Urriaren 16an Gosearen Aurkako munduko eguna ospatzen da
1981ean Elikaduraren eta Nekazaritzaren Erakundeak (FAO ingelesezko sigla ezagunenetan) abiatutako Elikaduraren Eguna ospatzen da mundu osoan. Unanimitate itxura daukan Elikaduraren Mundu Eguna, ordea, ikuspegi ezberdinekin ospatuko dute batzuek eta besteek, berrikitan Bakearen Nobel saria eman dioten Elikagaien Munduko Programak eta egun hori Elikadura Subiranotasuna aldeko eta multinazionalen aurkako aldarrikapen ospakizun ikusten duen Via Campesinak.
Elikaduraren Mundu Egunari aurten lelo hau ipini dio FAOk, Nazio Batuen Erakundearen atala denak: "Erein, elikatu, sostengatu, elkarrekin". 1981eko lehen edizioari "Janaria da garrantzitsuena" ipini zion ("Food comes first"). Mundu osoko 150 herrialdetako estatuek ospatuko dute modu ofizialean egun hau eta elikagaien ekoizpen eta salmentan nagusitasun osoa hartu duten agroindustriako handiek ere bai.FAO eta nazioarteko beste hainbat erakundek egunotan azpimarratu dute COVID-19 pandemiak asko handituko duela munduan gosea nozitzen duten jenden kopurua.
Horien aurrean, mundu osoko baserritar txikien erakunde asko biltzen dituen Via Campesina koordinadorak (bere baitan dauzkana Hego Euskal Herriko bi EHNE sindikatuak eta Iparraldeko ELB) mami aldarrikatzaileagoa eman nahi dio egunari, Elikaduraren Eguna bihurtuz Herrien Elikadura Burujabetzaren aldeko eta multinazionalen kontrako ekintza eguna. 2020ko edizioari ipini dioten leloa da: "Tokikoa ekoiztu, erosi eta jan dezagun". lekukoa.
Harare hiritik (Zinbabue) zabaldu duen mezuan dio Via Campesinak: "Jaten duguna gara. Gaur nabarmendu beharra daukagu nekazarien produkzioa, naturarekin elkarlanean lantzea, autonomia eta Elikadura Burujabetza aldarrikatzeko ekintza baino gehiago dela, badela ere gure produkzio sistemek eta elikatze ohiturek multinazionalen aldetik nozitzen duten zanpaketaren aurkako erresistentzia ekintza. Mundu osoan barrena laborarien erakundeek, herri indigenek, nekazaritzan ari diren langileek, lurrik gabeek, arrantzaleek, kontsumitzaileek, emakumeek eta gazteriak, denek dauzkate aurrean korporazio multinazionalek elikadura sistemen gain eragiten duten kontrola eta indarra".
"Ondasun komunak –dio aurrerago Via Campesinak– gizadiarentzako oinarrizkoak direnak eta naturaleza... horien kontrola gero eta kontzentratuagoa dago elite aberats baten eskuetan eta honek ondorio larriak dakarzkie herritar gehienei. Gero eta gehiago egiten dute monolabore handien nekazaritza intentsibo baten alde, berekin dakartzaten agrotoxiko eta pozoiekin, zeinek kalte eragiten baitiete nekazariei bezala lurreko biziari berari ere. Suntsiketa hau ageri da hainbat arazotan: lurren lapurreta, aire eta uren kutsatzea, meategien ugaritzea, janarien kutsatzea, biodibertsitatea galtzea eta, baita ere, nekazariak bezala herri indigenak eta beren liderrak asesinatzea. Aldi berean, klimaren krisia ere gero eta okerrago doa. Testuinguru honetan, elikagai osasungarriak ekoiztea, hurbileko saltokiak sustatzea eta dieta orekatu bat bultzatzea, horiek guztiak dira erresistentzia ekintzak bermatu dezaketenak berdintasunean, justizian eta duintasunean oinarritutako tokiko garapena".
Duela hainbat astetatik etengabe ari dira azaltzen plastikozko bolatxoak Galiziako Rias Baixaseko hondartza eta arroketan. Kargamentua abenduaren 13an galdu zuen itsasontzi batek Portugalen eta geroztik kostaldeko naturguneei ere eragiten ari da. Ekologista taldeek salatu dute... [+]
Lamuza Eskolako Guraso Elkarteak kritikak indartu ditu, ikusita janari eskasa ekartzen dien enpresa ikertzen ari direla, Serunion.
Lamuza Eskolako Guraso Elkarteak eskutitza bidali dio Hezkuntza Saileko Sailburu Jokin Bildarratzi jakinarazteko ikastetxeko umeak kexu direla janariaren kalitate eskasagatik. Gurasoek nabarmendu dute bazkaria Logroñon prestatzen dutela eta 120 kilometro garraiatzen... [+]
FoodTech edo elikagaien industria teknologikoak biderkatzen ari dira elikadura segurtasunaren izenean. Gainprodukzioan oinarritutako elikadura-sistema industrialaren parte izanik, onura ekonomikoa dute helburu, ez ordea elikadura-eskubidea, elikagai-xahuketa ere merkantilizatuta... [+]
Aspartamo edulkoratzaile artifiziala minbizia eragin ditzakeen substantzien artean jarri du Osasunaren Munduko Erakundeak, nahiz eta aldi berean “kontsumoa, neurrian, segurua” dela esan.
Begi-bistakoa da Euskal Herriko baserri tradizionalen eredua jada agortu dela, eta gero eta gehiago mugatzen ari dela folklorearen iruditerira. Azken bi hamarkadetan baserrien %70 galdu dela kalkulatzen da, eta baserritarrek zein adituek ohartarazi digute belaunaldien arteko... [+]
Ezker internazionalistan klasiko bat den Centre Tricontinental elkarteak aldizkari berezia eskaini dio gosearen geopolitikari: Un système alimentaire à transformer (“Eraldatu beharreko elikadura sistema”). Gosetea, azken hamarkadetan, eten ez, baina... [+]
Covid-19a dela-eta hartu dute erabakia. Martxoaren 24 iluntzean jarri zuten indarrean eta aduanak zainduko dituzte arrozik atera ez dadin.
Duela lau hilabete, Gipuzkoako ama batek Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailean eta Arartekoan 3700 sinadura entregatu zituen. Bere eskaera Euskadiko ikastetxe eta ikastoletako jantoki guztietan menu beganoa jartzea zen. Orain arte, bai change.org-ren bidez bai eskuz,... [+]
Urriaren 5ean milaka pertsona bildu dira Frantziako Estatuko hirurehun hiri eta herri baino gehiagotako udaletxeen aurrean, "Nous voulons des coquelicots" (Mitxoletak nahi ditugu) deialdiarekin bat egiteko. Bi urte iraungo duen kanpainaren antolatzaileek ez dute... [+]
2016ko hasieratik bosgarren aldiz, Europako Batzordeak ez du lortu EBko estatu kideen gehiengoa glifosato herbizidari baimena luzatzearen alde agertzea. Indarrean dagoen baimena aurtengo abenduaren 31n iraungiko da, eta beste hamar urterako berritu nahi du Batzordeak,... [+]
E. Coli bakterioak kutsatutako haragia topatu dute Ipar Euskal Herriko saltokietan, eta Vignasse et Donney enpresak adierazi du dagoeneko saltokietatik marka horretako eta Belliande markako haragi xehetua eta hanburgesak kendu dituztela.
Elikagai askotako etiketan aurkitu dugu esaldi hori azken boladan. Modan jarri da glutenik gabe jatea, adituen arabera osasuntsua ez bada ere. Aldiz, zeliakoentzat ezinbesteko dieta da, bizi osorako. Glutena ukitu duen elikagaiak ere min egiten baitie gorputzean, askotan ohartu... [+]
Yasmine Motarjemik borrokan dirau jakien alorrean munduko lehen multinazionala den Nestléren kontra. Auzitan azken sei urteotan enpresaren elikadura segurtasunerako zuzendari zenetik jazarri zutelako, lanik gabe utzi eta teknikari moduan izen ona zikindu dioten arren,