Uztaritze, Domintxaine eta Angeluko hiru ikastetxetan izandako hamahiru eraso salatu dituzte

  • Hamaika eraso Uztaritzeko (Lapurdi) San Frantses Xabierko ikastetxe katolikoan gertatu ziren, beste biak Domintxaineko (Zuberoa) ikastetxe katolikoan eta Angeluko (Lapurdi) San Josepe ikastetxe publikoan. Uztaritzeko ikastetxean ikasitako bost gizonek beren testigantzak eman dituzte Baionako auzitegian.


2025eko apirilaren 11n - 07:00
Gilles Paren, erdian, salaketak jarri dituzten beste lau gizonezkorekin, Baionako Auzitegian. Radio France. Paul Nicolaï

Guztira hamahiru salaketa jarri dituzte hiru ikastetxe horietan 1960 eta 2005 artean gertatutako indarkeria kasuengatik, fisikoak, psikikoak eta sexualak. Baionako auzitegi aurrean egindako agerraldian azaldu diren bost gizonek esan dutenez, gertakariak preskribituta egongo dira dagoeneko, baina haientzat hori ez da garrantzitsuena. Haien erranetan, erasoak salatzeak balio die haiek hobeto sentitzeko eta gizarteak izan dezan gertatutakoaren berri.

Biarnoko Betharramgo ikastetxeko erasoak azaleratu ondoren, salaketak ugaritu egin dira han-hemenka, besteak beste, Ipar Euskal Herrian.

Horren karietara, Uztaritzeko erasoak jaso zituzten biktimek kontu bat ireki zuten Facebook-en eta dagoeneko 180 lagunen salaketak bildu dituzte bertan. Gilles Parentek egiten ditu Uztaritzekoen bozeramaile lanak, eta bere ustez oso garrantzitsua litzateke erasoa jasan zutenek biktima izaera eskuratzea, besteak beste, haien artatzeari begira.

Parentek esandakoaren arabera, bost gizonek aurkeztu dituzte salaketa horiek, baina badute erasoak jasan zituzten beste bi lagunen berri ere; horiek, alabaina, oraingoz ez dituzte erasook salatuko, "horretarako indar aski bildu ez dutelako".

Boskote horretako bat da Ives, eta Berria-k horrela jaso du haren testigantza: "Jakin nuelarik talde bat sortu zela, lotu nintzen, zeren on egiten baitigu partekatzeak zer bizi izan genuen. Nire inguruan aipatu izan dut, baina hain da bortitza kontatzen nuena... Usu iruditu zait ez nindutela sinesten".

Egunkariak argitaratu duenez, bost gizon horiez gain, izenik eman ez zuen beste emakume bat ere hurbildu da auzitegira. Hark ez zuen erasorik jasan, baina 2002 eta 2005 artean Uztaritzeko ikastetxean ikusi zituenen berri eman nahi izan du.


Azkenak
Analisia
Mikrofonoak antzokietan

"Eskatu txanda eta egingo dugu bat zurekin", esan dio estudioetatik ari den esatari prestu eta animatuak Bilboko kaleetan dabilen berriemaile gazteari. Aurkezlea entzuleei zuzendu zaie segituan. "Bien bitartean, Iruñera goaz...". Han zabaldu dute linea... [+]


Jardin bat zuretzat, Hipatia

Hainbat lorpen kolektiboan soilik egin daitezkeela esaten denean, lerro artean joan ohi da behin kolektiboan pentsatu, gogoetatu eta eztabaidatu ondotik heldu ohi direla, heltzekotan. Baina zerbait lortzeko, ezinbestekoa da pentsatzen jartzea. Ez baitira gauzak besterik gabe... [+]


Gu ere lugorri

Sendabelarrak non bildu galdetuz idazten didate eta bide bazterrei erreparatzeko esan ohi diet. Erromantizismoak kalte egin digu bizitzako esparru askotan eta hemen ere bai, sendabelarrak ez baitaude mendi tontorretik gertu dauden bide zidorretan (bakarrik), ezta kostatik bertan... [+]


2025-04-14 | Jakoba Errekondo
Bizi Baratzearen lurreko ekosistema oparoa

Apirilak asaba zaharrengana garamatza. Apirila urte osoaren gakoa izango da. Lurrak antolatzea, ongarriketa osatzea, haziak plantatzea, pardak, makilak, sareak, lokarriak atontzea… Hamaikatxo lan bada, sasoi berrirako urratsik handiena, gero uda eta udazkena azkurriz eta... [+]


2025-04-14 | Garazi Zabaleta
Dai Konbutxa
Konbutxa eta hartzituak bizibide

2021 inguruan hasi zen Itziar Presa Blasco gernikarra konbutxaren munduan murgiltzen. “Magisteritza ikasi nuen nik, eta hezkuntzan aritu nintzen urteetan lanean, baina semeak jaio zirenean etxean geratzeko aukera izan nuen, eta ordu arteko guztia, nolabait, apurtu egin... [+]


Semaforoa gorri, etsaien engainagarri

Gaur aurkezten dugun intsektuaren izen zientifikoak, besteak beste, bi gauza azaltzen dizkigu: alde batetik, gorria dela (ez erabat) eta ez duela hegorik. Okerrak ez dira biak ala biak, baina gorria ez da bere kolorazio bakarra, eta hegoak ere izan baditu, baina beraien tamaina... [+]


Maiatzaren 10ean Sorionekuak ekimenak zubi eta ate zeharkatuko ditu euskara nafar guztiona dela aldarrikatzeko

Goizez Nafarroako zubirik esanguratsuenak jendez beteko ditu Sorionekuak dinamikak. Arratsalderako mobilizazio herritarra deitu dute Iruñeko Kostarapea parketik Alde Zaharreko Takonera parkeraino.


Udalek espresuki euskaraz jardutea baliogabetu du Gorenak

EAEko udal legearen euskararen arloko zenbait artikuluren aurkako epaia eman zuen Justizia Auzitegi Nagusiak 2023an, eta orain Gorenak berretsi du. Eusko Jaurlaritzak ez du garaiz aurkeztu epaiaren aurka egin zezakeen helegitea.


2025-04-11 | ARGIA
Lekeitioko musika bandaren zuzendariak jazarpen salaketak jaso ditu

Lekeitioko Udalak jakinarazi du bandako zuzendariak tratu txarrak eman izana jaso dutela, hainbat testigantzaren bidez. Udalak azaldu du, Eusko Jaurlaritzaren aholkuak jarraituta, hainbat pauso eman dituztela, besteak beste, zuzendariarekin hitz egin, eta testigantzak jaso... [+]


Turismo bidaiak antolatu ditu Israelgo Armadak Siriari lapurtutako lurretan

Zibilentzat antolatutako txangoak igande honetatik aurrera egin ahal izango dira, printzipioz astebetez, eta egunero bi ateraldi antolatu dira. Sarrerak berehala agortu dira.


Erdi Aroko emakume kopistak

Orain arte uste izan dugu Erdi Aroan eta inprenta zabaldu baino lehen liburuak kopiatzeaz arduratu zirenak gizonezkoak zirela, zehazki, monasterioetako monjeak. 

Baina Bergengo (Norvegia) unibertsitateko  ikerlari talde batek ondorioztatu du emakumeak ere kopista... [+]


Italiar sukaldaritza ez da existitzen

Florentzia, 1886. Carlo Collodi Le avventure de Pinocchio eleberri ezagunaren egileak zera idatzi zuen pizzari buruz: “Labean txigortutako ogi orea, gainean eskura dagoen edozer gauzaz egindako saltsa duena”. Pizza hark “zikinkeria konplexu tankera” zuela... [+]


Eguneraketa berriak daude