Su etena sinatu dute Etiopiako Gobernuak eta Tigrayko TPLF gerrillak
Bi urtez milaka hildako eragin dituen gatazka amaitzeko akordioa sinatu dute Etiopiako Gobernuak eta Tigrayko TPLF gerrillak Pretorian, Hegoafrikan. Afrikako Batasuneko bitartekaritza izan dute bake negoziazioetan.
2020ko azaroaren 4an Etiopiako armadak Tigrayko eskualdearen kontrako erasoa hasi zuenetik milaka hildako izan dira Etiopiako Gobernuaren eta Tigrayko Herria Askatzeko Frontearen (TPLF ingelesezko sigletan) arteko gatazkan. Etiopiako indarrek Eritreako tropen laguntzarekin egin sarraski eta sexu-krimenek ia bi milioi errefuxiatu ere eragin dituzte.
Bi urte geroago bake akordioa adostu dute bi aldeek. Negoziazioak Hegoafrikan abiatu zituzten, Pretoria hiriburuan, urriaren 25ean, Afrikako Batasunaren (AB) bitartekaritzarekin. Su-etena adosteaz gain, armagabetze "sistematikoa, ordenatua eta antolatua" ere hitzartu dute. Gainera, herritarrak lehengaiez hornitzeko eta zerbitzuak eskaintzeko trabak kentzea ere adostu dute.
ABko goi ordezkari Olusegun Obasanjoren hitzetan "gaur egunsenti berri baten hasiera da Etiopian". Hala ere, ABk bake prozesua gainbegiratuko duela jakinarazi du Obasanjok eta hau "hasiera" baino ez dela.
Gatazkak iraun duen bitartean Tigrayk jasan dituen erasoak oihartzun mediatiko oso urria izan dute, eta nazioarteko komunitateak gehienez ere lurraldean gertatzen ari denaren inguruko "kezka" azaldu du. Baina, ikusezintasun horren atzean, Etiopiako Gobernuaren bonbardaketek 400.000 pertsonatik gora gosete egoeran utzi dituzte, besteak beste.
ARGIAn duela urtebete erreportaje zabala kaleratu genuen Axier Lopezen eskutik Tigrayko gerraren inguruan.
Israel Katz da Defentsa ministro berria, orain arte Atzerri ministro izandakoa. Erabakiak israeldarren kexua eragin du eta milaka dira karriketara atera. Israelgo Gobernuko oposizioko ordezkariek prentsaurreko bateratua eskainiko dute azaroaren 6 honetan. Bizkitartean, Israelen... [+]
“Proposamen ausart, integral eta prestuen tenorea etorri zaigu (…) Euskal Herria munduko altxamenduen artean sar dadin berriro”, bota zuen Hartzea Lopez Arana adiskideak ARGIA aldizkarian 2018ko uztailean argitaratu zuen “Oldartze eraginkor baten... [+]
Japonia, 1945eko abuztuaren 6a eta 9a. AEBek bonba atomiko bana bota zuten Hiroshima eta Nagasaki hirietan milaka eta milaka hildako eraginez; kopuru zehatzik ez dagoen arren, urte horren bukaeran hildakoak gutxienez 210.000 inguru izan zirela diote kalkulu zuhurrenek. Baina... [+]
Kontatu –ezta iradoki ere– ez digutenez, imajinatu egin beharko dugu. Gertatu, halatsu gertatuko zelako, gutxi gora behera.
Domeka euritsu honetan, arduraz bizi dugu munduan dauden gatazka askotarikoak direla ezinegonean bizi diren pertsonen zoria. Urrunetik, badirudi boterera jokatzen duen hainbat agintariren eskuetatik ezin garela askatu. Beti bere burua babestu behar duen susmoarekin bizi da... [+]
2022an, urteko aurrekontuan onartutakoa baino %20 handiagoa izan zen inbertsio militarra; 2023an, %30 handiagoa. Europako herrialdeen gastu militarra Gerra Hotzaren amaierakoa baino handiagoa da une honetan.
Bigarren Intifadaz geroztik ikusi gabeko eraso "antiterroristari" ekin dio Israelek Zisjordanian. Jenin, Tulkarm eta Tubas hiriak izan ditu jomuga drone, helikoptero eta batailoi militarren bidez, eta gutxienez bederatzi lagun hil ditu jadanik. Hainbat iturriren... [+]
Haurra nintzenean, etxean ohitura zen arratsaldeko zortzietan egiten ari ginen hori albo batera utzi, telebista piztu eta ETB1eko albistegia ikustea. Hasieran sekulako amorrazioa sentitzen nuen gaueroko kate aldaketa bidegabe horien aurrean, eta gurasoei galdetzen nien ea nola... [+]
Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]
1415eko udazkenean Agrincourteko gudua lehertu zen Ingalaterra eta Frantziaren artean, Ehun Urteko Gerraren gudu erabakiorrenetakoa. Horretarako, Henrike V.a Ingalaterrako errege eta Irlandako jaunak uda horretan bere ejertzitoa Frantziara bidaltzea erabaki zuenean, soldaduak... [+]
“Si vis pacem, para bellum” kantatzen genuen laurogeiko hamarkadan orduko gazte euskaldunok. Bakea nahi baduzu, prestatu gerrarako, oihukatzen genuen latinez, ulertu barik oso ondo esaldiaren esanahia.
Sasoi hartan, euskal gatazka gori-gori zegoen, eta munduak... [+]
Genozidioa zoritxarrez modan dagoen hitza da. Rafael Lemkinek 1946an egin zuen definizioaren arabera, “talde nazional, etniko, arrazazko edo erlijioso bat erabat edo partzialki suntsitzeko asmoz egindako ekintzak” dira genozidioa. Ekintza horiek “taldeko kideak... [+]
