastaroen kari.


2024-07-16 | Euskal Irratiak
Sébastien Castet
“Euskaldun gehiago bada, baina euskaldunak gero eta giro frantsesdunago batean bizi dira”

Mugaz gaindiko uda ikastaroak abiatu dira astelehen honetan ostiralera arte irauteko Baionan eta Hizkuntza Politika berrirako urratsak Ipar Euskal Herrian aztertuko da.


2024-06-26 | ARGIA
Laborantza lizeoetan euskaraz ikasi ahal izango da, Frantziako Gobernuak hala onartuta

Aspaldiko aldarrikapena onartu du Frantziako Gobernuak: laborantza lizeo pribatuetan formakuntza elebidunak eskaini ahal izango dira, “esperimentazio pedagogiko” gisa, alegia frantsesez bakarrik ez, euskaraz ere irakatsi ahalko da. Donapaleun eta Hazparnen baliatuko... [+]


Eguneraketa berriak daude