“Remirez lehendakariordeak nafarren segurtasuna arriskuan jartzen du”
Esako urtegiaren inguruan eta azken asteetan Nafarroan izaten ari diren mugimendu sismikoez erakutsitako jarrera dela eta, Sustrai Erakuntzak gogor kritikatu du Javier Remirez Nafarroako Gobernuko presidenteordea eta Babes Zibileko arduraduna. Ondorengo lerroetan irakur daiteke elkarteak erredakziora bidalitako prentsa oharrean Remirezi egindako kritika.
"Esako urtegian segurtasun falta egiaztatuta dago gutxienez duela zazpi urtetik. CHEk, Zangozako Udalak, Uraren Kultura Berria Fundazioak edo Nafarroako Gobernuak berak egindako txostenen arabera, eskuineko hegala 'oreka hertsian` dago. Horrek esan nahi du mendi-mazela eraistea eragiten duten indarrak mazelari eusten diotenen berdinak direla (Segurtasun-faktorea = 1); 2013az geroztik gertatzen da hori, urte horretan mazela hautsi baitzen eta bi urbanizazio hustu behar izan baitziren. Ordutik, mugimendu aldakorreko egoera bat eta haustura-eremu berriak sortu dira, segurtasunerako marjina faltarekin. Hori bateraezina da natura- eta giza ingurunearen segurtasuna zaindu nahi duen edozein arautegirekin.
Baina lehenago, 2007ko abuztuan, Esaren ezkerreko hegalean 3,5 milioi metro kubiko mugitu ziren, hondeamakinekin ere ezkutatzen saiatu zirenak. 2013an, eskuineko mazelaren inklinometroak astean zenbait zentimetroko mugimenduak pilatzen ari ziren. Hala eta guztiz ere, bizilagunak ez zituzten ohartarazi, inork ez zituen haien galderak erantzun. Horietako askok diru kopuru handiak gastatu zituzten beren etxebizitzak konpontzen, Ministerioak bazekienean inoiz ez zirela berriro biziko, mendi-mazela baitzen 100 metro baino gehiagoko sakoneran geldiezin irristatzen zena. Denbora horretan zehar, Zangozan bizi ziren 5000 pertsonek ibaian behera zuten arriskuaz ere ez zen ohartarazi.
Nahiz eta ebidentzia handia izan, 2019ko abenduan Javier Remirez publikoki agertu zen egoeraren larritasunaren tonu ukatzailearekin, Nafarroako Gobernuaren txostena bera ere arbuiatuz: “Egoera egonkorra da Esako eskuineko hegalean“, “Pozik dago komunikazio- eta gardentasun-lanarengatik“, “Sismikotasunari zein mendi-hegalen mugimenduei dagokienez, agertoki egonkor baten aurrean gaude“. Baina kontseilariaren esperpentoa etzen hor bukatu. Joan den urriaren 9an, Teresa Ribera ministroak Esa geldiarazteko egindako adierazpenen ostean, segurtasuna bermatzen ez bazen ere, ez zuen inolako eragozpenik ondoko botatzeko: “Hori da Nafarroako Gobernuak beti esan duena, batez ere segurtasuna lehenesten baitugu“.
Baina ez da hor amaitzen Lehendakaritza, Berdintasun, Funtzio Publiko eta Barne sailburuaren eskumenik eza. Azken bi hilabeteetan parekorik gabeko krisi sismikoa izan dugu: 638 mugimendu sismiko, eta horietarik, 62 lurrikara sentituak gertatu dira, 1612tik ezagutzen den historia sismiko errelebantearen %10 baino gehiago. Haren aparteko eragina kontuan hartuta, aztertutako denbora historikoaren %0,03an soilik gertatu baita (lau mende pasatxo), guztiz beharrezkoa da gure erakundeek Nafarroako Arrisku Sismikoaren aurkako Babes Zibileko Plan Berezia (SISNA) berrikustea eta eguneratzea".
Ingurumen elkarteak azaltzen duenez, egungo arrisku sismikoen plana 2011koa da, baina Remirezek ez du onartzen harrez geroztik ez dela haren eguneratzerik izan eta, are okerrago, salatzen du ez dela eguneratzerik aurreikusten.
"Javier Remirez Lehendakaritzako kontseilariaren negazionismoak, gaitasun ezak eta arduragabekeriak Nafarroako biztanleen segurtasuna arriskuan jartzen dute. Une honetan gutxien behar duguna gobernuko presidenteordea da, Babes Zibileko eskuduntzak dituen Herrizaingo sailburua, SISNAren eta herritarren segurtasunaren arduraduna, eta gobernuaren bozeramailea, falaziak, gezurrak eta manipulazioak erabiltzen dituena eraginkortasunik eza estaltzeko, Esa handitzen parte hartzen duten enpresa-korporazio handien interesei mesede egiteko, pertsonen bizitzaren eta lasaitasunaren kaltetan, berak hainbeste aldarrikatzen dituen gardentasunari eta pedagogia sozialari bizkar emanez".
Esako urtegia handitzeko proiektua berraztertu dezala eskatu dio Chunta Aragonesista alderdiak Espainiako Gobernuari, tanta hotzak berriki utzitako hondamendia ikusita. Halako euriteak jasanez gero, Esak ur hori guztia askatzeko gaitasun nahikorik ez lukeela izango eta... [+]
Nafarroako Justizia Auzitegiak bertan behera utzi du Nafarroako Gobernuak Geoalcali enpresari potasa ustiatzeko emandako baimena, Sustrai Erakuntzak eta Ekologistak Martxanek jarritako helegitearen ondoren.
"Segurtasun faltagatik" geldirik daude Esa urtegia handitzeko lanak Rio Aragon Elkartearen esanetan. Lan horien kontratua eteteko eta proiektua berrikusteko eskatu du talde horrek. "Bideragarritasun eza" onartzeko eskatu diote Ebroko Ur Konfederazioari.
Lanak duela 22 urte hasi ziren, baina urtegiaren eraikuntzak hamaika arazo izan ditu, eta oraindik lanek atzera-aurrera jarraitzen dute. Rio Aragón elkartearen eskaerari erantzunez, lanak 2027an bukatzea aurreikusten duela erantzun du CHE Ebroko Konfederazio... [+]
Ikerketa geologikoek behin baino gehiagotan ohartarazi dute, eta, orain, satelite bidezko zaintzatik heldu da abisua: Esako urtegia ez da egonkorra. Copernicusek, Lurra behatzeko Europako Batasunak abian jarritako programak, "mugimendua" antzeman du urtegiaren... [+]
Euskal Herria zeharkatzen dutenen artean ibairik handiena da Ebro. Haren ertzean mintzatu gara, Ollero bizi den Zaragozako sarreran, lertxunaren ibili geldoa, txorien kanta zoroa eta ibaiaren emari barea lagun, udaberria 33 gradura lehertu den arratsaldean, zorionez arbolen... [+]
Urtegiaren eskuin hegalak desegonkor jarraitzen duela eta, beraz, arrisku maila bat dagoela ondorioztatzen du. Txostena Ingeotyc enpresako Valentin Ibarra eta Tomas Morales geologoek egin dute Zangozako Udalaren enkarguz.
Nafarroako Gobernuko lehendakariorde Javier Remirezek azalpenak eman zituen Nafarroako Legebiltzarrean, duela hamabost hilabete amaitu baina orain arte plazaratu gabe egon den presaren segurtasunaren inguruko ikerketa baten harira. Ikerketa Espainiako Gobernuaren enkarguz egin... [+]
Azkenean agertu da “galduta” ibili den Esako urtegiko segurtasunari buruzko Espainiako Gobernuaren txostena eta urtegiko lanekin aurrera jarraitzea ahalbidetzen du
Espainiako Bide Ubide eta Kaietako ingeniarien Kolegioari egin zion enkargua Espainiako Gobernuko Trantsizio Ministerioak, ikusteko urtegiaren bideragarritasunaz erakundeak zer zioen.
Nafarroako Pirinioetako Aizpurgi herrian presa bat eraiki eta lur azpiko kanal baten bidez ura Esa urtegira eramateko proiektua kendu egin du Ebroko Konfederazio Hidrografikoak bere plan hidrologikotik.
Euskal Herriko hainbat tokitan izan dugun uda idorra ari da nabaritzen jadanik. Ebroko Konfederazio Hidrografikoak (CHE) jasotako datuen arabera, Nafarroan biltegiratutako ura azken hamarkadako batez bestekoaren oso azpitik dago, eta Esako urtegiaren kasuan gehienezko mailaren... [+]
Espainiako Gobernuak onartu duen Muga proiektuak 1.700 hektareako meatzea aurreikusten du Nafarroako Xabier eta Zaragozako Undués de Lerda udalerrien artean, Esako urtegitik oso gertu. Adituen ustez, besteak beste, inguruko erreka eta akuiferoak kutsatuko lituzke, lurra... [+]
Azken bi egunetan nahasmen handia egon da Esako urtegia handitzeko lanen inguruan. Asteartean Teresa Ribera Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako ministroak esan zuen ez zela urrats bat gehiago aurrera egingo segurtasuna erabat ziurtatu arte. Aturando Esa (Esa Gelditzen)... [+]