Txertoen intxaurrak, hamalau
Gazteleraz aski ezaguna den mucho ruido y pocas nueces esamoldeak –literalki “zarata asko, intxaur gutxi”–, oso antzeko baliokidea dauka euskaraz: “Urrutiko intxaurrak hamalau; gerturatu, eta lau”. Nahiago nuke intxaur pandemia koronabirusarena baino, baina bigarrena daukagunez –eta laster amaitzeko asmorik gabe, zoritxarrez–, txertoa sortu zuten konpainiei bi atsotitzak esleitu dakizkiekeela bururatzen zait.
Gure eguneroko bizitzan inoiz ez bezala sartu den Pfizer farmazi konpainia estatubatuarrak –gaurdaino oso sonatua bereziki Sildenafilo (Viagra) eta Lorazepam (Orfidal, antsiolitikoa) kontsumitzaileen artean–, iragarri berri du helduek (+80) bere txertoaren laugarren dosia beharko dutela koronabirusa garaitzeko.
Enpresaren webeko artikulu gunean irakurri daitekeenez (www.pfizer.com/news/articles), konpainiaren Zientzi eta Osasun Arazoetarako buru den Alejandro Cané doktoreak zera esan du What is a Variant? erreportajean: “COVID-19aren kontrako txertoek aski ondo funtzionatu badute ere (...), etorkizuneko mutazioren batek birusa alda dezake, txertoa garaitzen duena”.
"Bi ziztadekin konformatu ez eta hirugarrenaren bila doaz aspaldi. Orain lau agindu dituzte, eta bihar hamalau"
Duela bi urte eskas pare bat dosirekin “% 90eko babesa” saltzen zutenek, eta kolektibo zaurgarrien %70a txertatzea “nahikoa” zela ziotenek, bi ziztadekin konformatu ez eta hirugarrenaren bila doaz aspaldi. Orain lau agindu dituzte, eta bihar hamalau. Nola sinistu %90eko etekina hitzeman, eta %50a soilik lortzen duen plana?
Bai, egia da badaudela oroimen dosiak eskatzen dituzten txertoak, tetanosarena kasu (J. Alberto, Mikrobioen mundu liluragarria). Azken horrek bost dosi aurreikusten ditu... bizitza osoan. COVIDarenak lau behar ditu orain, bi urteko epean. “Baina gripearena ere urtero jartzen zaie kolektibo zaurgarriei!”. Horixe, zaurgarriei; ez 16 urtetik gorako edonori.
Canék berak aitortu du mutazio berriek Pfizer eta BioNTech-ek sortutako Comirnaty txertoa gainditu dezaketela, eta txertoak ez duela kutsatzea erabat saihesten. Sobera jakina da hori: nik neuk, denok txertatuta geunden afari batean jan nuen birusa, bere omikron aldaeran. Zertarako beste dosi bat eskatu, mutazio berriak postrean badatoz?
Txertoen menua ere askotarikoa zen hasieran, baina azkenean Comirnaty eta Moderna etxearen Spikevax besterik ezin dezakegu hartu. Oxfordeko Unibertsitateak AstraZenecarekin prestatutakoak odolbilduak ei zekartzan, eta Johnson&Johnson-enak xanpain izena duen Guillain-Barré sindromea. Comirnaty zein Spikevaxen prospektuetan agertzen diren miokarditis edo perikarditis arriskuak ez omen dira hainbesterako –eta jakin badakigu merkatu globalean bi aukera besterik ez izatea oso ohikoa dela Eduard Bernays-en garaitik hona–.
Canérekin bat etor naiteke aspektu jakinetan txertaketak ongi funtzionatu duela dioenean, gurean behintzat ZIUko kolapsoen beherapena ikusita. Kutsadura-indizeek ordea ez diote halakorik, eta hori populazioaren %90 baino gehiago txertatuta egonda –Hego Euskal Herrian behintzat–.
Oraino, Orfidal antsiolitikoa da, nire ustez, Pfizerrek sortu duen medikamendurik eraginkorrena: 2020ko abenduan –pandemia betean–, botikari batek inoiz ez bezala saldu egin zuela esan zidan. Viagra ez zuen aipatu, agian medikamendu horrek aupatzen duen organoaren azpitik batzuk daukaguna gehiago ezin dakigukeelako puztu, azken informazioen arabera kutsadura-kurbak egiten duen bezala, berriro. Seguru aski, bosgarren dosia falta zaigu.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azkar! Azkar! Adi egon, ez daukat astirik eta! Ohartarazi behar zaitut, denborak agian ez baitit uzt… Pipipipi-pipipipi! Pipipipi-pipipipi!
Goiz jaiki, eguneratuta egoteko irratia piztu, dutxa hartu, ilea lehortu, orraztu, bizarra kendu edota makillatu, kafea egiten den... [+]
Ez da berria, lehen ere ezagutu ditugu horrelako egoerak. Bere garaian hartutako erabakiaren emaitzak okertzen doazenean, zuzentzeko nahiko denbora balego bezala, eta ez da egia.
Hitz politak, itxaropentsuak, euskal gizartean pozik entzuten direnak, bai, baina badut beldurra,... [+]
Azpeitiko Udalak etxebizitza hutsei ezarritako kanona abian jarri berritan –eta Euskadi osora zabal daitekeela jakinda–, etxebizitza horien jabeen eta eskuineko alderdien kexak irakurtzen eta entzuten hasiko gara. Jabetzarako Eskubidearen inguruko mantra horiek... [+]
Lurrak guri zuhaitzak eman, eta guk lurrari egurra. Egungo bizimoldea bideraezina dela ikusita, Suitzako Alderdi Berdearen gazte adarrak galdeketara deitu ditu herritarrak, “garapen” ekonomikoa planetaren mugen gainetik jarri ala ez erabakitzeko. Izan ere, mundu... [+]
Martxoaren 13an lau urte bete dira Fran Balda arbizuarra istripuz hil zela. Preso, iheslari eta deportatuen etxeratzearen alde egin zuen lan, eta haren bost kidek idatzi diote gutun hau.
Zinez txalogarria, eskolako irakasle talde jakin baten borondatez, eta zenbait gurasoren inplikazioz, A ereduko ikastetxe estigmatizatu bat D ereduko eskola bilakatzeko abian jarri duten prozesua Gasteizko Judimendi auzoan. Honela, posible egiten ari dira Araba, Bizkaia eta... [+]
2025-2026 ikasturterako matrikulazio kanpaina hasi baino bi aste lehenago, Hezkuntza Saileko arduradunengana jo genuen, itunpeko eskoletako gelen ituntze maila ez delako egokitzen demografiaren jaitsierara eta indarrean dagoen lege esparrura.
Hiri gehienetan arazo orokorra... [+]
Ukrainako gudaren amaierak ondorio sakonak ekarriko ditu Europa osora. Europako elite ekonomikoek beren indar guztia jarri dute guda-zelaian eta galdu egin dute. Galtzaileek, elite globalistek, beren egitasmo kuttuna galduko dute, Europako Batasuna, eta Bruselatik europar... [+]
Azterketak amaitzearekin batera ohikoak bihurtu dira ikasleriaren artean, urteko garai honetan merkeak diren hegaldiak hartu eta adiskideekin bidaiatzea. Horrela egin dut neuk ere eta Londresera joateko aukera izan dut. Ildo beretik, bertan “euskaldun” pilarekin egin... [+]
Ez dakit nondik hasi, egia esan. Ordezkoa naizen heinean –irakaskuntzan ikasturte gutxi batzuk daramatzat lanean– eskola ugari ezagutu ditut Nafarroa, Bizkai eta Araban zehar. Lankide izan ditudan irakasleekin euskal eskolak dituen gabezien inguruan hitz egiten... [+]
Alberto Martinez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak argi dio: ez ditu mediku euskaldunak aurkitzen, eta euskarazko osasun arreta ezin da bermatu mediku egoiliar (formazioan dauden espezialista) gehienak kanpotarrak direlako. Mediku euskaldunak bilatzea perretxikotan joatea... [+]
“Gogo eta gorputzaren zilbor-hesteak: bi kate. Bi kate, biak ebaki beharrezkoak: bat gorputzaren bizitzeko, bestea gogoaren askatzeko”. Hala dio Mikel Laboaren kantak; hala izan da belaunaldiz belaunaldi, egun arte.
Gogoan dut nire gurasoak askotan joaten zirela... [+]
Otsailean bost urte bete dira Iruña-Veleiako epaiketatik, baina oraindik hainbat pasarte ezezagunak dira.
11 urteko gurutze-bidea. Arabako Foru Aldundiak (AFA) kereila jarri zuenetik epaiketa burutzera 11 urte luze pasa ziren. Luzatzen den justizia ez dela justizia, dio... [+]
MAITE: (biharko eguna antolatzen bere buruaren baitan) Jaiki, gosaldu, bazkaria prestatu, arropa garbitu, etxea garbitu, gizon hori jaiki, seme-alabak jaiki, hiru horien gosaria prestatu, haiek agurtu, erosketak egin, lanera joan, seme-alabak eskolatik jaso, merienda eman,... [+]
Matxismoa normalizatzen ari da, eskuin muturreko alderdien nahiz sare sozialetako pertsonaien eskutik, ideia matxistak zabaltzen eta egonkortzen ari baitira gizarte osoan. Egoera larria da, eta are larriagoa izan daiteke, ideia zein jarrera matxistei eta erreakzionarioei ateak... [+]