Superbakterioei aurre egin ahal izateko, kutsadura murriztu beharra dago
Nazio Batuen Ingurumen Programak (UNEP, ingelesezko sigletan) berrikitan plazaratutako txosten batek dioenez, superbakterioen agertze, kutsatze eta hedatzeari hesia jarri ahal izateko derrigorrezkoa da murriztea farma-industriak, laborantza industrialak eta osasungintzak sortzen duten kutsadura orokortua. Superbakterio edo Erresistentzia Anitzeko Bakterioak dira ezagutzen ditugun antibiotiko guztiekiko erresistentzia garatu dutenak, hau da, eragiten dutenak edozein tratamenduri aurre egiten dioten gero eta bakterio, birus eta parasito gehiago egotea munduan.
Antibiotiko guztiekiko erresistentzia duten bakterioak mundu osoan zabaldu izanak esan nahi du gauzek horrela jarraitzekotan beren sendatze-ahalmena galdu lezaketela mikrobioen kontrako tratamendu askok, baita infekzio arinak sendatzeko erabiltzen direnek ere. Munduko Osasun Erakundeak (WHO, ingelesezko sigletan) arrisku hau sartuta dauka gizadiarentzako hamar osasun-mehatxu nagusien zerrendan.
Nazio Batuen Ingurumen Programaren (UNEP, ingelesezko sigletan) barruan Erresistentzia Handiko Bakterioen jarraipena egiten duen lan-taldeak berrikitan Barbados uhartean egindako bileran aurkeztu du alerta eragin duen azterlana: “Superbakterioen aurrean prestatzen: ingurumenean esku hartzea sendotu mikrobioen erresistentziari erantzun nahi dion ‘Osasun Bakar Bat’ planaren barruan”.
Munduko Osasun Erakundearen kalkuluetan, 2019an 1,27 milioi pertsona hil ziren botikei aurre egiteko gai diren infekzioen eraginez eta kopuru hori 2050erako hamar milioi gehiagotan handiko da, hau da, 2020an minbiziz hil zirenak adina.
UNEP Nazio Batuen Ingurumen Programaren zuzendari exekutiboa den Inger Andersenek azaldu du: “Airearen, lurzoruaren eta erreken kutsadurak erasotzen dute gizakiek ingurumen garbi eta sanoa edukitzeko duten eskubidea. Orain erakutsi dugunez, ingurumena hondatzen duten faktore horiek berek larriagotzen dute botikekiko erresistentzia daukaten mikrobioen arazoa ere. Mikrobioen botikekiko erresistentziak suntsitu litzazkete gure osasuna eta elikadura sistemak. Kutsadura murriztea nahitaezkoak dira mende honetan ‘zero gose’ eta osasunaren hobetzerantz aurrera egitekotan”.
UNEPen dossierrak agerian utzi du zein kutsadura-iturri diren lehentasunez konpondu beharrekoak: ur zikinen sareamenduak eta zaborren tratamenduak. Horretarako, marko juridiko sendoak ezarri behar dira herrialde bakoitzak bere planetan ingurumenaren zaintzea hobetzeko, bereziki zainduta kutsadura kimikoa eta hondakinen kudeaketa.
Beharrezkoa da ere agintarientzako erabakitzeko gidatzat ezartzea ingurumenean bildutako laginetan zein izan behar duten superbakterioen bilakaeraz ohartarazten duten adierazgarri mikrobiologikoak. Era berean, inbertsio planak egokitu beharko dituzte botikekiko erresistentzia duten mikrobioen kontrako borrokak behar adinako baliabide eduki dezan.
UNEPen arabera, jabetu beharra dago pertsonen, animalien eta landareen osasuna eta ingurumena elkarri estu lotuta eta elkarren mende daudela. Ingurumena zaintzeko ekintza koordinatua da bide bakarra bere jatorrian konpontzen hasteko planeta mailako krisi hirukoitza, hau da, tenperaturen igoera, klimaren muturretarako joera eta lurzoruen erabileraren aldaketa, eraldatzen dituztenak mikrobioen aniztasuna eta kutsadura, bai biologikoa eta bai kimikoa.
Barbadoseko lehen ministro Mia Amor Mottleyk ‘Osasun Bakar Bat’ planaren aurkezpenean esan du: “Garai hauetako ingurumen krisia bada, era berean, giza eskubideen eta geopolitika mailako krisi ere. Orain UNEPek botikekiko erresistentzia duten mikrobioez plazaratzen duen txosten honek salatzen du mundu mailako berdintasunik eza ere, superbakterioen krisiak gehiegizko neurrian kaltetzen baititu Hego aldeko heriraldeak. Krisi honen norabidea atzekoz aurre jartzeko lan egin behar dugu denok elkartuta, gizadia sentsibilizatu eta arazoa munduko herrialdeen nazioarteko agendaren erdian kokatuta”.
Legearen arabera, erabiltzen ez diren zabortegi guztiek itxita eta zigilatuta egon beharko lukete 2008tik. Ekologistak Martxan taldea Eusko Legebiltzarrean izan da legea bete dadila eskatzeko: azaroaren 12an Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasunaren batzordean... [+]
Silizearen hautsak sorturiko gaitz eta biriketako minbizi kasuek ez dute etenik azken urteetan. Australian, Ingalaterran edo Espainiako Estatuan alarmak piztu dira, eta kristal-silizea duten kuartzozko sukalderako mahaiak egitea debekatzeko urratsak ematen hasi dira.
.jpg)
Ingurumen-inpaktuaren berri izateko eta, hurrengo edizioei begira emisioak murrizteko egin du azterketa Lander Crespo klima adituak. Garraioa izan zen Korrikako azken edizioan isurketa gehienen jatorria.
Adimen artifizialak bost milioi tona hondakin elektroniko sortu ditzake 2030a baino lehen, Nature Computational Science aldizkariak argitaratu duen txosten baten arabera. Ikertzaileek ekonomia zirkularreko estrategia bat ezartzearen beharra nabarmendu dute.
Ekitaldian 1969ko gertaera tragikoak gogoratzeaz gain, memoria historikoaren defendatzaileak ere omenduko dituzte.
“Mikroplastiko” hitza lehenengoz erabili zenetik 20 urte bete diren honetan, ikertzaile-talde batek urte hauetan ikasitakoa errepasatu dute, Science aldizkarian argitaratu duten lan batean. Eta ondorio garbiak atera dituzte: ingurune natural guztietan oso hedatuta... [+]
Bi urte igaro dira Espainiako Estatuan funtsa sortzeko legea onartu zutela, baina Pedro Sánchezen gobernuak oraindik ez du araudirik garatu eta ez du aurrekonturik funtsa diruz hornitzeko. Espainiako Kongresuan talde politiko guztiek aho batez eskatu diote, berriz ere,... [+]
2016tik 2023ra bitartean, Pastguren paper-fabrika izandakoa erraustegi modura erabili zuen Glefaranek, elektrizitatea ekoizteko. Zazpi urte horietan zehar, errauts-partikulen isurketa-mugak urratu zituen, eta "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen... [+]
Bilboko Udalak autoak gutxitu nahi ditu erdigunean, aire kutsadurak behera egin dezan. Horretarako, hainbat hiritan abian jartzen ari diren neurri bera hartu du: gehien kutsatzen duten autoei erdigunera sarrera debekatzea. Talde ekologistek neurria kritikatu dute, besteak beste... [+]
Ostiralean herritar batek detektatu zuen ura ez zegoela garbi, baina ezin da jakin noiztik dagoen horrela. ARGIAk jakin duenez, URA agentziako kideak bertaratu dira Arkaitzerrekara. Aspalditik salatzen ari dira erraustegiaren isuriak eta kutsadura.
Adimen artifiziala denen eskueran jartzearekin, multinazional teknologikoek cloud datu zentro erraldoiak eraikitzeko planak ugaritu dituzte. Ekipamendu informatikoz betetako mega-fabrikon aztarna ekologikoa ikaragarria da: elektrizitateaz gain, milioika litro ur behar dute euren... [+]
Erakunde ekologistatik kezkatuta ikusten dute Barakaldo eta Erandio arteko zubia eraikitzeko itsasadarraren hondoko 87.000 metro kubiko; dragatzearen iragarpena. Diru publikoaren xahutzea, arduragabekeria eta agintarien planifikazio falta salatu ditu, baita obrak... [+]
Porlanezko patio txikiegiak batetik, errepidez eta autoz jositako eskola-inguruak bestetik, Bilbon ikastetxe askok jasaten duen panorama salatu eta esku hartzeko eskatuz udalera jo du hiriko guraso elkarte andanak, indarrak batuta: “Gurasoak jo eta su ari gara eskoletan... [+]