Unibertsitate pribatuetan ikasi dute Hego Euskal Herriko goi kargudun gehienek
Eliteen eta unibertsitateen arteko harremana aztertu dute EHUko irakasle doktore eta katedradunek elkarlanean, Hego Euskal Herriko eliteak. Boterearen azterketa liburuan. Ondorio hau atera daiteke azterlan honetatik: “Hego Euskal Herriko eliteak unibertsitate pribatua erabiltzen du bere boterea erreproduzitzeko”. Adibidez, Nafarroako legebiltzarkideen %52 Opus Deiko Nafarroako Unibertsitate pribatuan ikasitakoa da, eta Gobernuko agintarien %54 ere bai.
Jon Diaz EHUko irakasleak zuzendu du Hego Euskal Herriko eliteen eta unibertsitateen arteko harremanaren ikerketa-lana, eta Ipar Hegoa eta Manu Robles-Arangiz fundazioek elkarlanean argitaratu dute. Elitist Britain 2019 dokumentuan oinarrituta osatu dute Hego Euskal Herriko eliteak. Boterearen azterketa liburua, sarean deskargatzeko eskuragarri dagoena.
Ondorio nabarmena atera dute: aginte eta goi karguak dituzten gehienak unibertsitate pribatuetan ikasitakoak dira. Kezka agertu du Diazek, El Salto agerkariak jaso duenez: “Beldurtu egiten zara aztertzen dituzunean sektore publikoko goi-karguen eta sektore pribatuaren arteko harremanak”.
Ikerketa taldeak azpimarratu du eliteek goi mailako lanpostuetan egiten dutela lan. Argi azaldu dute botere-harremana: “Hego Euskal Herriko eliteak unibertsitate pribatua erabiltzen du bere boterea erreproduzitzeko”. Gainera, azken zortzi urteetako joera “oso kezkagarria” dela baieztatu dute: EHUk ikasleen %7 galdu du unibertsitate pribatuen mesedetan EAEn. Bide horretan, ez dira unibertsitate pribatuekin arduratuta dauden bakarrak; Eva Ferreiro EHUko errektoreak kezka adierazi du Gasteizen eraiki nahi duten Euneiz unibertsitate pribatuaren harira. Eragile askok, halaber, unibertsitate hori elitistatzat jo dute eta proiektua geldiarazteko eskatu.
Goi karguek non ikasi dute?
Emaitzek ez dute ezer berririk azaleratu, baina espero zena berretsi dute. Esaterako, arte plastikoen sektoreko goi kargudunen %99 EHUn ikasitakoa da; unibertsitate pribatuek ez baitute arlo hori lantzen. Sektore guztiak kontuan hartuta, arreta ematen du Deustoko Unibertsitatean Hego Euskal Herriko ikasleen %12k ikasten duela eta, aitzitik, eliteko %29 dira bertan ikasitakoak. Bestalde, Nafarroako Unibertsitate Publikoan %11k ikasten du, baina elitekoak %4 soilik dira.
Opus Deiko Nafarroako Unibertsitate pribatuari dagokionez, Nafarroako legebiltzarkideen %52 bertan ikasitakoa da, eta Gobernuko agintarien %54 ere bai. El Saltok jakinarazi duenez, Diazek ohartarazi du osasun arloko goi-karguek ez dutela Medikuntza ikasi, baizik eta Zuzenbidea eta Ekonomia; gehienek zentro pribatuetan.
Gardentasun falta
EHUko irakasle doktore eta katedradunen artean burutu dute liburua. Guztira 5.500 erregistro bildu dituzte, hamar arlotan banatuta: politikoak, goi-karguak, erakunde publikoak, kultura-erakundeak, komunikabideak eta media, enpresa publikoak, enpresa pribatuak, eragin handiko emakumeak, artistak eta mundu sortzailea, eta kirola. Pertsona bakoitzaren ibilbide akademikoa “zehatz-mehatz” aztertu dute, baina zailtasunak izan dituztela aitortu dute. Gardentasun Atariaren bidez osatu dute lana, beraz, gabeziak ere baditu, pertsona askoren informazioa ezin izan dutelako lortu, gardentasun falta dela-eta.
EAEko ikasleen erdiak baino gehiagok eskola partikularrak jasotzen dituela eta jatorri migratzaileko ikasleak gehien segregatzen dituen Espainiako Estatuko bigarren erkidegoa EAE dela ere adierazi du Esade EcPol erakundeko Lucas Gortazarrek, EHUren udako ikastaroetan.
Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara jardunaldia antolatu dute elkarlanean Seaskak eta UEUk Baionan, Udako Ikastaroen barruan, eta bertan parte hartuko du Katixa Dolhare Zaldunbidek. Ezpeletan sortu zen 1982an, Lapurdin, eta familiarekin Nafarroa Beherean... [+]
Hainbat lagun elkartu da ekainaren 19ko goizean EHUko Gipuzkoako errektoreordetzaren egoitzan, Ibaetan EHUk CAFekin dituen harremanak eten ditzala eskatzeko. Gipuzkoako campuseko errektoreorde Agustin Erkizia Olaizolak adierazi die EHUk ez duela akordio berririk sinatuko... [+]
Duela ia urte eta erdi, Ahoztar Zelaieta kazetariak Satlantis enpresaren aurpegi ezezagunena ekarri zuen argitara. Azkenaldian berrikuntza teknologikoaren alorrean sortzen ari diren euskal enpresen izar gisa aurkezten zaigu Satlantis; baina El Salto-k argitaratutako La empresa... [+]
Transmisioa eta dantza taldeetako erreleboa aztertu nahi izan dugu Dantzan Ikasi topaketetan, eta gazte belaunaldiek lan egiteko ereduak ezagutu nahi izan ditugu “Gazteen parte-hartzea euskal dantzan” mahai inguruan: Eder Niño Barakaldoko... [+]
17.500 ikasle inguruk Unibertsitatera Sartzeko Ebaluazioa egingo dute aste honetan Hego Euskal Herrian, urteotako eredua errepikatuko duen azkena. Probak proba, plaza publiko mugatuek, karrera batzuetako nota altuek, unibertsitatearen garestitzeak eta pribatizazioak,... [+]
IMQ osasun enpresa pribatuak “baldintza ekonomiko esklusiboak” eskaintzen dizkie unibertsitate publikoko milaka langileri eta beren familiei, %15eko beherapenarekin “gutxienez”. Urteak dira unibertsitate publikoak osasun aseguru pribatuen eskaintza... [+]
Ahoztar Zelaietaren ikerketa batek argitu du EHUk lotura duela palestinarren etxeak botatzeko erabiltzen diren ‘bulldozerrak’ garatu dituen institutuarekin. Unibertsitate publikoak apirila bukaeran esan zuen harremanak etengo zituela Palestinako sarraskia espreski... [+]
Gazako krimenak baztertzen ez dituen unibertsitate israeldarrekin harremanak eten eginen ditu Nafarroako Unibertsitate Publikoak. Unibertsitateko Gobernu Kontseiluak aho batez hartu du erabakia, akordio bidez, eta ez du hartu emanik izanen. Harreman komertzialak eta akademikoak... [+]
37 euskal ikertzailek hartu dute parte asteartean Txiotesia7 lehiaketan. Mastodon eta X/Twitter sare sozialetatik zabaldu zituzten beren ikerketa lanak, euskaraz.