Tanpoiek metalak dituztela frogatu dute; tartean, beruna eta artsenikoa
Lehen aldiz, ikerketa bat egin dute tanpoiek metalak ote dituzten ikusteko. Izan ere, metal batzuk toxikoak dira, baina AEBetako, Europako eta Erresuma Batuko legediek ez dute horri buruzko araudirik.
Emaitza kezkagarria izan da, neurtu dituzten metal guztien kontzentrazio esanguratsuak aurkitu baitituzte: artsenikoa, barioa, kaltzioa, kadmioa, kobaltoa, kromoa, kobrea, burdina, manganesoa, merkurioa, nikela, beruna, selenioa, estrontzioa, banadioa eta zinka. Oraindik ez dute begiratu metal horiek tanpoietatik askatu eta gorputzak xurgatzen ote dituen, baina haietako batzuk toxikoak dira, adibidez, beruna, artsenikoa eta kadmioa. Horrenbestez, ohartarazi dute ikertzen jarraitu behar dela, eta, bitartean, araudiak zorroztu behar direla, badaezpada ere.
Environment International aldizkarian argitaratu dute ikerketa, irekian. Zehaztu dutenez, hamalau etxetako 30 tanpoi desberdin aztertu dituzte (batzuk organikoak eta beste batzuk ez, generikoak eta markakoak…); guztira, 60 lagin. Ikerketa AEBetako unibertsitate batzuek gidatu badute ere, Europako Batasunean eta Erresuma Batuan erositako tanpoiak ere sartu dituzte ikerketan, baita internetez erositakoak ere. Eta denetan aurkitu dituzte metalak. Adibidez, tanpoi ez-organikoek berun gehiago dute besteek baino, baina organikoek artseniko gehiago dute. Alegia, ez dago tanpoi motarik metalik gabe edo metal-kontzentrazio nabarmen txikiagoa duenik.
Ikertzaileek gogorarazi dute metalek gaixotasun mentalak, antzutasuna, diabetesa eta minbizia izateko arriskua areagotzen dutela, besteak beste. Amaren osasunari eta fetuaren garapenari ere eragiten diete. Horregatik, produktu askotan zorrotz kontrolatzen da metalen kontzentrazioa, adibidez, janari eta edarien ontzietan, baita arropetan ere. Kontuan izanda baginako mukosak larruazalak baino errazago xurgatzen dituela metalak eta bestelako substantziak, uste izatekoa zen tanpoiek eta halako produktuek ere halako araudiak izango zituztela. Ikerketak, ordea, agerian utzi du hutsune hori.
Artea eta zientzia elkarrengandik oso urrun egon daitezkeela dirudien arren, biak gustuko ditu Maider Mimi (Maider Triviño) zientzialari eta artistak (Aretxabaleta, Gipuzkoa, 1997). Ikerkuntzan, antzerkian, musikan, bakarrizketetan, poesian eta beste gauza askotan dabil... [+]
EHUn Medikuntza euskaraz ikasteko plaza gehiago behar al diren galdetuta, hori EHUk erabaki behar duela erantzun zuen berriki Jaurlaritzak. Orain, ordea, datorren ikasturterako Medikuntzan 40 plaza gehiago eskaintzeko akordioa egin du Jaurlaritzak unibertsitate publikoarekin,... [+]
Biziki ernegatzen nauen kontua da nola mintzo ohi zaion sendagile zenbait pazienteari. Minaz mintzo zaizkigu umeak bagina bezala. Dagoneko giltzurrun bi transplante egin dizkidatenez gero, badakit zertaz ari naizen: besteak beste, tutu bat zakilaren barnean jarri didate bietan... [+]
Enpresak 2020tik eskaintzen zituen anbulantzia zerbitzuak Bizkaian eta Araban, eta “Irtenbiderik egokiena” dela balioetsi du Jaurlaritzak. Osasun Sailak “kontratuak betetzen direla ziurtatzearren” jarraipen-batzorde bat sortuko duela iragarri du.
Eusko Legebiltzarrera heldu da gaia, eta pobrea izan da Eusko Jaurlaritzaren erantzuna. Osakidetzak medikuak falta dituen arren, apenas handitu diren Medikuntza ikasteko plazak EHUn. Gainera, karrera euskaraz ikasteko plaza gutxiago eskaintzen dituzte espainolez baino, nahiz eta... [+]
Krisi egoeran idatzitako gogoetak eta lagungarri egin zaizkion tresnak jasotzen ditu Iratxe Etxebarria kazetariaren 7.300 miligramo eszitalopram liburuak.
Xumea, alaia eta energia handikoa da Olga Garate (Iruñea, 1964). Bizikletan ibiltzea dauka pasio eta familia da bere lehentasuna. Erizain laguntzailea da, eta lana “izugarri” gustuko duen arren, behin betiko lanerako ezintasuna eman diote, minbizi kronikoa... [+]
Hori esan zidan ikasle ohiak, asko kostata jarri zuen salaketa hilabeteak pasata ez aurrera ez atzera zegoela epaitegian eta, psikologoak aholkatuta, bortxaketa salaketa kendu egin zuela. Eta ni isilik, ezin asmatu zer esan oraindik ere antsietate zantzuak zituen gazteari... [+]
Sare Elkarteak antolaturik chemsex fenomeno soziokulturalaren inguruan mintzatzeko jardunaldiak antolatu dituzte Iruñean.
Onintza Enbeitak bere urriaren 1eko zutabean lodifobia salatu zuen ginekologoari egindako bisita batean bizi izandakoaren harira. Denok gorputz berean sartzeko tema denok bizi dugula esan genezake, eta esaten da, eta egia da, denok entzun ditugu zerak, baina egia da baita ere... [+]
Sinadura bilketa abiatuko dute Aiaraldea osoan osasun sistema “publiko eta duina” aldarrikatzeko. Hala jakinarazi dute gaur goizean Urduñako Kontsultategiaren aurrean eginiko agerraldian. Aiaraldeko hainbat herritako bizilagunak bildu dira bertan, Osakidetzan... [+]
Bada urtebete udazkeneko bederatziurrenak nola egin artikulua idatzi nuela eta berriz ere urtaroak eskatzen digun lanaz idatzi beharra daukat. Izan ere, gibel garbiketa egiteko sasoia dugula esanez publikazio dezente ari naiz ikusten sare sozialetan eta kezka eragin dit. Orain... [+]
Alzheimerraren inguruan haurrekin naturaltasunez hitz egitea du helburu ‘Arrain bat bezala’ antzezlanak. “Zenbat eta lehenago landu orduan eta gutxiago estigmatizatzen da”, nabarmendu du Ana Maestrojuán zuzendariak.
Sortzez Hazparnekoak (Lapurdi) ez badira ere, berrogei urte baino gehiago daramatzate Étienne Arburua haltsuarrak eta Cathy Arrotcarena hoztarrak Hazparnen bizitzen, eta urteak dira elkar ezagutzen dutela. Itsuak dira biak, eta larunbatero Angelura (Lapurdi) joaten dira... [+]