Gobernura iristean tortura geldiarazteko agindu zuela dio Belloch ministro ohiak
1993an Barne Ministro ere izendatu zuten Juan Alberto Belloch ordura arteko Justizia Ministroa zena. Orduan Guardia Zibilaren buruzagia deitu zuela esaten du El Periódico de Aragón-en egindako elkarrizketan, eta agindu zuela “sarera ihes egitea” bukatu egingo zela aurrerantzean.
“Sarera ihes egitea” kontzeptu horrek ['escapadas a la red' erabiltzen du berak] zer esan nahi duen ere azaltzen da elkarrizketan: tratu txarrak eragitea atxilotutako militanteei, horrela haien buruzagitza harrapatu ahal izateko. “Deitu nuen Guardia Zibilaren komandoa eta esan nion nirekin bukatu zela sarea. Erantzun zidan horrek eragotziko liekeela ETAren aurka eraginkorrak izatea, eta nik erantzun nion orduan eta orain pentsatzen dudana: torturak ez duela ezertarako balio eta kalterako dela, eta berdin GAL, eta eskala moral berean”, zehazten du Bellochek. Esan gabe ere, argi uzten du bere aurrekoek tortura ahalbidetzen zutela; baina orduko salaketek eta testigantzek, eta egungo ikerketek, argi uzten dute bere garaian ere Espainiako segurtasun indarrek torturatzen jarraitu zutela.
Berak idatzitako memoria liburuan aletzen ditu aldez aurretik ere hedabideetan hainbatetan jorratutako gaiak, adibidez, GAL, tortura, Enrique Rodríguez Galindo jenerala edo Luis Roldán Guardia Zibileko zuzendari ohiaren atxiloketa. Elkarrizketan zehar argi ikusten da ez duela damurik egindakoaz eta, areago, hainbat jokaera errepikatuko lituzkeela, esate baterako Rodríguez Galindo jeneral izendatzea.
1995ean izendatu zuen jeneral Rodriguez Galindo, dagoeneko Lasa eta Zabalaren tortura eta hilketan zerikusia zuela zantzu handiak zirenean. 1996 maiatzean atxilotu eta kartzelatu zuten jenerala, eta 2000. urtean 75 urteko espetxe zigorra ezarri zioten. Bakarrik lau bete zituen.
Ea Galindo berriz jeneral izendatuko lukeen galdetuta, “bai, zalantza barik” ihardesten du tinko, “berak zituen emaitzarik onenak eta berak biltzen zuen informazio gehien”. Bellochek dio argi zuela bereizi behar zirela Galindoren merituak eta epaiketaren kontua, horregatik izendatu zuela jeneral: “Baina pasatu zen. Delituak egin zituen eta epaitua izan da”.
GALi dagokionez, zehazten du orduko gizartean jendea ez zegoela haien aurka, eta hori bazekiela, inkesta horiek Barne Ministeriotik bideratzen zirelako. “GAL baldarkeria itzela izan zen, eta ez bakarrik egindako akatsengatik, Espainiaren eta Frantziaren arteko konfiantza galera eragiten zuelako baizik”, eta bere ustez “Frantziak argi zuen” hori estatu terrorismoa zela. Bere aburuz, argi dago GALek “gobernuaren zarpazikin batzuen sostengua izan zezakeela”, baina hori ez zen terrorismo instituzionala, “bestela eraginkortasun handiagoarekin egingo zen”.
GALi buruzko X ospetsuaz ere mintzo da, baina Felipe González PSOEko buruzagi ohia talde horien buruzagitzatik aldentzeko. “Julian San Cristobal izan zen GALeko X?”. Erantzuna: “Ez dakit, segurtasunez dakidan bakarra da Felipe González ez zela izan”.
Oraingoz Nafarroan, 53 izango dira estatuaren biktima aitortuak eta horietatik 27 torturaren biktimak. Floren Beraza, Txaro Buñuel, Cecilio Ruiz, Patricia Perales eta Izaskun Juarez dira aitortutako torturatu berriak.
Felipe Gonzálezen garaian Espainiako Barne ministroa zen José Barrionuevoren aurkako kereila aurkeztuko dute, Ipar Euskal Herriko errefuxiatuen aurka abiatu zuen estrategiagatik. ZEN Zona Especial Norte Planaren barruan egindako ekintzen erantzule nagusietako bat... [+]
MARTA PIKAZA GARAIGORTA (Laudio, 1968) Euskal Herriko Torturatuen Sareko kideak eta eskualdeko beste torturatu batzuek ekin diote Aiaraldean ekimena antolatzeari. Egingo dituzten urratsak eta helburuak azaldu dituzte.
Euskal Herriko Bilgune Feministak deituta elkarretaratzea egin dute Hernanin Iratxe Sorzabali elkartasuna adierazi eta "babes osoa" emateko. Inkomunikatuta egon zen uneak berriz ere epailearen aurrean kontatu behar izatea, "bizi izandakoak utzitako ondorioen... [+]
Ia mende batez, Euskal Herrian ez da belaunaldirik tortura ezagutu ez duenik. 1960tik 5.379 lagun dira ofizialki, baina askoz gehiago dira, publikoki torturatu gisa agertzeak min egiten duelako oraindik ere. Eta seguruenik, oinarri-oinarrian ez delako ezer aldatu. Polizia... [+]
Torturak jasan dituzten 900 lagun bildu dira Donostian Euskal Herriko Torturatuen Sarea aurkezteko, otsailaren 15ean. Ekimenak torturatuen bozgorailu izan nahi du, eta oraindik torturen berri eman ez duten herritarrak sarera batzera animatu dituzte. Eusko Jaurlaritzari eta... [+]
Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]
Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.
“Ahots propioa duen sare bezala” gorpuztuta, eta torturatuen aitortza eta erreparazio publiko, sozial eta ofiziala helburu, otsailaren 15ean eratu eta aurkeztuko du bere burua Euskal Herriko Torturatuen Sareak. Tortura jasan duten 700 pertsona baino gehiagorekin... [+]
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.
Nazioarteko... [+]
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]
2006. urtean, Baltasar Garzonek, orduko epaile izarrak, errebelazio moduko bat izan zuen, eta jardunbide bat idatzi zuen, terrorismoagatik inkomunikatutako atxilotuen eskubideak bermatzeko. Epaile berak ehunka atxilotu inkomunikatu pasatzen ikusi zituen bere aretotik, horietako... [+]
Nafarroan torturatutako ia mila pertsonaren errealitatea eraldatzen hasi berri dela azaldu du antolakuntzak. Nafarroako torturaren biktimen lehen aitortza ofiziala aurtengo apirilean egin zen, eta oraingoa antzeko prozesuetatik igaro diren beste torturatuekin eta gaian aditu... [+]