Uber-en barne-dokumentu filtratuek agerian utzi dute beren estrategia: “Seko ilegalak gara”
Uber enpresa estatubatuarrak mundu osoko hirietan sartzeko zein estrategia erabili zuen estrategia agerian utzi dute filtratutako 124.000 dokumentuk. Legeak propio urratu, jendea engainatu eta gobernuen aurkako lobby-lana egin zituzten besteren artean, The Guardian egunkariak argitaratu duenez, Ikerketa Kazetarien Nazioarteko Partzuergoaren (ICIJ) ikerketa. Besteren artean agerian geratu da Macronek isilpean enpresari lagundu ziola Frantziako Estatuan sartzen.
2013 eta 2017 arteko dokumentuak zabaldu dira asteburuan eta enpresako zuzendaritzako kideen arteko komunikazioak jasotzen dituzte. Haietako batek onartzen du "piraten" moduan jokatzen dutela, eta beste dokumentu batean aipatzen da: "Seko ilegalak gara" ("We are fucking illegals"). Etikoki zalantza handiak sortzen dituzten praktikak ageri dira filtratutako dokumentuetan, hainbat herrialdetako lehen ministroak, presidenteak, enpresariak edota hedabideetako buruak limurtzeko estrategiak tartean.
Gidaria barne duten autoak alokatzeko zerbitzu moduan jaio zen Uber 2009an. Ohiko taxien antzera erabiltzen da, baina gidariak partikularrak dira, ez profesionalak. Europako 28 hiritan, AEBetako, Mexikoko eta Kanadako 68tan, eta Hegoamerikako, Ekialde Ertaineko, Afrikako eta Asiako beste zenbait hiritan erabilgarri dago, Wikipedian irakurri daitekeenez.
Azaleratutako informazioaren aurrean, konpainiak adierazi du ez duela aitzakiarik jarriko iraganean gertatutakoengatik, eta gaineratu du ez datozela bat gaur egun dituen baloreekin: "Azken bost urteetan egindakoagatik eta datozen urteetan egingo dugunagatik epai gaitzaten nahi dugu".
Taxistekin gatazka
Uber-ek taxilariekin gatazka bere mesedetan baliatu zuen, agintarien eskutik hainbat baimen lortzeko, filtratutako dokumentuen arabera. Belgikan, Espainian, Italian eta Frantzian, esaterako, taxilariek protestak deitu zituzten kaleetan Uber bezalako zerbitzuen aurka. Parisen, kontramanifestazioetan parte hartzera deitu zituen bere gidariak Uber-ek. Ohartarazi ziotenean "eskuin muturreko matoiek" erantzun egingo zutela eta "borroka bat elikatzen ari zela", "merezi" zuela aipatu zuen garai hartako kudeatzaile zen Travis Kalanick-ek: "Indarkeriak arrakasta bermatzen du, eta tipo horiei aurre egin behar zaie, ezta?". Gidariak "arma gisa" erabiltzea planteatu zuen, eta jasan zezaketen indarkeria "polemikaren sua elikatzeko" baliatu behar zutela. Beste hainbat hiritan errepikatutako gidoiari erantzuten zien horrek guztiak, filtratutako mezu elektronikoen arabera: Kaputxadunek, ustez taxilariek, 2015ean Amsterdamen eraso egin zietenean Uber-eko gidariei, agintariek baimenak eman zizkieten.
Macron-en laguntza
Beste dokumentu batzuek Uber-eko buru ohiak eta Frantziako presidente Emmanuel Macron-en arteko elkarrizketak jaso dituzte. Artean Ekonomia ministroa zen Macron eta honek onartu zuen enpresa isilpean lagundu zuela Frantzian egonkortzeko erraztasunak emanez. Aldiz, Olaf Scholz kantziler alemaniarra "benetako pailazoa" dela aipatzen da Kalanick-en eta zuzendaritzako gainerako kideen arteko komunikazioetako batean, Hanburgoko alkatea zenean eskatu zuelako gidarien soldatak igotzea.
Bestetik, enpresak "panikoaren botoia" deitutako zuen, Kalanick-en aginduz abiatzen zen operazio informatikoa. Ikerketa edo sarekadarik izan zitekeela aurreikusten bazuen, makinak zerbitzarietatik deskonektatu eta edukira sarbidea oztopatzen zuen Uber-ek. Uber Files dokumentuetan jasotzen denez, gutxienez sei bider erabilia izan zen botoi hori urtebetean: Frantzia, Kanada, Herbehereak, Belgika, India, Hungaria eta Hong Kong.
"Egunsentiko sarekadatarako" balizko esku-orria ere aipatzen da dokumentuetan. Politikariak presionatzen zituen Uber-ek, legeei iskin egiteko. Halaber, sarekadak gertatzean, Uber-eko langileek inolako artxiborik ez zeukan bilera-gelara eramaten zituzten autoritateak, eta sekula ez zituzten bakarrik uzten.
Enplegua izanik ere hipoteka ordaindu ezin dutelako Laboral Kutxak etxegabetuko dituela salatu du Auzoan Bizik. Ostegun goizean "erresistentzia” egitera deitu du etxebizitza sareak.
Lanaren Ekonomiaren 8. denboraldia etxebizitzaren gatazkari helduz hasi da, Karla Pisano, Roser Espelt, Miguel Virizuela eta Argiako Jon Tornerrekin. Bi barikutan behin 11:00tan izango da irratsaioa.
Nekazarien eta abeltzainen erreferentziazko sindikatua da Euskal Herriko Nekazarien Elkartasuna. 1976tik lanean daraman elkarte horrek 3.000 afiliatu baino gehiago ditu, eta lehen sektoreak dituen erronkak ez dira nolanahikoak. Egoera horretaz eta etorkizunari buruz sindikatuak... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Astelehen honetan zendu da langilea Muskizeko enpresan, mantentze lanak egiten zituen bitartean. Zerbitzu medikuek berehala esku hartu bazuten ere, ez zuten lortu suspertzea. UGT sindikatuak lan istripu honen arrazoiak ikertzea exijitu du.
Duin bizi ahal izateko prestazio ekonomikoa jasotzen dutenak lupapean ditu, berriro ere, Eusko Jaurlaritzak: postontzia jarri du martxan, herritarrek modu anonimoan “jardun irregularren edozein susmo” jakinarazi dezaten, eta Lanbideko Kontrol Unitatea indartu du,... [+]
Asteburu honetan Euskalduna Jauregian Euskadiko Etxebizitza eta Dekorazio Higiezinen-aretoa egon da. Sustatzaile eta higiezinen agentziek eraikuntza berriko promozioak eta bigarren eskuko etxebizitzak eskaini dituzte partikular eta profesionalen erosketa eta inbertsiorako... [+]
Gasteizko Mercedeseko langileek bederatzi orduko bi txandetan egingo dute lan aste bitartean, eta larunbat goizetan zortzi orduz, 2025eko martxotik aurrera. Hori da enpresako patronalak iragarri duena iragan astean, gehiengo sindikala aurka azaldu bada ere. Osasunerako eta... [+]
Bilboko Udalak ez du lizentzia berririk emango, hirigintza planean etxebizitza turistikoen figura arautu bitartean. "Kautelaz" jokatzea erabaki du Juan Mari Aburtoren udal gobernuak, baina gehienez ere urtebeteko epea eman dio debekuari.
Libertimenduzko Jardunaldiak antolatu ditu Gipuzkoako CNT sindikatu anarkistak bere egoitzan (Amara Berriko Olaeta plazan), martxora bitarte. Lehenengo jarduera abenduaren 14an izango da, eta Felix Likiniano anarkista historikoa izango dute hizpide.
56 urteko garraiolari lesakarra hil zen lanean Irunen, kamioia kargatzen ari zela. Transportes Etxetrans enpresako langilea zen. Aurten 11 garraiolari hil dira lanean, horietariko asko, azken hau bezala, bihotzekoak jota LAB sindikatuak ohar batean jakinarazi duen bezala... [+]
Doako unibertsitatea aldarrikatu eta EHUren erantzukizuna seinalatu dute 10.549 ikaslek, Unibertsitateko Indar Batasunak abiatutako sinadura bilketaren bidez.
Silizearen hautsak sorturiko gaitz eta biriketako minbizi kasuek ez dute etenik azken urteetan. Australian, Ingalaterran edo Espainiako Estatuan alarmak piztu dira, eta kristal-silizea duten kuartzozko sukalderako mahaiak egitea debekatzeko urratsak ematen hasi dira.
Eurostaten arabera, 2013tik 2021era bitartean, 13.530 kasu erregistratu zituzten Europar Batasunean. Teorian 2005ean debekatu zuten amiantoaren erabilera, baina mesoteliomaren sintomak ez dira agertzen hamarkada asko igaro arte. Amiantoagatik 700 pertsona baino gehiago hil dira... [+]
Bost hamarkada igarota, badirudi Washingtongo Kontsentsua atzean uzten ari garela. Krisi klimatikoak eta, batez ere, Txinaren igoerak interesa berritu dute estatuak ekonomian izan beharko lukeen gidaritzan eta parte hartze aktiboan. Garai bateko austeritatearen kudeatzaileek,... [+]