Turismo ereduaren inguruko eztabaidaren harira, Sortuk irakurketa plazaratu du. Turismoa zuzenean hiri-ereduarekin lotzen du alderdi independentista ezkertiarrak.
Azken urteetan Donostia bisitatzen dutenen kopurua asko hazi dela eta beren ustez horrek eragindako kalteak zerrendatu dituzte, hala nola, etxebizitzaren arazoa, enpresa transnazionalen presentzia gero eta handiagoa, kultu ekimenen helburua atzerritarrak izatea eta hiriko espazioen ber-ordenatzeak, besteak beste.
"EAJ, PSE eta PP turismo industria basatienari ateak zabaldu eta alfronbra gorria jartzeko lanean ari dira", salatu dute, baita herritarrei zuzendutako "propaganda kanpaina etengabean gutxi batzuen interesak donostiarron interesekin nahastu" nahi dituztela ere.
Beren ustez "geroz eta zailagoa da duintasunezko bizi-baldintzak bermatzea Donostian" eta beharrezkoa da "propaganda kortinaren atzean ezkutatzen dutena agerian uztea eta erantzuleen benetako aurpegia ikustaraztea".
Azkenik, komunitateak sendotu eta antolaketan indarrak jartzera dei egin dute. "Herri-eragileek eta ekimen komunitarioek funtsezko papera jokatzen dute. Auto-antolaketa bidez lor dezakegu gutako bakoitzaren eta ingurukoen bizi-baldintzak hobetzea".
Turismoaren fenomenoa aspaldidanik da ezaguna Donostian. XIX. mendean zabaldu zenetik aurrera, hiriko bizitza sozialean eta donostiarren bizi-baldintzetan eragin zuzena izan du. Izan ere turismoa hiri-ereduarekin zuzenean lotzen den gaia da: hiriaren ehun-ekonomikoa, nortasuna, espazio publikoaren konfigurazioa eta herritarren bizi-baldintzez ari gara. Hiri-mailako eztabaida zabalaren ordua da. Eztabaida honen bidez sortutako konplizitate eta aliantzak bestelako hiri-eredua eraikitzeko indarrak metatzeko balioko digute; azken finean, herritarrak oinarrian dituen hiri ireki eta abegikorra eraikitzeko.
Azken urteetan, Donostia bisitatzen duten pertsona kopurua asko hazi da eta zenbait ondorio kaltegarri nabarmen handitu dira:
Turismo industriaren nazioarteko marrazoek hiria, bere espazioak eta bere nortasuna erosi nahi dituzte espekulatu, zukutu, erabili eta botatzeko. Bertako kapitalak ere aurkitu du bere lekua higiezinen eta ostalaritzaren sektoreetan jabetzak pilatuz, besteak beste. EAJ, PSE eta PPk, gobernatzen dituzten erakunde guztietatik, turismoaren industria basatienari ateak zabaldu eta alfonbra gorria jartzeko lan egiten dute. Aldi berean, herritarroi begira propaganda kanpaina etengabean dihardute gutxi batzuen interesak donostiarron interesekin nahastu nahian.
Eta herritarren artean eztabaida pizturik dago. Turismoak onura besterik ekartzen ez duela esaten diguten honetan, donostiarrak, ohartzen ari gara gero eta zailagoa zaigula gure hirian bizitzea. Aipatutako kalteek Donostiatik bota gaitzaketen indarrak sortzen dituztela; gero eta zailago zaigula duintasunezko bizi-baldintzak bermatzea hiri honetan; bizilekua ordaintzeko ahalegin ikaragarria egin behar dugula, ezinezkoa askotan; prezioak ez direla gure soldata eta pentsioekiko proportzionalak; prekarietatea eta behin-behinekotasuna direla sortzen den enpleguaren ezaugarriak; auzoetako komunitate-harremanak ahultzen eta arriskuan jartzen ari direla; gure hirian arrotz eta deseroso sentiarazten gaituztela gero eta gehiagotan.
Hasieran esan bezala, indarrean dagoen turismo-ereduaren kalteez ari garenean, hiri-ereduaz ari gara. Donostiarron bizimodua da jokoan dagoena: gure beharrak; gure bizitzen gain erabakiak hartzeko dugun burujabetza, azken finean. Horregatik, bizitzaren eremu askotan eragiten diguten ondorio hauei, erantzuna ere hainbat eremutatik eman beharko diegu.
Lehenik eta behin salaketarako ordua da. Turismo eredu oker honen esku hartze agresiboenak pairatzen dituzten zonalde eta sektore sozialetako herritarren pazientzia agortu eta haserrea agertu da, kasu batzuetan. Bertako eta nazioarteko kapitalaren jabeek eta hauei bidea zabaltzen dieten indar politikoek gutxiengo baten interesen mesedetan lan egiten dute, herritarron gehiengoa kaltetzen duten bitartean. Propaganda kortina koloretsuaren atzean ezkutatzen dena agerian uztea lehentasuna da eta erantzuleen benetako aurpegia ikusaraztean jarri behar dugu indarra.
Erakunde publikoetan ere badago zer egina. Indarrean dagoen ereduari mugak jarri, sortzen dituen kalteei erantzun eta eredu berri baten norabidean alternatibak planteatzeko unea da. Hiri-ikuspegi integralarekin jokatzeko ordua da, Donostian lan eta bizitzeko baldintza duinak bermatzeak gidatu behar gaitu, beste ezeren aurretik.
Eta azkenik, komunitate mailan egin beharreko lana dugu. Herritarrok, epe-motzeko etekin ekonomikoen aurretik arduraz jokatu eta gure ingurune sozialaren garrantziaz eta balioaz jabetu behar dugu. Elkar zaintzen duten komunitate ahalik eta sendoenak soilik dira hirira heldu dena bezalako olatua gainditzeko gai. Gure bizimoduaren alderdi guztiak merkatuaren baitan kokatu nahi dituzten indarren aurrean, antolaketak babesten gaitu. Donostiar bakoitzak dituen behar ekonomikoak, sozialak, emozionalak, elikadurakoak, kulturalak, osasun arlokoak, energetikoak edo dena delakoak, komunitatean, era kolektiboan, lantzera jo behar dugu. Herri-eragileen eta ekimen komunitarioek funtsezko papera jokatzen dute horretan. Auto-antolaketa bidez lor dezakegu gutako bakoitzaren eta ingurukoen bizi-baldintzak hobetzea. Gertukotik eta txikitik abiatuz, bakoitzak ahal duen ekarpena eginez, sortuko dugu merkatuaren arauetatik kanpo funtzionatzen duen sarea gero eta handiagoa, gero eta trinkoagoa izatea. Eta sare hori da, gure hiria lapurtu eta bertatik kanporatu nahi gaituzten honetan, hiri-eredu justuagoa, bizigarriagoa, eraikitzeko oinarria.
Antolakuntzaz, burujabetza osoa!
Donostiako SORTU
2017ko abuztua
Donostiako Alde Zaharreko taberna askoren pintxoak alde zaharrean sartzeko baimena duen furgoneta batean datoz zerbitzua ematera. Beste tabernetan, prestatzen duten tortilla patata pintxoa jateko, goizeko furgoneta alde zaharrean sartzen den orduan ilara egin eta txanda hartu... [+]
Etxebizitza turistikoen aurkako kalejira egin dute Zaharraz Harro! jaien barnean, Auzoan Bizi etxebizitza sareak antolatuta. Etxebizitzarekin “negozioa” egiten dituztenak salatu dituzte, bereziki Gustavo Antepara PPko zinegotzia, eta beren atarietan etxebizitza... [+]
"Kaleetatik ezin pasa", hondarribiarrak "masa turistiko honen guztiaren ondorioak pairatzen" ari direla-eta, turista taldeak 25 pertsonara mugatzeko mozioa aurkeztuko du udaleko alkatetza duen Abotsanitz alderdiak: "Azken urteetan agintariek bilatutako... [+]
Donostiako hainbat auzo elkarte eta gizarte mugimenduk osatzen duten Donostia Defendatuz koordinadorak antolatuta, hiri eredu bizigarri baten aldeko manifestazioa egin dute igandean ehunka lagunek. 42 talde sozial eta auzo elkartek egin dute bat deialdiarekin, eta 12:00etan... [+]
Igande honetan egingo dira hauteskundeak Katalunian, maiatzaren 12an. Procésaren ondorenak eta Carles Puigdemonten balizko itzulerak estali ditu zenbait mintzagai. Baina abian dira bi proiektu erraldoi eta esanguratsu, biak ala biak turismoari estuki lotuak: Hard Rock... [+]
Donostia Turismoak apirilaren 10etik aurrera jarriko du neurria indarrean, eta derrigorrez bete beharko da, bestela isunekin zigortuko dutelako gidari turistikoa.
Turismoari buruzko pertzepzioaz galdetu die EHUk donostiarrei, eta ondorioztatu du herritarren erdiak baino gehiagok “frustrazioa” sentitzen duela. Donostiako Udalak eta Eusko Jaurlaritzak finantzatu dute ikerketa.
Donostiako eta Oviedoko bi eraikinetan izandako arazoak direla eta, epaileek auzokoen erkidegoen esku utzi du pisu turistikoak debekatzea. Hala ere, beharrezkoa izango da debekua eraikineko etxebizitzen-estatutuan jasota egotea.
Estatu mailan tasa turistikoa erkidego gutxik jarri badute ere indarrean, mundu mailan dagoeneko 137 hiri turistikotan kobratzen dute zerga hori.
Hiritarrek salatu dute turismo jarduerak hirian “gehiegizko bolumena eta pisua” hartu duela. Halaber, egoera “desazkunde turistikorantz” bideratzea aldarrikatu dute, “kalteak handitzea eta iraunkortzea” ekiditeko.
Donostiako Parte Zaharrean turistei zuzendutako saltoki eta ostalaritza guneak bizilagunei eragindako kalteen eragile nagusiak direla adierazi du Bizilagunekin plataformak.
Delta hegal eta parapente hegaladiak proposatzen dituen Bidasoa Arxuria Group enpresa pribatuaren onurarako eraiki nahi dute errepidea. Zugarramurdiko eta Sarako herritarrak eta hautetsiak aurka badira ere, errepidea egitearen alde bozkatu berri du Baztango Udalak.
Urrian turismoaren inguruko bi biltzar egingo dituzte Gipuzkoako hiriburuan, Bizilagunekin plataformak antolatuta. Salatu du azken urteetan Donostia "turismoaren bidez negozioak egiteko gune gisa" nabarmendu dela estatuan eta nazioartean.
Frantziako Etxebizitza ministro Patrice Vergrietek aukera hori iragarri du igandean, Intxausetako solasaldietan. 2025etik aurrera jarriko litzateke indarrean.
Venezia babesteko Italiak hartu dituen neurriak “ez direla nahikoak” eta “handitu behar direla” adierazi du Unescok. Masen turismoa, erreforma proiektuak eta aldaketa klimatikoak jarri dituzte arrisku nagusi gisa.