Superbakterioei aurre egin ahal izateko, kutsadura murriztu beharra dago
Nazio Batuen Ingurumen Programak (UNEP, ingelesezko sigletan) berrikitan plazaratutako txosten batek dioenez, superbakterioen agertze, kutsatze eta hedatzeari hesia jarri ahal izateko derrigorrezkoa da murriztea farma-industriak, laborantza industrialak eta osasungintzak sortzen duten kutsadura orokortua. Superbakterio edo Erresistentzia Anitzeko Bakterioak dira ezagutzen ditugun antibiotiko guztiekiko erresistentzia garatu dutenak, hau da, eragiten dutenak edozein tratamenduri aurre egiten dioten gero eta bakterio, birus eta parasito gehiago egotea munduan.
Antibiotiko guztiekiko erresistentzia duten bakterioak mundu osoan zabaldu izanak esan nahi du gauzek horrela jarraitzekotan beren sendatze-ahalmena galdu lezaketela mikrobioen kontrako tratamendu askok, baita infekzio arinak sendatzeko erabiltzen direnek ere. Munduko Osasun Erakundeak (WHO, ingelesezko sigletan) arrisku hau sartuta dauka gizadiarentzako hamar osasun-mehatxu nagusien zerrendan.
Nazio Batuen Ingurumen Programaren (UNEP, ingelesezko sigletan) barruan Erresistentzia Handiko Bakterioen jarraipena egiten duen lan-taldeak berrikitan Barbados uhartean egindako bileran aurkeztu du alerta eragin duen azterlana: “Superbakterioen aurrean prestatzen: ingurumenean esku hartzea sendotu mikrobioen erresistentziari erantzun nahi dion ‘Osasun Bakar Bat’ planaren barruan”.
Munduko Osasun Erakundearen kalkuluetan, 2019an 1,27 milioi pertsona hil ziren botikei aurre egiteko gai diren infekzioen eraginez eta kopuru hori 2050erako hamar milioi gehiagotan handiko da, hau da, 2020an minbiziz hil zirenak adina.
UNEP Nazio Batuen Ingurumen Programaren zuzendari exekutiboa den Inger Andersenek azaldu du: “Airearen, lurzoruaren eta erreken kutsadurak erasotzen dute gizakiek ingurumen garbi eta sanoa edukitzeko duten eskubidea. Orain erakutsi dugunez, ingurumena hondatzen duten faktore horiek berek larriagotzen dute botikekiko erresistentzia daukaten mikrobioen arazoa ere. Mikrobioen botikekiko erresistentziak suntsitu litzazkete gure osasuna eta elikadura sistemak. Kutsadura murriztea nahitaezkoak dira mende honetan ‘zero gose’ eta osasunaren hobetzerantz aurrera egitekotan”.
UNEPen dossierrak agerian utzi du zein kutsadura-iturri diren lehentasunez konpondu beharrekoak: ur zikinen sareamenduak eta zaborren tratamenduak. Horretarako, marko juridiko sendoak ezarri behar dira herrialde bakoitzak bere planetan ingurumenaren zaintzea hobetzeko, bereziki zainduta kutsadura kimikoa eta hondakinen kudeaketa.
Beharrezkoa da ere agintarientzako erabakitzeko gidatzat ezartzea ingurumenean bildutako laginetan zein izan behar duten superbakterioen bilakaeraz ohartarazten duten adierazgarri mikrobiologikoak. Era berean, inbertsio planak egokitu beharko dituzte botikekiko erresistentzia duten mikrobioen kontrako borrokak behar adinako baliabide eduki dezan.
UNEPen arabera, jabetu beharra dago pertsonen, animalien eta landareen osasuna eta ingurumena elkarri estu lotuta eta elkarren mende daudela. Ingurumena zaintzeko ekintza koordinatua da bide bakarra bere jatorrian konpontzen hasteko planeta mailako krisi hirukoitza, hau da, tenperaturen igoera, klimaren muturretarako joera eta lurzoruen erabileraren aldaketa, eraldatzen dituztenak mikrobioen aniztasuna eta kutsadura, bai biologikoa eta bai kimikoa.
Barbadoseko lehen ministro Mia Amor Mottleyk ‘Osasun Bakar Bat’ planaren aurkezpenean esan du: “Garai hauetako ingurumen krisia bada, era berean, giza eskubideen eta geopolitika mailako krisi ere. Orain UNEPek botikekiko erresistentzia duten mikrobioez plazaratzen duen txosten honek salatzen du mundu mailako berdintasunik eza ere, superbakterioen krisiak gehiegizko neurrian kaltetzen baititu Hego aldeko heriraldeak. Krisi honen norabidea atzekoz aurre jartzeko lan egin behar dugu denok elkartuta, gizadia sentsibilizatu eta arazoa munduko herrialdeen nazioarteko agendaren erdian kokatuta”.
Adimen artifiziala denen eskueran jartzearekin, multinazional teknologikoek cloud datu zentro erraldoiak eraikitzeko planak ugaritu dituzte. Ekipamendu informatikoz betetako mega-fabrikon aztarna ekologikoa ikaragarria da: elektrizitateaz gain, milioika litro ur behar dute euren... [+]
Erakunde ekologistatik kezkatuta ikusten dute Barakaldo eta Erandio arteko zubia eraikitzeko itsasadarraren hondoko 87.000 metro kubiko; dragatzearen iragarpena. Diru publikoaren xahutzea, arduragabekeria eta agintarien planifikazio falta salatu ditu, baita obrak... [+]
Porlanezko patio txikiegiak batetik, errepidez eta autoz jositako eskola-inguruak bestetik, Bilbon ikastetxe askok jasaten duen panorama salatu eta esku hartzeko eskatuz udalera jo du hiriko guraso elkarte andanak, indarrak batuta: “Gurasoak jo eta su ari gara eskoletan... [+]
Gipuzkoako erraustegiaren emisioen bost urteko jarraipenaren emaitzak aurkeztu ditu ToxicoWatch fundazioak. Emaitza kezkagarriak, bizidunei eta zehazki gizakiei osasun kalte larriak eragin diezazkieketen kutsatzaileez ari garelako. Emaitza nabarmenak, erraustegi berria eta ustez... [+]
Pertsonen eta txakurren testikuluetan mikroplastikoak topatu dituzte maila esanguratsuetan. Eta ikertzaileek ohartarazi dute litekeena dela horrek eragina izatea ugalkortasunaren jaitsieran. Toxicological Sciences aldizkarian argitaratu dute ikerketa.
Bost urtez aritu da laginak hartzen Toxicowatch erakundea erraustegiaren inguruko oiloen arrautzetan, goroldioan, zuhaitzetan, sedimenduetan eta ama esnean, besteak beste. 2019tik dioxina maila asko handitu da, baita metal astunak, PFASak eta beste gai oso kutsagarri batzuk ere... [+]
Maiatzaren 18an, larunbatez, Zubietako Erraustegiaren aurkako martxa antolatu du Erraustegiaren Aurkako Mugimenduak (EAM). Lasarte-Oriatik abiatuko da, Okendo plazatik 11:00etan.
Astelehenean egindako inspekzioaren ostean hartu da erabakia, azken asteetan izan diren istripuen harira.
Aixa Barbarin López urpeko arkeologoa da, eta, aitortu duenez, txiki-txikitatik izan nahi izan zuen arkeologoa. Hortaz, unibertsitatera joateko garaia iritsi zitzaionean, historia ikastea hautatu zuen, EHUn, eta arkeologian murgildu zen. Urpeko arkeologian aritzea, ordea,... [+]
Zubietako erraustegi inguruan laginak biltzen bost urte daramatza ToxicoWatch fundazioak, metal astunen, dioxinen, PCBen eta PFASen bila. Horiek guztiak ageri dira laginetan eta gainera kutsaduraren “igoera kezkagarria” aurkitu dutela jakinarazi du Errausketaren... [+]
Euskal Herrian 28 ikastetxe-ingurune aztertu dituzte: 28ek Osasunaren Mundu Erakundeak segurutzat duen kutsadura maila baino kutsadura handiagoa dute eta %75ak ez du lortzen Europako Batzordeak berak onargarritzat duen kutsadura maila. Maiatzaren 10ean kalera aterako dira... [+]
York (Ingalaterra), K.o. II. mendea. Eboracum erromatar hirian hainbat egitura eta etxe eraiki zituzten. Besteak beste, egungo Wellington Rowen harrizko eraikin bat egin zuten eta Queen’s Hotela dagoen tokitik igarotzen zen harresian arku bat jarri zuten. Bi aztarnategiak... [+]
2023an, karbono dioxido isuriek %5,3 egin dute behera Espainiako Estatuan. Gehien isurtzen duten hamar enpresen artean, bakarrak egin du gora, Iberia hegazkin konpainiak, %10,7ko igoerarekin. Kutsatzaileen zerrendan aurrena Repsol dago.
AEBetako ikertzaile-talde batek 62 giza karena edo plazenta analizatu ditu, gas-kromatografia eta masa-espektrometria baliatuta, eta frogatu du lagin guztietan mikroplastikoak zeudela. Toxicological Sciences aldizkariak argitaratu du ikerketa. Haren arabera, karen batzuetatik... [+]
