Usaimena eta gustua nabarmen galtzen dute lehen egunetatik COVID-19az kutsatutakoek
Oraingoz 50 herrialdetako 37.000 pertsonak erantzun du galdetegia eta bertatik ateratako emaitzekin ondorioztatu dute COVID-19 detektatu zitzaien gaixoek oso hasieratik galdu zutela nabarmen usaimen eta gustua. Hori aztertzeak lagundu dezake diagnostikoetan eta koronabirusak eragindako buru isurketa eta epilepsien zergatia argitzen.
Navarrabiomed Nafarroako Gobernuak eta Nafarroako Unibertsitate Publikoak elkarlanean daramaten zentroa da eta 50 herrialdetako 600 profesionalek osatutako nazioarteko ikerketa batean parte hartzen ari da. Ikerketa horrek aztertu du COVID-19az kutsatutako pertsonen gehiengoak usaimena eta gustua galdu dutela birusa berenganatzeko lehen egunetan. Horrek birusaren agerpen berrietarako diagnostiko probetan eragina izan dezakeela diote.
Nafarroako Gobernuaren webgunean dago informazioa.
Galdeketa bidez egindako ikerketa
Apirilaren 7an Ikerketa Kimiosensorialerako Kontsortzio Globalak galdeketa egin zuen 40 herrialdetako 4.039 pertsonen artean: guztiak ziren gehienez 15 egun lehenago koronabirusa diagnostikatu zieten gaixoak. Eskatu zioten usaimena eta gustua kuantifikatzeko COVID-19a baino lehen eta gaixo zeuden bitartean. Baita ere eskatu zioten sudurra itxitzearekin lotutako edozein gorabehera adierazteko.
Kontsortzioak emaitzak apirilaren 18an jaso zituen eta maiatzaren 8an argitaratu zituen medrxiv.org plataforman. Emaitzek diote usaimena eta gustua nabarmen gutxitzen direla COVID-19 gaixoengan. Azpimarratu behar da sudurrak itxi izana ez dagoela lotuta galera hauekin, eta horretan bereizten da SARS-CoV-2 beste hainbat infekzio birikoetatik, adibidez hotzeria edo gripea, gaixotasun hauek sudurrak ixtea eragiten baitute.
Galdeketak aurrera jarraitzen du
Dagoeneko 37.000 erantzun jaso ditu eta galdeketa oraindik martxan dago. Navarrabiomed-ek gomendatu du duela gutxi COVID-19 pasatu duten edo arnasketarekin lotutako gaixotasunen bat izan dutenek inkesta bete dezatela.
COVID-19ak eragindako buru isurketak eta epilepsiak argitu nahian
Ikerketako lantaldeko kide den Enrique Santamaría Martínezek adierazi duenez, "koronabirusak gorputzean sartzeko duen bideetako bat sudurra da, horregatik usaimen-burmuin arteko bidea aztertzeak informazioa eman diezaguke jakiteko zergatik gertatu diren burmuin isurketak, epilepsia eta enzefalitia COVID-19dun hainbat gaixoetan".
Erantzun inmunologikoaren adierazle ere izan daiteke
Santamaríak adierazi duenez, Espainiako Osasun ministerioarentzako Carlos III Osasun Institutuak egindako seroprebalentziari buruzko lehen emaitzetan ikus daitekeenez, "usaimenaren galera ez da soilik COVID-19aren sintoma goiztiarretako bat, izan daiteke baita ere erantzun inmunea iragartzen duena".
Guardia Zibilaren esanetan, Victor de Aldama enpresariak ordaindutako diru kopurua litzateke hamar milioi euroko hori, eta Espainiako Garraio Ministerioak pandemia garaian egindako salerosketei lotuta legoke. Ostegun honetan utzi dute aske García, epailearen aurrean... [+]
Hego Euskal Herrira pilulaz betetako 722 kaxatxo iritsi dira, COVID-19a larri pasatzeko arrisku handiko gaixoentzat zuzenduta. Europar Patasunak COVID-19arentzako ahotik hartzeko gomendatu duen lehen pilula antibirikoa da Pfizerren Paxlovid eta Espainiako Gobernuak 253 milioi... [+]
Pandemiaren eragina indarkeria matxistan azterketa kaleratu berri du Espainiako Gobernuak. Bertan ondorioztatu dute eraildako emakume kopurua gutxitu egin dela, hauek kontrolatuta eduki dituzten denbora gehitu izanaren ondorioz. Baina emakumeen suizidioak gizonenak baino gehiago... [+]
Merkatura ateratzear den Hipra txertoari patenteak kendu diezazkiola eskatu diote hogei erakundek Espainiako Gobernuari. Izan ere, Kataluniako multinazional honek COVID-19aren aurkako txertoa egiteko entsegu klinikoetarako diru publikotik gutxienez 15 milioi euro jaso ditu.
Amazon ondoren Glovo, Deliveroo eta Uber Eats-ek gure hiri eta auzoetako bizimodua hankaz gora jarri dutela uste baduzu, adi hurrengo uhinari: heldu dira Cajoo, Flink, Dija, Gorillas, PicNic , Everli... COVID-19 betean sortuta, tximista bezala zabaltzen ari diren banaketako... [+]
Eneritz Zubiaurre irakaslea da, eta lan eremu horretan egin zen gizarteko lehenengotako txerto deiari erantzunez, ziztada hartu zuen 2021eko martxoaren 14an. Astra Zeneca egokitu zitzaion. “Inork, ezta txertoa jarri zidan erizainak ere ez zidan ohartarazi izan nitzakeen... [+]
Nafarroako Gobernuak bart gauerditik aurrera indargabetu ditu COVID-19aren aurkako neurri murriztaile gehienak. Kalean eta ikastetxeetako patioetan ez da derrigorrean maskararik erabili beharko, gaueko aisialdiak eta ostalaritzak pandemia aurreko ordutegiak berreskuratuko... [+]
"Osasun Sailaren immobilismoaren eta konponbide ezaren aurrean", otsailaren 25ean greba deitu dute lehen arretan ELA, SATSE, LAB, CCOO eta UGT sindikatuek eta otsailaren 28an Osakidetzako esparru guztietan. Horrez gain, otsailaren 26an manifestazioak egingo dituzte... [+]
Zizt! Hor dator berriz ere, bularraldean sentitu dut goizean goiz, arraroa da benetan ziztada hau.
Zizt! Jertsearen gainetik bihotzaldea igurtzi dut, emeki. Ea pasatzen den, esan dut baxu, inork ez entzuteko moduan. Gaur egun kontuz ibili behar da nork-zer entzungo duen... [+]
La Bogue da Frantziako Limousin (okzitanieraz Limosin) eskualdeko hedabide alternatiboa. Kolektibo autonomo batek kudeatua, boluntarioek egina eta militantea, bere burua kokatzen du mugimendu anti-autoritarioaren baitan. Bertan agerturiko artikulua itzuli dugu euskarara.
“Proba bat egin ostean, COVID-19an positibo eman dut. Ondo nago, sintoma arinekin. Hurrengo egunetarako aurreikusitako agenda publikoa atzeratu eta konfinamendutik lanean segituko dut”. Kendu agenda publikoaren zera hori erditik, eta edonorenak izan zitezkeen... [+]
Igande eguerdian milaka lagun atera dira Donostia, Bilbo eta Gasteizko kaleetara gehiengo sindikalak deituta, kalitatezko osasun publikoaren alde eta Lehen Arreta jasaten ari den kolapsoaren aurka. Oso gogor mintzatu dira Iñigo Urkullu buru duen Jaurlaritza osasun... [+]
Osakidetzaren azken protokoloak dio positibo baten kontaktu estua izanagatik COVID-19a azken 180 egunetan pasatu duenak, txertatuta egon edo ez, ez duela etxean berrogeialdirik egin beharrik, baldin eta ez badauka sintomarik.
Txertoaren hirugarren dosia abian da herrialde aberatsetan eta laugarren dosia ere ezarriko zaie arrisku taldekoei. Denborarekin txertoek eragindako antigorputzak galdu egiten dira, eta horiek gehitzeko errefortzu dosiak jartzea da gobernuen estrategia. Baina txertoen alde... [+]
Zientzia politika publiko bihurtzen den modua kalkulu politiko eta ekonomikoek gidatzen dute, baita politikariek, alderdiek eta aholkulariek dituzten konpromiso moral eta ideologikoek ere”. Hala zioen Jana Bacevic soziologoak 2020ko apirilean The Guardian-en.
Denok... [+]