Udazkenak ez du udaberriaren inbidiarik
Galdetuko bagenu Vivaldiren “lau urtaroak” deituriko lau kontzertuetatik zein gustatzen zaien gehien, erantzunak parekotasunean emango lituzkete, erdiek udaberria eta beste erdiek udazkena. Hala ere, balantza udaberriaren aldera okertuko litzateke, beharbada, gehien entzundakoa delako.
Bai, udaberria negu ilun eta hotzetik gertuago dago –badirudi, Vivaldiren musika bezala, gehiagotan entzun dugula– eta eguzki berriaren berotasuna eta argitasuna nork ez ditu nahi goxatu. Gainera, lozorroan zegoen natura ere hasi da esnatzen eta arnasa berri baten giroa sentitzen da. Beroak eta hezetasunak askotan ito egiten gaitu, baina hori hobea da negu hotza baino. Mendi batera igotzen hasten garenean irteten zaigun izerdi hotza bezalakoa da udaberria, baina gogoa gailurrera iristea da. Bide luzea geratzen zaigu oraindik gailurrera iristeko, udara luze bat eguzki errearen azpian, baina iritsiko gara.
Eta zein ote da ba gailurra? Udazkena. Udaberrian sortu zen ernamuinak landare bihurtu behar du, loratu eta fruitua eman. Udazkena zain dago fruitua jasotzeko. Udaberria jaiotza da, udara ibilbidea eta udazkena heldutasuna, fruitua. Noski daudela erlazionatuta udaberria eta udazkena, obra berdineko bi kontzertu desberdin dira. Ez dago udaberri gabeko udazkenik –udaberri exkaxeko udazken exkaxak, asko–.
Gizakiok ere gure ibilbidean baditugu udaberria, udara eta udazkena – neguak bere xarma izan arren hilotzarekin gehiago lotzen dugu eta horretaz ere hitz egin beharko genuke– eta beti udazkenera iristen garenean gogoratzen gara horretaz. Baina, orduan ere, nahiago dugu gaztaroaz hitz egin zahartzaroaz baino.
Egia da, erretreta hartu eta adinez aurrera goazenok gaztetako kontuak ditugu beti hizpide. Berdin da adin berekoekin bagaude ere, normalean ez ditugu gure garaiko, adineko, gorabeherak kontatzen
Egia da, erretreta hartu eta adinez aurrera goazenok gaztetako kontuak ditugu beti hizpide. Berdin da adin berekoekin bagaude ere, normalean ez ditugu gure garaiko, adineko, gorabeherak kontatzen, beti gaztarokoak ditugu gogoan. Eskolako kontuak, soldaduskakoak, halako festetakoak eta abar dira adinekoen hitz aspertuan dabiltzan gaiak. Gainera, esan beharrik ez dago, zenbat kontu errepikatzen diren tarte txikian. Behin adin batetik aurrera beti txiste berdinak kontatzen omen dira.
Tristea da beti atzera begira jardute hori. Iragana igaro zen eta noizbehinkako oroitzapen faltsuak –diot faltsuak, oroitzapenak inoiz ez omen dira eta errealak, justuak. Gure buruak manipulatzen ditu– beharrezkoak badira ere jar gaitezen orainean eta bizitzako udazkeneko sentsazio eta bizipenen munduan murgildu, ederra baita heldutako fruituak biltzea. Beti gaztaroan bizi nahi hori ez ote da izango ez dugula gure adina onartu nahi?
Duela gutxi amets bat egin nuen. Kale batean nengoela hor ikusten dut hondeamakina handi bat kalean gora zetorrela lasai-lasai. Kale guztia hartzen zuen aurrean zeraman pala handiarekin. Kezkatzen hasi eta alboetara begira hasi nintzen, badaezpada alde egiteko lekurik ba ote nuen ikusteko. Berehala konturatu nintzen zirrikitu txiki bat ere ez nuela makina eta bere palatzar hartatik ihes egiteko eta atzera begiratu nuen ea ihesbiderik banuen topatzeko. Kalearen atzealdea pareta sendoko frontis garbi bat zen, ez zegoen zulorik. Hondeamakina, hortzak lurrean arrastaka zituen pala handi harekin, geroz eta gertuago ikusi nuen eta larritasun hartan, jo batera eta bestera, ez nekien zer egin. Halako batean, zera bururatu zitzaidan: pala barruan gordeko nauk eta ez niak paretaren kontra harrapatuko, behintzat. Eta horrela egin nuen, baina pala barrura sartzeko unean hondeamakinak zuen idatzia ikusi ahal izan nuen letra handiz idatzita: ADINA.
Bizitzako udazkena aipatzen dugunean heldutasuna, fruituak biltzeko garaia, adierazten dugu. Adinak dakarren udazkena koloretsua, sosegatua, barnekoia, pentsaketa eta gogoetarako garaia da. Ez izan adinari beldurrik, horretarako alde egin beharrean, –eta ez daukazu ihesbiderik– sartu bertan, onartu eta goxatu udazkena.
Iñaki Lasa Nuin
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]
Joan den abenduaren 5ean, PPk lege proposamen bat aurkeztu zuen Nafarroako Parlamentuan, Nafarroako toki entitateetako Idazkaritza eta Kontu-hartzailetza lanpostuetan funtzionarizazioa lortzeko prozesuak bereizteko. Hori gertatuko balitz, 30 pertsona inguruk merezitako... [+]
Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.
Nazioarteko... [+]
Bazen behin kulturaren gordailu bilakatu zen herria. Denboraren poderioz, munduko agintariek kultura adierazpide ororen aurka hartutako neurri murriztaileen erruz, herrien garra, sormena eta irudimena amatatuz joan ziren, emeki-emeki kandela bat bailitzan. Hala ere, herrialde... [+]
Elon Musken presentzia hedabideetan gora doa, suziri baten moduan, Etxe Zuriko lorategian lurreratu ostean. Lortzen ari den botereaz eta influentziaz asaldatuta omen daude beste botere batzuk eta, bere eragina gutxitzeko asmoz, X sarearen kontra kargatu dute. Azken asteetan The... [+]
Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]