Gobernuak egoitza Guayaquil hirira aldatu behar izan du indigenen martxa handiak presionatuta
Urriaren 2an Ekuadorreko presidente Lenin Morenok murrizketak iragartzearekin batera abiatu ziren protestak. Istiluak indarra hartzen joan dira, agintariak Gobernuaren egoitza lekualdatzeraino.
Paquetazo izena eman zaie urriaren 2an Morenok ekonomia alorrean iragarritako murrizketei. Nazioarteko Diru Funtsarekin adostutako programa baten parte da Paquetazoa, eta 4.000 milioi dolarreko balioa duten maileguak askatzea du xede. Sindikatuen arabera, aldaketek zantzu neoliberaldun lan erreforma bati ere emango liokete bide.
Morenok egindako iragarpenek protestak eztandarazi zituen herrialdean barrena, eta ordutik ez dute etenik izan herritarren mobilizazioek. Morenoren aginduz, herrialdea salbuespen egoeran da urriaren 3tik. Egunak igaro ahala, baina, protestak gogortuz joan dira: gutxinez lau dira gaur artean hildako manifestariak, hainbat zaurituak eta laurehundik gora atxilotuak.
Ekuadorreko Nazionalitate Indigenen Konfederazioak (Conaie) bat egin du protestekin, eta Hordagon azaltzen denez, indar erabakigarria izan daitezke indigenak: “1997 eta 2000 urteetan, mugimendu indigena buru izandako mobilizazioek —probintzietako hainbat hiriburu eta Quito hartu zituztenak—, sindikatuekin eta beste zenbait mugimendurekin koordinatuak, bi presidenteren erorialdia eragin zuten: Abdalá Bucaramena eta Jamil Mahuadena”, azaldu Martín Cúneo kazetariak.
Azken egunetan milaka manifestari indigena iritsi dira Quitora:
#ParoNacionalEC ingreso de comunidades indígenas a Quito exigiendo la derogatoria de las medidas económicas. ¡Basta de indolencia!@jmkarg @KatuArkonada @epigmenioibarra @evagolinger @pablokrantz @laradiodelsur @MashiRafael @piedadcordoba @JLMelenchon @BancadaRC @ernestosamperp pic.twitter.com/RlcrDljuUd
— Pame Aguirre (@pameaguirre1) October 8, 2019
Tentsioa igo egin da hiriburuan, eta poliziaren indarkeriak utzi ditu lehen biktima mortalak, hiru manifestari gazte hil baitituzte San Roque zubian —astelehenean beste manifestari bat hil zen errepide mozketa batean, auto baten harrapatuta—.
Police kill three young protesters and throw them from the San Roque bridge, #Quito, #Ecuador. Repression unleashed by IMF agent and traitor-president #LeninMoreno pic.twitter.com/ijXk0f5LcY
— tim anderson (@timand2037) October 8, 2019
Manifestari eta polizien arteko enfrentamenduak ugari dira, eta liskarrak botere guneetara ere heldu dira.
#QUITO | Imágenes de la incursión de un grupo de personas a edificio de la Contraloría General del Estado (av. 6 de Diciembre y Tarqui), tras la llegada de la movilización indígena al parque de El Arbolito, la noche de este lunes
07-10-2019 pic.twitter.com/AZf3wQa9Eq
— El Comercio (@elcomerciocom) October 8, 2019
Hori horrela, gobernuaren egoitza lekualdatu dute Quitotik 421 kilometrora dagoen Guayakilera.
Hiri horretatik mintzatu da telebista eta irratian Moreno, Otto Sonnenholzner lehendakariordea, Oswaldo Jarrin Defentsa ministroa eta borrokarako uniformez jantzitako lau general ondoan. Indarkeria gailenduko ez dela eta iragarritako murrizketak atzera botako ez dituela jakinarazi du. Gobernuburuak argudiatu du protestak Nicolas Maduro Venezuelako presidenteak eta Rafael Correa Ecuadorreko lehendakari ohiak bultzatutako Estatu kolpe saiakera direla.
Estatu batek bere lurraldean dagoe enbaxada baten aurka horrelakorik egiten duen lehenengo aldia da. Mexikok enbaxada itxi eta iragarri du Ekuador salatuko dutela Nazioarteko Justizia Auzitegian nazioarteko eskubideak urratu izanagatik.
Elkarrizketen meritua, batzuetan, elkarrizketatuarena da oso-osorik. Yuliana Ortiz Ruano idazleak, hari-mutur bati heldu, eta bere argitasuna hedatzen dizu aurrean, opari baten moduan. Fiebre de carnaval [Inauteri-sukarra] eleberria aurkeztu du orain dela gutxi Bilbon, Ecuador... [+]
Abuztuaren 20an izan da hauteskundeen lehen itzulia Ekuadorren, eta bigarrena urriaren 15ean izango da. Bozken %33,13 lortuta nagusitu da Luisa Gonzalez, eta bigarrena, berriz, Daniel Noboa izan da bozken %23,94rekin. Hauteskundeetarako astebete falta zela hil zuten Fernando... [+]
Ekuadorko hainbat probintzietan barrena ibiliko da karabana abuztuaren 20ra arte, Yasuní biosferako erreserba aberatsean petrolio ustiaketa proiektuaren aurka egiteko. Egun horretan herri-galdeketa egingo dute, eta esplotazioaren aurkako bozkak lortu nahi dituzte... [+]
Pasa den larunbatean (hilak 22) hasi ziren presoen arteko borrokak Ekuadorko Guayaquil hiriko Litoral espetxean. Iturri ofizialek jakinarazi dute 31 preso hil direla, eta hamahiru zauritu –baita polizia bat ere–. Poliziak eta Armadak "kontrola" berreskuratu... [+]
Lagun baten laguna zelako ezagutu nuen Anaís Córdova-Páez, eta sorpresen kaxa bat dela ohartu naiz pixkana-pixkana. Banekien bideoak egiten zituela, eta proiekzio- eta musika-jartzaile gisa deskubritu nuen gero, gau oso batez dantza eginarazi baitzigun... [+]
Ekuadorren, bost kazetari lehergailuen jomuga izan dira astelehenean. USB gailuak bailiran, gutunazaletan bidali zizkieten, bakoitzari bere erredakzio edo etxera. Kazetarietako bat, Lenin Artieda, zauritu egin da gailua ordenagailuan konektatu eta lehertu denean.
U.A.-k idatzi digu ARGIAra: “Duela bi urte eta erdi, Net Hurbil-en aztertu zenuten nola epaile pribatuek bertan behera utzi zuten Ekuadorreko auzitegiek Chevroni ezarritako zigorra. Bada, garaipen hura, zigorrarena, ahalbideratu zutenen aurkako jazarpenak ez dauka etenik... [+]
U.A.-k idatzi digu ARGIAra: “Duela bi urte eta erdi, Net Hurbil-en aztertu zenuten nola epaile pribatuek bertan behera utzi zuten Ekuadorreko auzitegiek Chevroni ezarritako zigorra. Bada, garaipen hura, zigorrarena, ahalbideratu zutenen aurkako jazarpenak ez dauka etenik... [+]
Guillermo Lasso hautagai kontserbadoreak irabazi ditu Ekuadorko presidentetzarako hauteskundeak. Yaku Pérez hautagai indigenistak iruzurra salatu zuen lehenengo itzulian eta bigarren honetan boto baliogabea eskatu zuen. Eskuinak bost puntuko aldeaz irabazi dio... [+]
Apirilaren 11n egingo diren presidentetzarako hauteskundeen bigarren erronda dela-eta, behe mailako titularren bat eskainiko zaio Mendebaldeko albistegietan Ekuadorreko Errepublikari –azkenak 2019ko matxinadari eman zitzaizkion–. Hautagai batek ala besteak irabazi,... [+]
Apirilaren 11n egingo da lehendakaritzarako hauteskundeen bigarren itzulia Ekuadorren. Azkenean, Andrés Arauz eta Gillermo Lasso lehiatuko dira. Azken honekin bigarren posturako lehia estuan aritu den Yaku Pérezek –egun luzez bigarren postuan–... [+]
Matxinaden abiapuntu elkarrekiko etsaitasuna zuten zenbait bandaren arteko enfrentamenduak izan ziren, gobernuaren arabera.