Talaia Feminista dosierra aurkeztu dute, begirada feminista eta subiranistatik egindako 2023. urtearen azterketa
Behin-behineko dosierra aurkeztu dute, 2023. urteak Euskal Herriko trantsizio feministan eta emakumeengan izandako eragina aztertuz. Otsailaren 17an itxiko dute, Orereta/Errenteriako Talaia Feminista Unean.
Talaia Feminista 2023. urteko behin-behineko dosierra aurkeztu dute talde sustatzaileko kideek Andoaingo Martin Ugalde kultur parkean. 2023ko sei gertakari nagusi hartu dituzte abiapuntu, eta horietan oinarritutako sei ardatz ditu dosierrak. Horietan jasotakoak emakumeengan izandako eragina aztertu dute, baita euskal estatu feministaranzko trantsizioan izandakoa ere.
Otsailaren 17a izango da behin betiko dosierra osatzeko mugarri nagusia: Talaia Feminista Unea ariketa kolektibo zabala egingo dute Orereta/Errenteria Lekuonan. Euskal Herriko emakume feminista eta subiranista oro gonbidatu dute; Talaiafeminista.eus webgunean eman behar da izena, otsailaren 13a baino lehen.
"Emakume feminista, subiranista eta independentistak gara; jatorri, eremu eta borroka politiko ezberdinetakoak. Ez gara elkarte feminista bat, baina feminismotik eta ezkerretik eragin nahi dugu. Euskal prozesu subiranistaren parte sentitzen gara, eta Euskal Herri feminista bat eraikitzeko konpromisoak gidatzen gaitu", azaldu du lehenik Amaia Andrieu talde sustatzaileko kideak.
2022ko abenduan Iruñean jarritako mugarria ekarri du gogora: "Euskal Herriaren koiuntura eta trantsizio feminista aztertzeko urteroko dosier bat egiteko konpromisoa hartu genuen". Horretan aritu da talde sustatzailea azken hilabeteetan.
Talaiaren izaera plurala nabarmendu du Andrieuk: "Parte hartu dugun guztiok ez dugu nahitaez partekatzen dosierrean agertzen den guztia. Desadostasunei eta eztabaida eraikitzaileari lekua egiten die". Ordea, filosofia kolektibo, holistiko eta eraldatzaileak batzen ditu: "Kolektiboki aztertu nahi ditugu inguratzen gaituzten, eragiten diguten eta moldatzen gaituzten gertaerak". Argi dute gertaera horiek elkar gurutzatzen direla: "Etengabeko eraldaketan dagoen mundu hau poliedro konplexu bat da, aurpegi eta ertz askotarikoa, eta horiek elkarrekin estekatuta osotasun bat osatzen dute, sistema bat". Sistema horren eraldaketan ekarpena egin nahi du Talaiak, errotiko aldaketa feministaren ideiak jendarteratuz: "Zentzu eraldatzailea ematen diogu: ez dugu hitz egitera edo teorizatzera mugatu nahi; aitzitik, espazio baliagarri bat izan nahi dugu ikuspegi kritiko partekatu bat lantzeko, aliantzak eta subjektu politikoak sortzeko".
Unetik hedapenera
Maider Barañanok dosierraren nondik norako nagusiak azaldu ditu: "Sei gertakari nagusi aztertu ditugu: eguraldia eta krisi ekologikoa; azaroaren 30eko greba feminista; bizitza garestitzea; euskararen aurkako oldarraldia; Rubiales, Mario Lopez, PPDA eta indarkeria matxista; eta abayaren debekua". Gai horiek zergatik aukeratu dituzten ere adierazi du: "Patriarkatuaren hainbat dimentsio (lana, indarkeria, estatua, esfera soziala, ekosistema) loturan jartzeko eta Euskal Herriaren koiuntura analisi feminista bat egiteko bideak irekitzen dizkigute". Haren hitzetan, dimentsio horien arteko loturan dago menderakuntzaren gakoa.
Ardatz horietako azterketek ondorio eta irakurketa komun baterako oinarri argia dute. Hain justu, zeregin horri helduko diote orain, Idoia Zengotitabengoak iragarri duenez: "Otsailaren 17an, Orereta/Errenteriako Lekuona fabrikan Talaia Feminista Unea egingo dugu, 9:00etatik 14:00etara. Euskal Herriko ehunka emakume feminista eta subiranista batuko gara". Aurreratu dutenez, dosierraren azalpen orokorra, ardatz bakoitzeko lantaldeetako hausnarketak, eta ondorioak jorratzeko plenarioa egingo dituzte. "Edukietan sakontzeko ez ezik, elkartzeko eta harremanak indartzeko momentua ere izango da".
Baina otsailaren 17an ez da ezer bukatuko; behin betiko dosierra osatu ostean, hura zabaltzeari ekingo diote, eragile sozial, sindikal eta politikoekin partekatzeko eta haien agendetan esku hartzeko. "Eraldaketa feministarako, politika publikoetan esku hartu behar dugu, komunitatean, hedabideetan, merkatuetan, jendearen sen onean, agenda politiko, sozial eta sindikaletan...". Badator, beraz, Talaia Feminista, indartsu eta luzerako
Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]
Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]
Bai ikastetxeek antolaturiko eskolaz kanpoko jarduerek, bai aisialdiari loturiko ekintzek eta udalekuek desgaitasunen bat duten haurrak kanpoan uzten dituzte maiz, eta hain justu, jarduera horiek bereziki onuragarriak dira premia bereziak dituzten haurrentzat. Hala dio... [+]
Orain arte desgaituak ez diren pertsonekin lehiatu da Uharteko Ipar Eski Taldeko Eneko Leyun eskiatzailea (Iruñea, 1998). 2024-2025 denboraldian, lehenengo aldiz parte hartu du Adimen Urritasuna duten Pertsonentzako Iraupeneko Eskiko Espainiako Txapelketan. Urrezko... [+]
Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]
Endometriosiaren Nazioarteko Eguna izan zen, martxoak 14a. AINTZANE CUADRA MARIGORTAri (Amurrio, 1995) gaixotasun hori diagnostikatu zioten urtarrilean, lehen sintomak duela lau urte nabaritzen hasi zen arren. Gaitz horri ikusgarritasuna ematearen beharraz mintzatu da.
Duela aste batzuk, gurean egon ziren El Salvadorko eta Kanarietako emakumeen eskubideen aldeko hainbat aktibista. Sexu- eta ugalketa-eskubideez eta eskubide horiek urratzeak emakumeengan dituen ondorioez aritu gara; hala nola El Salvadorren berezko abortuak izanda homizidio... [+]
Zuberoako ohiturei buruzko bi liburu ditut gogoan. Batek XX. mendean aritu izan diren 180 dantzari eta soinulari aipatzen ditu. Haien artean, emakumezkorik ez da agertzen. Besteak, pastoralei egiten die errepasoa eta hor emakumeak aipatu aipatzen dira, baina omisio esanguratsuak... [+]
1984an ‘Bizitza Nola Badoan’ lehen poema liburua (Maiatz) argitaratu zuenetik hainbat poema-liburu, narrazio eta eleberri argitaratu ditu Itxaro Borda idazleak. 2024an argitaratu zuen azken lana, ‘Itzalen tektonika’ (SUSA), eta egunero zutabea idazten du... [+]
Antifaxismoari buruz idatzi nahiko nuke, hori baita aurten mugimendu feministaren gaia. Alabaina, eskratxea egin diote Martxoaren 8ko bezperan euskal kazetari antifaxista eta profeminista bati.
Gizonak bere lehenengo liburua aurkeztu du Madrilen bi kazetari ospetsuk... [+]
Pertsona lodiek lodiak izateagatik bizi izan duten eta bizi duten indarkeriaren inguruan teorizatzeko espazio bat sortzea du helburu ‘Nadie hablará de nosotras’ podcastak. Cristina de Tena (Madril, 1990) eta Lara Gil (Fuenlabrada, Espainia, 1988) aktibista... [+]
Donostiako Tabakaleran, beste urte batez, hitza eta irudia elkar nahasi eta lotu dituzte Zinea eta literatura jardunaldietan. Aurten, Chantal Akerman zinegile belgikarraren obra izan dute aztergai; haren film bana hautatu eta aztertu dute Itxaro Bordak, Karmele Jaiok eta Danele... [+]
Martxoak 8an egindako pintaketak gainetik margotu dituzte ikur faxistekin Zuberoako hiriburuan. Horren aurrean elkarretaratzera deitu dute, astelehenean.