Torturatuek aitortza eta erreparaziorako “ekimen irmoak” eskatu dizkiete instituzioei

  • Poliziaren eskutik tortura jasan duten laurehun euskal herritar baino gehiagok Intxaurrondon ohartarazi dute “inpunitatez aritutako erantzule ugari eta isiltasun gehiegi” dagoela oraindik ere. Egiari Zor Fundazioaren agerraldian exijitu dute torturaren “dimentsio osoa” argitara ateratzeko.

Laurehundik gora torturatuk eskatu dute aitortza eta erreparaziorako bidea egiteko. / Argazkia: Ander Iriarte.

2023ko otsailaren 13an - 11:21
Azken eguneraketa: 13:17

Torturaren Aurkako Egunaren testuinguruan, Intxaurrondon bildu dira laurehundik gora herritar, larunbatean, Egiari Zor Fundazioak deituta. “Euskal Herriko historia hurbileko hainbat unetan tortura geure azalean jasan dugunon testigantza bizia gara”, azaldu dute, karpeta urdinak eskuetan.

Torturatuen aitortza eta erreparaziorako “hutsune nabariak” daudela jakinarazi dute, eta eskatu diete Nafarroako eta EAEko gobernu arduradunei torturaren errealitatea itzaletik argira atera dadin pausoak emateko. “Torturatuen aitortza eta erreparazio sozial, politiko eta instituzionalaren bidean sakontzeko konpromiso eta ekimen irmoak eskatzen ditugu”, zehaztu dute.

Kriminologiaren Euskal Institutuak aurkeztutako txostenei egin diete erreferentzia, eta gogorarazi dute 1960tik gutxienez 4.311 tortura kasu izan direla Araba, Bizkai eta Gipuzkoan, eta beste 1.068 Nafarroan; guztira, gutxienez 5.379. “Kopuru izugarriaz mintzo gara, gurea bezalako herri txiki batentzat, eta horrek euskal herrian modu masibo eta sistematikoan torturatu dutela adierazten du”.

Inpunitatea eta isiltasuna

Azpimarratu dute torturaren ondorio sakonagoak argitzeke daudela eta inpunitatea nagusi dela: “Espainiako Estatuak Guardia Zibila, Polizia Nazionala eta Ertzaintza erabili ditu Euskal Herrian militante politikoak torturatzeko hainbat testuinguru politikotan, eta horrek guztiak erantzuleak ditu, inpunitatez aritutako erantzule ugari eta isiltasun gehiegi oraindik ere”. Salatu dute EAEko torturatuen txostena “kaxoi batean” geratu dela garatu gabe, “ikusezin”, eta Nafarroako txostenari ere “oztopo ugari” jarri dizkiotela publiko egiteko.

Ahotsa.infok bideo honetan bildu du Intxaurrondoko agerraldia:

Karpeta urdinak, tortura azaleratzeko

Egitasmo politiko baten berri ere eman dute: otsailaren 13tik aurrera Karpeta Urdinak dokumentala emango dute hainbat herritan, torturaren errealitatea gizarteratzeko tresna egokia dela iritzita. Karpetaurdinak.eus webgunea ere martxan jarri dute.

Irakurri hemen Karpeta Urdinak dokumentaleko zuzendari Ander Iriarteri egindako elkarrizketa: "Jaurlaritzak baditu 300 arrazoi torturaren gaiarekin jarraitzeko: Ertzaintzaren 300 tortura kasuak"

Torturaren gaia sakonago landu du Xabier Letonak erreportaje honetan: Egia, aitortza eta erreparazioan jarraitzea eskatzen dute torturatuek


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Tortura
2024-06-28 | Ahotsa.info
Sakanan torturak utzitako aztarna aitortzeko beste urrats bat eman dute ‘Arg(h)itzen’ dokumentalarekin

Altsasuko Iortia Kultur Guneko Areto Nagusiaren harmailak jendez beteta zeudela egin da asteazkenean Arg(h)itzen dokumentalaren estreinaldiko emanaldia. Torturak Sakanan utzi duen aztarnaren kontakizuna da film hau, eta egun aproposa aukeratu dute lehen aldiz publikoki... [+]


Nafarroako Gobernuak 2005-2011 aldian torturatutako herritarrak onartu ditu biktima gisa

Nafarroako Torturatuen Sareak jakinarazi du hemeretzi biktima berri onartu dituela Nafarroako Gobernuko Aitortza eta Erreparaziorako Batzordeak, horietariko bost 2005-2011 urte artean torturatu zituzten Mikeldi Diez, Iker Aristu, Oihan Ataun, Garbiñe Urra eta Mikel... [+]


Tortura sistematikoa salatu dute Sde Teiman izeneko Israelen atxiloketa eremuan

Presoak lotuak dituzte etengabe, pixoihalak jantzita eta jipoiak jasotzen. Hamaseko kideak diren susmopean ehunka pertsona bahituak dituzte sionistek, The Guardianen iturrien arabera.


'Bi arnas' proiektuaren ziklo amaiera ospatu dute
“Torturak ama eta alabarengan sorturiko zauria arintzen lagundu du dokumentalak”

Torturatu zuten Iratxe Sorzabal presoa eta haren ama ditu protagonista Bi arnas dokumentalak. Duela bi urte abiaturiko prozesua borobiltzeko ekitaldia egin dute eta bide horretan lortutako etekin ekonomikoak bi elkarteri eman dizkiote: Harrera eta Axut! Ekitaldiak une... [+]


2024-05-02 | Castillo Suárez
Eguna, ordua eta tokia

Tarteka bizitzak ekarrarazten dizkizu ahaztuta nahiko zenituzkeen oroitzapenak. Xafan-ekin geratu naiz gaur kafea hartzeko, Xabier Mendigurenen Oso latza izan da liburuari buruzko solasaldia dugulako gero, eta konturatu naiz inoiz ez diodala ezer galdetu aztnugal hitzarekin... [+]


Eneko Valdés eta Juan Calvo, Ertzaintzaren zaintzapean hilak: 30 urteko aldea, kointzidentzia gehiegi

1993ko abuztuaren 20an Juan Calvo bilbotarra hil zen Arkautiko Ertzaintzaren komisarian, atxilo zegoela. 2023ko uztailean ARGIAk heriotzaren inguruko informazio eta datu berriak argitaratu zituen, agerian uzten zituztenak Calvok jasotako tratu txarrak zein Poliziaren gezurrak... [+]


Joxe Arregi oroitu dute heriotzaren 43. urteurrenean, Zizurkilen

Torturapean hil zuten zizurkildarra gogoratzeko ekitaldia egin dute igandean. Tortura aitortu eta erreparatzeko bitarteko gehiago eskatu dituzte.


Euskal Herriko torturatu guztiak saretzeko ekimena aurkeztu dute Torturaren Aurkako Egunean

Euskal Herriko Torturatuak Saretzeko Talde Sustatzaileak aurkezpen agerraldia egin du Bilbon. Torturatu guztiak batuko dituen sare bat osatzeko lan egingo dute, eta topaketa bat iragarri dute urtebete barrurako. Torturaren aitortzan torturatuak agente aktibo izate aldarrikatu... [+]


2024-02-07 | Nekane Txapartegi
Ubelduak moretuz, tortura itzaletik argitara

1999ko martxoan Aiztondo bailaran jazotako gertaera latzak ez ziren eraso isolatuak izan, Espainiako Estatuak Euskal Herriaren aurka emandako beste urrats errepresiboaren zati baizik. “Todo es ETA” (Dena da ETA) doktrinaren menpean, atxilotu eta inkomunikaziopean gu... [+]


2024-01-19 | Euskal Irratiak
“Torturak Euskal Herrian ukan duen inpunitate-sistema ikertzea nuen xede”

Zazpi urtez landu ondoan, bere tesia aurkeztu du Pauline Guellek, zuzenbide publikoan doktore bilakatuz. Urte luze hauetan "torturaren zigorgabetasuna" landu du, Euskal Herriaren adibidea hartuz, Francoren garaitik 2022 urtera.


2024-01-17 | Hala Bedi
Meliton Manzanas torturatzaile frankista omendu du Espainiako Poliziak Gasteizen

Espainiako Polizia Nazionalaren 200 urteurren ekitaldia egin dute Gasteizen larunbatean. Polizia Nazionalak Betoñun edo Olagibel kalean bere egoitzetatik kanpo, kalean, ekitaldi publiko bat egiten duen lehen aldia da azken urteetan. Bertan izan dira, besteak beste, Maider... [+]


Eguneraketa berriak daude