Usansolotarrek 30 urte daramatzate herri izateko lanean, eta orain bide horren azken txanpan daude. Espainiako Legedian, aldiz, oztopoak egon daitezke eta horiek gainditzeko, asteazken honetan EAJk, EH Bilduk eta Ahal Duguk proposamen bateratua aurkeztu dute Madrilen.
Usansolok 2022ko martxoaren 27an egin zuen herri kontsulta eta Galdakaotik bereiztea erabaki zuen, herritarren %81,54k hala erabakita. 3.771 pertsona zeuden bozka ematera deituta, eta horietatik %63,12k hartu zuen parte galdeketan.
Hurrengo urratsean, Bizkaiko Batzar Nagusiek bereizketari bide eman zioten eta Usansolo Bizkaiko 113. udalerria bilakatzea onartu zuten iazko azaroan. Estatuaren Abokatutzak, ordea, erabaki horren aurrean helegitea jarri zuen, argudiatuz Usansolok ez duela 5.000 biztanleko langa gainditzen –4.520 ditu–, Espainiako legediak eskatzen duen moduan. Bizkaiko foru arauen arabera, aldiz, nahikoa da herri batek 2.500 biztanle baino gehiago izatea udalerri bihurtu ahal izateko.
Udalerri izateko prozesuan, joan den maiatzaren 5ean, Usansoloko udal batzordea sortu zen, 11 kiderekin. Estatuaren Abokatutzat eratze prozesua eten dezan eskatu dio EAEko Auzitegi Nagusiari, baina honek ez du halakorik onartu eta helegiteaz erabaki arte Usansolok bere bidea jarraitu ahal izango du.
Foru arauaren lehentasuna Espainiakoen aurrean
Helegite horretan giltzarri izango da orain euskal hiru alderdiek Kongresuan egin duten lege aldaketa proposamena. Funtsean, eskatzen dute foru araua dagoen lekuetan horrek izan dezala lehentasuna Espainiako arauaren aurrean, eta beraz, Usansoloren kasuan, herritarren borondatea eta Bizkaiko Batzar Nagusien erabakia errespetatzea. Beti ere, udalerri berriek erakutsi beharko dute finantzen ikuspegitik jasangarriak direla eta beren eskumenak aurrera eramateko baliabide aski dutela, herritarrek galerarik izan ez dezaten jasotzen dituzten zerbitzuetan.
Lurralde Politikako Ministerioak ukatu egin du eskaera, ez duela gutxieneko biztanle kopurua (5.000) argudiatuta. Kudeaketa batzordeak, Galdakaoko Udalak eta Bizkaiko Aldundiak erabakiaren kontrako errekurtsoa jarriko dute.
Larunbatean, desanexioaren aldeko aldarria berriz atera dute kalera Usansolon, eta urriaren 15erako mobilizazioa deitu dute. Bizkaiko Batzar Nagusietan beren borondatea bete dadila, hori lortu nahi dute ekimenokin. Izan ere, Bizkaiko Batzar Nagusien hurrengo bileran bozkatuko... [+]
Igandean herri-galdeketa egin dute, eta Usansoloren desanexioaren aldeko postura nagusitu da. Bozka eman dutenen %81,54 Usansolo Galdakaotik bereizi eta udalerri bilakatzearen alde agertu da.
Usansolon erroldatuta dauden 16 urtetik gorako 3.647 lagun zeuden deituak Galdakaoko Udalak antolatutako galdeketara, eta haietatik 2.302k (%63,12) eman dute bere iritzia. Herri independente gisa eratzearen alde agertu dira %81,54.
Bizkaiko 113. herria izan nahi du Usansolok, hala erabaki zuten 2014. urtean egindako kontsultan eta 2017an egin zuten sinadura bilketan. Deskonexiorako bide orria adostu zuten alderdi eta instituzioekin, orain ordea EAJk prozesua blokeatu izana salatu du UHk.
Usansolo Herria (UH) taldeak prentsaurrekoa eman du, Usansolo Galdakaotik bereizteko 2016an martxan jarritako prozedura Galdakaoko EAJren eta batik bat Ibon Uribe alkatearen jarreragatik geldotzen ari dela salatzeko. Usansoloren mugak zeintzuk diren berresteko bertoko... [+]
Usansolo Herria (UH) elkarteak agerraldia egin du Galdakaoko Udaletxearen aurrean. Usansoloren desanexio prozesuan Galdakaoko alkateak izandako jarrera salatu du bertan, hala nola Batzorde Parekidearen eraketa.
Usansoloko desanexio prozesuaren barnean, Galdakaoko alkateak ohiz kanpoko Bozeramaile Batzordea antolatu duela salatu du Usansolo Herria (UH) elkarteak. Aukeraketa hori modu pribatuan egin izana leporatu dio.
Bizkaiko Foru Aldundiak men egin dio Batzar Nagusiek otsailaren 3an onartutakoari, eta 2012tik indarrean dagoen foru araua aldatzea onartu du. Arau horrek Bizkaian udal gehiago sortzea debekatzen du.
Udal berrien sorrera debekatzen duen araua aldatzeko proposamen bat egin dezan eskatuko diote Bizkaiko Batzar Nagusiek Aldundiari, EH Bilduren mozio bat onartu ondoren. Hala, apur bat hurbilago du Usansolok Galdakaotik bereizteko aukera.
Udalbatzak PSE-EEren mozioa onartu du. Sozialistek ez eze, Usansolo Herria, Bildu eta Galdakao Bizirik taldeek alde bozkatu dute. PPk ezezkoa eman du eta EAJ abstenitu egin da.
3.000 herritarrek zuten boto eskubidea Usansolo udalerri bihurtzeari buruzko galdeketan eta %73k bozkatu dute, horietatik %90ek desanexioaren alde. Galdeketa Usansolo Herria plataformak antolatu du eta ez du balio juridikorik.
Azaroaren 23an erreferendumera deituta daude Usansoloko herritarrak. Oraingoz Galdakaoko auzoa dena udal bihurtzea gura duten esan beharko dute. Emaitza ez da juridikoki loteslea izango, baina bai politikoki esanguratsua. 2012tik udal berrien sorrera galarazten duen araua... [+]