Transexualitatea gaitz psikologikoen zerrendatik kanporatu du Osasunaren Mundu Erakundeak

  • Nahasmendu psikologiko kategoria kendu diote transexualitateari, eta genero inkongruentzia bezala izendatu. Aldaketak kontu fisikora mugatzen du orain arte gaitz psikologikotzat jotakoa.


2018ko ekainaren 19an - 11:51
Transexualitatearen psikiatrizazioaren kontra Gasteizen egindako elkarretaratzea
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Osasunaren Mundu Erakundeak astelehenean egin du publiko eguneratutako Nazioarteko Gaixotasunen Sailkapena, ICD-11 izena duena. Eguneraketaz baliatuta, transexualitatea “sexu osasunari lotutako baldintzak” biltzen dituen epigrafera pasatu dute, “genero inkongruentzia” gisa izendatuz. Aldaketa honekin, transexualitateak orain arte “nortasun eta jarrera nahasmenei” eskainitako epigrafean zeukan tokia betetzeari utzi dio, despatologizaziora bidean pauso bat emanaz.

ICD-11 sailkapenak 1990etik indarrean den ICD-10 sailkapena ordezkatuko du. Aurreko horretan homosexualitatea sailkapenetik at geratu zen. Ordutik, sailkapenaren gaineko bertsio ugari baimendu badira ere, orain artean transexualitatea nahasmendutzat jotzen jarraitu dute, LGTBI kolektiboaren despatologizazio eskakizunei entzungor. Aldaketa honetan eskakizun horiek kontutan hartu dira, nahiz eta kolektiboak eskatzen duen despatologizazio osora bidean bidea dagoen egiteke. LGTBI kolektiboak transexualitatea inkongruentzia ordez, norbanakoen arteko aniztasunaren adierazpen modutzat hartzea eskatzen baitu.

ICD-11 2019ko maiatzean aurkeztuko da Osasunaren Mundu Erakundearen asanblada orokorrean, eta 2022ko urtarrilaren 1etik aurrera jarriko da indarrean.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Transexualitatea
Adin txikikoak dira Osakidetzako genero identitateko unitatetik pasa diren erdiak

1.075 pertsona artatu ditu Barakaldoko ospitaleko genero-identitateko unitateak, 2016ean unitate hori martxan jarri zenetik. Erdiak baino gehiagok adin-nagusitasuna bete aurretik jaso zuen lehen arreta. Eta, kopuru osoaren herenak hamasei urte baino gutxiago zituen.


Alejandra Burgos eta Karla Guevara, El Salvadorko trans aktibistak:
“LGTBI komunitatea eta emakumeak beti egon gara salbuespen egoeran”

Pasa den otsailaren 24an Egia, Justizia eta Erreparaziorako ekitaldi bat antolatu zuten Bilbon, Mugarik Gabe erakundeak, Bizitu Elkarteak, Feministaldek, Mujeres del Mundok, Zehar Errefuxiatuekin elkarteak eta Colectiva Feminista Para el Desarrollok. Hiru indarkeriak ardaztu... [+]


“Gustatuko litzaidake pentsatzea bidea urratu dudala atzetik datozenentzat”

BAMBIk (Amurrio, 1999) diru bilketa abiatu du, bere trantsizio prozesuaren barruan, aurpegia feminizatzeko asmoz. Trans kolektiboaren egoeraren eta bere ibilbide artistikoaren inguruan mintzatu da.


Gorputz hotsak
“Literatura izan da tristezia ulertzen lagundu didana”

Erantzunik gabeko galderez inguratuta eta “tristezia sakona” sentituz bizi izan da Daniela Cano. Artista kolonbiarra da, eta pandemia betean Madrilera ihes egin behar izan zuen Kolonbian mehatxatuta zegoelako. Arteaz, bereziki literaturaz baliatzen da erantzunak... [+]


Bizipoza: aniztasun funtzionala, kulturala eta sexuala bistaratzen eta lantzen

Izaera berezia duten elkarteak eta behar bereziak dituzten haurren familia-elkarteak biltzen ditu Bizipozak, 38 denera. Familia horien errealitatea ikusarazi eta bertatik bertara ezagutzeko asmoz, jaia egingo dute apirilean. Unitate didaktikoak eta material pedagogiko ugari ere... [+]


LGTBI pertsonak armairutik ateratzeko beldur dira lantokian

LGTBI kolektiboko hamar lagunetik bederatzik sekretuan mantentzen du bere sexu-joera laneko nagusien aurrean, eta lautik hiru ez da armairutik ateratzen lankideekin. Zergatiez, beldurrez eta arriskuez hitz egin dute Espainiako LGTBI+ Federazioak egin duen ikerketan.


Trans legearen erreformaren harira, Ekai Lersundiren aitak: “Egun berezia da Ekaik nahi zuena lortzeko”

Lege honek oztopoak kendu eta aitortza legala izatea “berebizikoa” dela adierazi du Naizen elkarteko Bea Severrek. 


EAEko Trans Legearen erreforma onartu dute

Osasunean, hezkuntzan eta lan eremuan eragingo du erreformak, eta pertsona ez binarioak eta intersexualak kontuan hartuko ditu.


2024-02-13 | Leire Artola Arin
Trans legea onartu eta urtebetera, 227 pertsonak egin dute aldaketa EAEko erregistroan

Polemika artean atera zen aurrera Espainiako Estatuko Trans Legea, 2023ko otsailean. Erregistro Zibilean izena eta sexua aldatzeko prozesua erraztea zen helburuetako bat. Urtebetean 227 pertsonaren aldaketa burutu dute Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan.


Trans legearen erreforma onartzear dute Eusko Legebiltzarrean

Gehiengo zabalarekin onartu dute. EAJ, PSE-EE, EH Bidu eta Elkarrekin Podemos-IU-k baiezkoa eman dute, eta PP aurka agertu da.“Hainbat hobekuntza” txertatuko dituzte Osakidetzan, hezkuntzan eta lan-arloan.


“Ez digute uzten gure gorputzen gainean erabakiak hartzen”

Gurutzetako ospitaleko Genero Identitatearen Unitatearen “arreta txarra” eta “tratamendu bortitza” salatu du Izei Etxeberriak.


Anouar Merabet. Nefertiti, ama zaintzailea
“Aukeratutako familia sortzeko espazio bat da vogue-a”

Trans pertsona arrazializatuek, trans pertsona arrazializatuentzat sortutako dantza da vogue-a. Interneten bideoak ikusita horren berri izan zuen Anouar Merabetek (Martil, Maroko, 1991), eta Euskal Herrian komunitaterik ez zegoenez, Parisera joan zen ikastera. Ostean, Kiki house... [+]


Lehen hazia erein dute Aiaraldeko trans erresistentzia kutxa sortzera bidean

Ehundik gora lagun bertaratu ziren iragan larunbatean Laudioko Orbeko Etxean eginiko ‘Txao Titis, Titi gabe bada paradisua’ jaialdira. Ekimenaren helburu nagusia mastektomia egin nahi duen Laudioko pertsona trans bati ebakuntza hori egiteko dirua biltzen laguntzea... [+]


Emakume trans batek salatu du tratu txarrak jaso dituela Donostia Ospitalean

Tratu txarrak Osakidetzako langile batzuen eta Ertzaintzaren partetik pairatu dituela salatu du.


2023-08-24 | Ilargi Manzanares
Pertsona trangeneroen aurkako erasoak handitu egin dira

Eraildako Trans Pertsonen Behatokiak egindako “Trans hilketen monitorizazioa” txostenean 2021eko urriaren 1etik 2022ko irailaren 30era 44 herrialdeetan izandako 327 pertsona transen hilketak salatu dira.


Eguneraketa berriak daude