“Tubacexeko grebak oihartzuna izan du Alemaniako ezkerreko prentsan”
Astebete igaro dute Euskal Herrian Humbert Brieden eta Huberto Wolf-ek, Baskale elkarteak antolatutako bisita batean. Elkarte horretako kidea da Klaus Armbruster. Hannoverko memoria historikoko taldeko eta Ver.di sindikatuko kideek hartu dute parte bidaian. Memoria historikoan sakontzea izan da bidaiaren helburu nagusia, baina Aiaraldera ere bertaratu dira, bestelako helburu batekin: Tubacexeko grebaren nondik norakoak ezagutzea.
Zer dela eta etorri zarete Euskal Herrira?
Humbert Brieden: Memoria historikoari lotutako talde bateko kideak gara gu. Nazismoa ikertzen gabiltza 1981. urtetik. Alemaniako historia militarra ikertzen ari gara, Hannoverreko zonaldean. Konturatu gara bertatik hurbil bazegoela naziek erabilitako aireportu bat, eta bertatik atera zela Kondor Legio ospetsua. Hegazkin bonbardeatzaile astunen pilotuen %70 entrenatu zuten aireportu horretan, Wunstorfeko udalerrian dagoena. Bertatik joan ziren Madril eta Andaluziako hainbat zonalde bonbardatzera, baita Gernika ere. Hainbat liburu argitaratu ditugu ikertutakoa plazaratzeko.
Horrez gain, Alemaniako estatuak pilotu horiekiko izandako tratua ere aztertu dugu. Isiltasun handiarekin egin dugu topo. Jende orok esaten zigun ez zirela Espainian egon eta ez zutela Guda Zibilean parte hartu. Baina oso ageriko probak aurkeztu genituen, eta azkenean onartu behar izan dute pilotu horien parte hartzea.
Horrez gain, Euskal Herriarekin loturak garatzeari ekin diogu, Gernikarekin batez ere. Jende elkartrukea egin dugu. Alemaniako jende bat Gernikara joan gara eta hemengo jende bat Alemaniara etorri da. 25 urte daramatzagu bidaiak egiten eta bonbardaketaren urteurreneko ekitaldietan parte hartzen.
Klaus Armbruster: Duela 10 urte ezagutu genuen elkar, eta Baskale elkarteko kideok euren erakusketa bat itzuli dugu euskarara, Kondor Legioaren historiari buruzkoa. Euskal Herriko eta Kantabriako 40 udalerritan egon da ikusgai, baita Laudion ere.
Humbert Brieden: Horrez gain, Ver.di sindikatuarekin aritu gara elkarlanean, zerbitzu publikoen esparruan aritzen dena, eta bidaiak antolatu ditugu elkarrekin. Bidai honetako parte hartzaile gehienak sindikatuko kideak dira, jubilatuak gehienbat.
Aiaraldera, aldiz, bertako langile mugimenduaren nondik norakoak ezagutzera etorri zarete, Tubacexeko greba batez ere.
Klaus Armbruster: Orain arte bidaiak memoria historikoaren gaian zentratu dira batez ere. Orain, ikusita bidaian sindikalista askok parte hartzen zutela, apur bat ireki egin dugu, langile mugimenduaren, greben edota mugimendu sozialen gaiak ere jorratzeko. Hor sortu zen Aiaraldea bisitatzeko ideia.
Alemanian badute Tubacexeko grebaren berri?
Klaus Armbruster: Bidaian etorri direnetako batzuk asko dakite gaiari buruz, eta beste batzuk oso gutxi edo ia ezer ez. Grebaren arrakastari eta horren atzean dagoenari buruzko hainbat artikulu atera dira Alemaniako ezkerreko prentsan. Ez zen enpresa bateko greba hutsa izan, eskualde osoko mugimendu soziopolitiko bat baizik.
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]
Nafarroako Fusilatuen Senitartekoen Elkarteak gogor kritikatu du Iruñeko Erorien Monumentuaren inguruan EH Bilduk, Geroa Baik eta PSNek egindako akordioa. "Pedagogia" egiteko toki hobeagoak daudela dio eta interpretazio zentroari Maravillas Lamberto izena... [+]
Iruñeko Erorien monumentua faxismoaren salaketarako eta memoria demokratikorako Maravillas Lamberto interpretazio zentroa bilakatzea adostu dute EH Bildu, PSN eta Geroa Baik. Eraikinaren parte bat eraitsiko dute, eta adiera frankistako elementuak kendu edo estaliko... [+]
"88 urteko isiltasuna nahikoa da; gure herritarrek behingoz aitortza ekitaldi bat merezi dute"
Espainiako eta Frantziako Estatuak “nazio askapen mugimendua ito” nahi dutela ohartarazi du Sortuk, eta Santi Brouard eta Josu Muguruza HBko militanteen erailketak estatu biek egiten duten “gerra zikinaren parte direla” adierazi du.
Saturraran Elkarteak antolatuta, Oroimen Eguneko ekitaldian batu dira larunbatean 1939tik 1944 bitartean Saturrarango Emakumeen Kartzela egon zen inguruan, bertan preso egondako emakume eta umeak oroitu eta omentzeko.
Egun hartan Espainiako Poliziak bost langile hil zituen eta dozenaka zauritu. Orain, identifikatu gabeko beste zazpi zauritu aurkitu dituela iragarri du Martxoak 3 elkarteak. Oraindik, alabaina, ez dute lortu zauritutako beste 20 pertsona identifikatzea.
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]