Sorkuntza oparoa herriaren eskura jarri du Patri Urkizuk

  • Liburu, olerki, itzulpen, errelato, biografia, artikulu, argazki zaharrak, antzerkia, azterketa linguistikoak, testu klasikoen edizioak... hamaika harribitxi, 40 edo 50 urteko ibilbidean mimo handiz sortutakoak jarri ditu denen eskura Patri Urkizu Sarasua lezoarrak patriurkizu.eus webgunean.

     


2021eko apirilaren 12an - 10:22
Urkizu, Zurutuza eta Intxaurrandieta Gezalako aurkezpen ekitaldiaren ondoren. (Ikerne Zarate)
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Liburuak, olerkiak, itzulpenak, errelatoak, biografia, artikuluak, argazki zaharrak, antzerkia, azterketa linguistikoak, testu klasikoen edizioak… hamaika harribitxi, 40 edo 50 urteko ibilbidean mimo handiz sortutakoak jarri ditu denen eskura Patri Urkizu Sarasua lezoarrak. Aske, libre ibil daitezen sarean barrena, web orri baten bildu ditu urte luzeetan sortu dituen lanak, atea jo eta bertan murgiltzeko gogoa duen ororen jakin-mina asetzeko. Dagoeneko martxan dute web orri hori, hemen sarbidea. Gaur eguerdian proiektu eskuzabalaren gaineko xehetasunak aletu ditu Urkizuk, Lander Zurutuza liburuzain eta historiagileak, eta Patxi Intxaurrandieta irakasle ohi eta musikologoak lagunduta. Intxaurrandieta lagun handia du Urkizuk; nabaria izan da hori Gezala auditorioan egin duten ekitaldian.

Gaurkoa ez dela hitzaldi, liburu aurkezpen, edo ekitaldi soil bat izan esan du Zurutuzak, “gaur hona ekarri gaituena Patri Urkizu idazle zailduaren web orriaren aurkezpena da. Alegia, Patrik eskuzabal Lezori, Euskal Herri osoari eta euskarari berari eskaini dion altxor bikain horren inbentarioa egitera etorri gara”.

Harrigarria dela web orri horretan bildutakoaren tamaina eta balioa erantsi du, “are harrigarriagoa dena eta web orriari balio erantsia eman diona, horietako lan askok orain ikusi dute argia lehendabiziko aldiz”.

Urkizuren biografiaren zertzelada batzuk eskaini ditu ondoren Zurutuzak. 1946an jaio zen Patri Urkizu Lezon, Filologia erromanikoan lizentziatu zen Salamancako (Gaztela Leon, Espainia) unibertsitatean 1970. urtean, eta Francoren diktaduraren ondorengo Lezoko lehen alkate demokratikoa izan zen 1979 eta 1983 urte artean. Euskal Filologian doktore (1986), Euskal Idazleen Elkarteko presidente (1989tik 1997ra), Euskal Hizkuntza eta Literaturako unibertsitateko irakaslea Bordelen, Donostian eta Madrilen orain gutxi erretiroa hartu arte. Bibliografia zabaleko idazle eta ikerlaria da, gainera, Urkizu. Bere sorkuntza lana bildu duen web orriaren katalogoan ikus daitekeenez, 43 orrialde behar izan dituzte katalogoan biltzeko lan guztiak.

Gezalan gaur eguerdian egindako aurkezpen ekitaldia.

Horretaz gain, gizon apala dela Urkizu esan du Zurutuzak, “langile porrokatua, familiako beroa eta taberna giroko lagunartea maite duena, Urtzi Urkizu kazetari eta poetaren aita, nolako zura halako ezpala. Benetako abertzalea ere bada, beti kultur alorreko zubiak eraikitzen diharduena Euskal Herriko hegoaldearen eta iparraldearen artean, muga guztien gainetik, inork gutxik bezala ezagutzen baitu Lapurdi, Baxenabarre eta Xiberoko literatur tradizioa, oso gutxik bezala zabaldu baititu hango bertso, kantu eta teatro zaharrak, besteak beste”.

Bihotzez eskertu dio Zurutuzak Urkizuri egindako lan oparoa, eta orain lezoarren eta euskaldun ororen esku utzi duen ondare ikaragarria.

Intxaurrandietak hartu du hitza ondoren. Web orriaren gainean mintzatu da, bertan aurki daitekeenaz hitz egin du. Duela lau hilabete esan ziola Urkizuk web orria sortu nahi zuela urteetan sortutako ondare hori guztia bildu eta edonoren eskura jartzeko aipatu du Intxaurrandietak. Gaur denen eskura dago web orria, eta bertan bildutako aberastasun handi guztia. Biografia, katalogoa, ikus-entzunezkoak, argazki bildumak, euskal hizkuntzaz, literaturaz eta argitaratu gabeak atalak ditu. Urkizurena, “opari handia” dela esan du Intxaurrandietak, “ikaragarria da hemen bilduta dagoen guztia, ondare handia da. Gaur Patri liburuz betetako kamioi handi batekin etorri balitz bezala da, eta daukan guztia musu truk, zuen guztien eskura jarri du”.

Web orria bizia dela nabarmendu du, gainera, aldatu eta gauzak gehitzeko aukera ematen duelako.

Semeari, Urtzi Urkizuri, aipamena egin dio behin baino gehiagotan Patri Urkizuk, bidaide duelako, baita Marikrutz arrebari eta Marga Rica Esnaola emazteari “pazientzia izan duelako azken 40 urteetan”. Esker ona ere bertaratutakoei azaldu die, “egoera zail honetan bertaratzea ez delako balentria gutxi”.

Web orrira bildutakoa azken 50 urteko lanen emaitza dela esan du lezoarrak, “goza eta dasta itzazue testu apal horiek”.

Zer entzun, zer ikusi, zer irakurri eta zer ikasi badago Patri Urkizuk lau haizetara zabaldu duen ondare handi horretan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskal literatura
'Literatura Plazara'
“Adinka sailkatzen den mundua da literatura, eta guk partekatu egin nahi dugu”

Martxoaren 17an hasi eta hila bukatu bitartean, Literatura Plazara jaialdia egingo da Oiartzunen. Hirugarren urtez antolatu du egitasmoa 1545 argitaletxeak, bigarrenez bi asteko formatuan. "Literaturak plaza hartzea nahi dugu, partekatzen dugun zaletasuna ageri-agerian... [+]


Itxaro Borda
“Gure norabide sexualen, ezinegonen eta beldurren erraiteko hiztegi bat sortu dugu”

1984an ‘Bizitza Nola Badoan’ lehen poema liburua (Maiatz) argitaratu zuenetik hainbat poema-liburu, narrazio eta eleberri argitaratu ditu Itxaro Borda idazleak. 2024an argitaratu zuen azken lana, ‘Itzalen tektonika’ (SUSA), eta egunero zutabea idazten du... [+]


Eraikitzen ari garenaren definizio bat

Sexu-genero disidentziak zeharkatutako bost lagunek osaturiko literatur banda da Pomada. Lehenbiziko oholtza gaineko emanaldia sortu dute, Maitaleen hiztegi baterako zirriborroa deiturikoa, poesia eta musika nahasten dituena. Irlak berba dute abiapuntu. Emanaldietako baten... [+]


Debako liburutegiak “espazio mugatua” duela dio udalak, umeei ordu gehienetan bertan egotea debekatzeko

6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]


Nola sortu kriminal bat (eta zergatik Aroztegiko auzipetuak ez diren kriminalak)

Euskal nobela beltzaren astea ospatu da Baztanen hilaren 20tik 26ra. Hainbat liburu aurkezpen, solasaldi eta bestelako ekitaldiren artean, zapatu goizeko mahai-inguruak sortu du aparteko ikusmina. Izan ere, nobela beltzaren aitzakian, bestela ere kriminal bat nola eraikitzen den... [+]


Lanartearen gomendioak erakunde publikoei, beka eta sari sistema duina eta etikoa helburu

Erakunde publikoen bekak eta sariak. Kritika eraikitzaile bat izeneko dokumentua plazaratu du Lanartea elkarteak. Berria-k zabaldu du laburpena, eta txostena eskuraturik, hemen duzue elkarteak erakunde publikoei egiten dien gomendio sorta.


Miren Amuriza Plaza
“Kanpokoak hain argi identifikatzen eta salatzen genituen bitartean, barkaberak izan gara etxekoekin”

DBH4 errepikatu zuen urtea gogoratzen du Jonek Pleibak (Susa, 2024) eleberrian. Adinkideak Durangoko institutura aldatu ziren, eta Polly auzokidearen ikasgelan geratu zen bera. Haurtzaroa Joneren baserria eta Pollyren txaleta lotzen zituen errepidean gora eta behera emana zuten... [+]


Omenaldia egin diote Txillardegiri, haren heriotzaren hamahirugarren urteurrenean

Hamahiru urte beteko dira asteartean, hilaren 14an, Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegi hil zela, eta hura gogoan, ekitaldi jendetsua egin dute Antiguako Gaskonia plazan. Urteroko legez, Txillardegiren senideak, lagunak eta euskaltzaleak elkartu dira bertan, Eta non du... [+]


2025-01-09 | Leire Ibar
(H)ilbeltza, euskal nobela beltzaren astea izango da Baztanen

Hamaikagarrenez antolatu dute euskal nobela beltzaren astea, urtarrilaren 20tik 26ra. Ekitaldi ugari egingo dira Baztango bailarako hainbat herritan. Liburu aurkezpenak, mahai-inguruak, solasaldiak eta kultur ekitaldiak izango dira, eta ekintzetan parte hartzea doakoa izango da.


2025-01-09 | Estitxu Eizagirre
Ekimen bat gehituta, hauek dira aurtengo euskara hutsezko liburu eta diskoen bederatzi plazak

Euskal kulturako berritasunak ezagutu nahi dituenak eta egile zein argitaletxeei zuzenean erosi nahi dizkienak urtean zehar baditu hainbat azoka eta ekimen aukeran. Urte askotako tradizioa dute horietako batzuek eta berriagoak dira besteak; tematikoak dira horietako asko eta... [+]


Jon Tartas
‘Ontsa hiltzeko bidea’: apez neurotikoak pistolarekin eskribatua

Joan Tartas (Sohüta, 1610 - heriotza data ezezaguna) ez da gure letren historiako idazle famatuenetarik eta, hala ere, ediren dugu gauza onik “pieza mendre” honetan, zeinaren titulua, onar dezagun hasieratik, ez den segur aski mundu honetan paraturiko izenburuen... [+]


Etorkizun bizigarriei buruzko literatura lehiaketaren sari banaketa eginen du ostiralean Sukar Horiak

Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.


Eguneraketa berriak daude