Turismoa, gazteria eta erronka sozialak Donostian
Azken urteotan, turismoa finkatu egin da hainbat hiritako diru-sarreren iturri eta hiri-bilakaeraren eragile nagusi gisa. Hala ere, fenomeno horrek eztabaida biziak sortu ditu tokiko komunitateetan duen eraginari buruz. Donostia da horren adibide. Eustaten arabera, 2023an 181.769 biztanle zeuden, eta hiriak hazkunde nabarmena izan du turista kopuruan: 722.276 turista 2021ean, 840.494 2022an eta 960.282 turista 2023an. Aurreko udan Espainiako Estatuko hazkunde turistiko handiena izan zuten hirien artean dago Donostia.
Duela urte batzuetatik hona, Donostiako herritarrak kezkatuta agertu dira hiri-garapenaren ereduarekin, eta herritarrei mesede egingo dieten aldaketak eskatu dituzte. Hala eta guztiz ere, orain arte ezarritako neurriak ez dira nahikoak, turisten kopuruak gora egiten jarraitzen baitu, eta goi-denboraldietatik haratago hedatzen.
2023-2027 Turismo Plan Zuzentzaile berriak turismo "iraunkorraren" ikuspegia sustatzen du, eta ez du lortu turismo-sektorearen kontrolik gabeko hazkundea geldiaraztea. Hirian goraka jarraitzen du auzo guztietako etxebizitza turistikoen presentziak, hotelen ugaritzeak, saturazio-sentsazio orokortuak, edo proiektu milioidunen gauzatzeak, hala nola itsasoko lehen lerrorainoko Metroa, Arte Ederrak hotel bilakatzea edo Basque Culinary Center, aurrekontu publikotik 24 milioi eurorekin finantzatua; herritarrontzat, aldiz, pisu batek batez beste 405.000 euro balio izan zuen 2023an.
Erronka da turismo eredu benetan jasangarria aurkitzea, desazkundean oinarritua, inklusiboa eta hiriko biztanle guztientzat onurak ekarriko dituena
Egoera horren aurrean, galdera hau sortzen da: zer iritzi dute gazteek hiriaren egungo turismo-ereduari buruz? Egia bada ere erakundeen irakurketa positiboa dela, 2023an BPG osoaren %13,9 sortu zuela aipatuz (1.065 milioi euro eta 15.000 enplegu baino gehiago), gazteen pertzepzioa oso bestelakoa da. 18 eta 35 urte bitarteko gazteei egindako inkesta batean, %94k uste zuen hiria gainezka zegoela, eta %26k bakarrik egin zuen balorazio positiboa. Balorazio positibo hori egiten duten gazteak nagusiki turismo-sektorean lan egiten dutenak dira, baina ez ostalaritzan. Gainera, inkestatuen %90ek uste du turismoaren ondorioak negatiboak direla gazteentzat.
Hala, beren bizi-kalitatean eragina duten hainbat alderdi kritiko aipatzen dituzte: lan-prekaritatea eta soldata baxuak, auzoetako nortasun-galera, komunitatearen eta kide izatearen sentimendua desegitea, kulturaren merkantilizazioa, espazio publikoen pribatizazioa eta elitizazioa, edo epe luzerako alokairu-eskaintza urria, etxebizitza eskuratzea are gehiago zailtzen duena.
Enplegua eta etxebizitza dira hiriko gazteentzat erronka nagusiak. Gainera, hiriko aisia-eskaintza eta bizi-kalitatea hobetzea eskatzen dute. Auzo guztietan komunitate-giroa indartzeko beharra adierazten dute, norbanako aktibo gisa garatzeko gune autogestionatuak izatea, ongizate fisikoa eta psikologikoa sustatzea eta gazteek eta gazteentzat zuzendutako ekitaldiak antolatzea. Gainera, prezio merkeak eskatzen dituzte ostalaritzan, zinemetan eta aisialdiko beste leku batzuetan, baita informazioa eta dirulaguntzak ere.
Laburbilduz, jarduera turistikoak Donostian diru-sarrera handiak sortzen baditu ere, funtsezkoa da gazteen eskaerei erantzutea eta hiri-garapena tokiko komunitatearen ongizatearekin orekatzea. Erronka da turismo eredu benetan jasangarria aurkitzea, desazkundean oinarritua, inklusiboa eta hiriko biztanle guztientzat onurak ekarriko dituena.
Maider Uralde, soziologoa
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Zertarako irakaskuntza kontzertatua?
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]
Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]