Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman nahi dute. Horretarako, Errusia erantzun bortitza ematera behartu nahi dute. Azken probokazioa Igor Kirilov jeneralaren hilketa izan da. Zein izanen da hurrengoa?
Trumpen hitzarmenerako proposamena. Trumpen ingurukoen arabera, Zelenskik su-etena sina dezan eta frontearen lerroa orain dagoen puntuan izoztuta geratzea omen da bere asmoa. Bestalde, maiz aipatzen da NATOko 100.000 tropa sartuko ote dituzten Ukrainan, “bake-indar” gisa. Halaber, Ukraina NATOn sartzea 10-30 urtez atzeratzea aurreikusten omen du Trumpek. Proposamen horiek oso urruti geratzen dira Errusiaren asmoetatik.
Ukrainaren mapa berria. Luhansk, Donetsk, Zaporizhia, Kherson eta Krimea Errusiaren Konstituzioan txertatuta daude dagoeneko eta hori ontzat ematea da negoziaketatan hasteko lehen urratsa. Gainera, guda-zelaiaren errealitatea aintzat hartu beharko dela eta, baliteke eskualde gehiago erantsi behar izatea aurreko zerrendari, ordurako militarki hartuak izan litezkeelako (Mykolaiv, Odesa, Kharkiv, Dnipropetrovsk…). Gogoan izan dezagun ere garai batean berea izan zuen Galizia eskualdea berreskuratu nahi duela Poloniak. Eta Errumania eta Hungariak ere badituztela historikoki berenak izan diren lurrak. Litekeena da, beraz, Ukrainak handik eta hemendik lurrak galtzea. Bestalde, Black-Rock, JP Morgan eta beste hainbat putre-funtsek lur hoberenak erosi dizkiote. Ukrainaren mapa politiko-ekonomiko berriak antz txikia izan lezake egungoarekin.
Desmilitarizazioa. Operazio Militar Berezia abian jarri zuelarik, Vladimir Putinek desmilitarizazioa aipatu zuen helburu garrantzitsuenen artean. Hau da, geratuko den Ukrainak defentsarako gutxieneko armada bat besterik ez duela eduki ahal izanen. NATOk ez du lekurik izanen Ukrainan.
Euskal Herrian ere ezin ahaztuko dugu 1936-39ko guda basatian Errusiak eman zigun laguntza. Beren itsasontziak gure umez (1.800 inguru) bete eta Santurtzitik Moskura eraman zituzten etorkizun hobea eskaintzera
Desnazifikazioa. Desmilitarizazioa eta neutraltasunarekin batera, Vladimir Putinek OMBren hasieran aipatu zuen hirugarren helburu nagusia. Zelenski ez da presidente legitimoa, maiatzean amaitu baitzuen bere agintaldia. Beren Konstituzioaren arabera, Parlamentuko buruak hartu behar zuen behin-behineko presidente kargua. Baina Zelenskik ez zuen Konstituzioa bete nahi izan eta karguan jarraitu du geroztik legitimitaterik gabe. Lehendik alderdi politikoak, sindikatuak, komunikabideak, jatorrizko Eliza ortodoxoa… debekatuta ditu, egun Europan dagoen diktadura zorrotzena ezarrita. AZOVeko naziek gidatutako diktadura. Egun, Ukrainan nonahi ikus daiteke sinbologia nazia, agintarien ideologia argi erakutsiz. 2014ko estatu-kolpeak ezarritako sistema nazia deuseztatzeko bidea hauteskunde demokratikoak deitzea da. Gobernu berriak nazismoa eta bere ikur guztiak debekatuko dituen lege-sistema aktibatu beharko du.
NATO. Sobiet Batasuna desagertuta, bera ere desagertu egin beharko zatekeen. Baina aurkako bidea hartu eta Errusia aldera zabaltzeari ekin zion, herrialde errusiarraren geroa arriskutan jarrita. Horren ondorioa da funtsean Ukrainako guda piztu izana. Lehen Jugoslavia desegin zuten, Ukraina orain... NATO erasorako bakarrik dago eta ez du lekurik izan behar Europan.
AEB eta EB. Behin guda galdutzat emanda, litekeena da AEBek Ukrainako patata beroa EBren eskutan utzita alde egitea. Yankiek antolatu zuten triskantza hau orain EBko europarron esku geratuko al da? Herritarrok ordainduko al ditugu lur haietan inbertitu beharko den guztia, yankiek milaka milioi dolar irabazita joan eta gero?
Errusiaren lidergoa munduan. Errusia egun lidertzat hartua da munduko leku askotan inperialismo yankiari egiten ari zaion borrokagatik. Afrikan Burkina Faso, Mali, Niger, Txad, Afrika Erdiko Errepublika… dira aipagarrienak. Urriko BRICSen biltzarrean ongi ikusi zen mundu osotik etorritako estatuburuek nola erakutsi zioten Vladimir Putini beren adostasun politikoa, haren lidergoa txalotuta. Ukrainako guda amaituta Europan ere hedatuz joanen da Errusiaren aldeko jarrera.
Euskal Herrian ere ezin ahaztuko dugu 1936-39ko guda basatian Errusiak eman zigun laguntza. Beren itsasontziak gure umez (1.800 inguru) bete eta Santurtzitik Moskura eraman zituzten etorkizun hobea eskaintzera. Berriki urte luzean Polonian kartzelatuta eduki duten Pablo González ume haietako baten esker oneko semea da. Euskaldunok ere badugu geure artean dagoen errusofobia Pablorena bezalako esker onaz ordezkatzeko garaia.
Joan Mari Beloki Kortexarena
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]
Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]
Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]
Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]