Soldatak inflazioaren arabera igo eta pentsio-politikak hobetzeko eskatu du Urkulluren sailburu izan zenak
Enpresen dibidenduak akziodunen artean ez ezik, langileen artean ere banatu behar direla defendatu du Angel Toña Jaurlaritzaren Lan sailburu izan zenak Euskadi Irratian eginiko elkarrizketan: "Enpresaburu makalak dauzkagu, eta argi esan behar da, politikariek ezin dituztela soilik haiek zaindu".
Iñigo Urkulluren bigarren legegintzaldian Lan eta Gizarte Politiketako sailburu izan zen Angel Toña –aurrez inhabilitatu egin zuten enpresa eta merkataritza kontuetan hainbat likidazio geratzeko epaile baten aginduari kasurik ez egiteagatik–. Koiuntura politiko-ekonomikoaz eta etorkizunaz galdetu diote Euskadi Irratiko Faktoria saioan dagoeneko erretiroa hartua dagoen Toñari, eta berak, egungo Urkulluren gobernuak defendatzen duenaren aurka egin du, azpimarratuz, ez duela balio soldatak inflazioaren azpitik igotzea.
Araba, Bizkai eta Gipuzkoako enpresek "oro har", %5 eta %10 arteko irabaziak izan dituztela adierazi du Toñak, eta soldatak bataz bestean %3 igo dira "soilik". IBEX 35en barnean sartuta daudenek, esaterako, %22ko diru-irabaziak izan dituzte urte bakarrean. Bada, Urkullu lehendakariak zein Pedro Azpiazu Ekonomia eta Ogasun sailburuak soldatak KPIaren arabera ezin direla igo azken urtean kasik etengabe esan arren, Toñaren ustez, egin egin behar da: "Gezur handiak esaten dira bai politikari, enpresaburu eta sindikatuetatik; eta argi esan behar zaie politikariei, ez duela balio enpresak soilik zaintzeak". Horrez gain, gogoratu du Alemaniako metalgintzan %8,5eko igo dituztela soldatak, eta EAEn %3 baino ez.
"Lan aukera ona eduki ez eta erretirora heltzea pentsio apalarekin zigortzea ez da egokia"
Enpresen irabaziak aintzat hartuta, dibidenduak langileen artean banatu beharraz ere hitz egin du: "Duela 10 urte baino askoz hobeto daude enpresa gehienak. Euren administratzaileek inflazioa baino askoz gehiago irabazi dute urte bakarrean, eta langileek ez; horregatik diot, enpresaren izaera aldatu behar dugula. Dibidenduak akzionisten artean banatzen badituzte, zergatik ez langileekin?". KPIaren araberako igoerak eskatu ditu Toñak, eta "pozik" agertu da pentsioak erreferentzia horrekin igoko direlako.
Zerga negatiboaren ideia
Errentaren gaineko balizko zerga negatiboaren ideia mahai gainean jarri du elkarrizketa berean Toña sailburu ohiak; pobreziari aurre egiteko metodo gisa, Ogasunari ordaindu bezala, baita kobratu ahal izateko ere. Baldintzarik gabeko errentaren alde hitz egin du: "Soldata handia daukatenek ordaindu behar dituzte zergak, kotizazioak eta ondasunaren gainekoak. Hortik aurrera, erretiro egokia eta baldintzarik gabeko errenta jaso beharko genuke guztiok. Ongizate gizarte bat egiteko hori da bidea; horretara jo behar dugu".
Toñaren arabera, Suedian eta Belgikan egin dira lehen probak, eta ongi funtzionatu dutela defendatu du. "Zaharrak garenean bestelako behar batzuk ditugu eta horiek asetzea gure eskubidea da. Lan ona eduki edo ez bizitza osoan, horrek ez luke baldintzatu behar", azpimarratu du, eta horrez gain nabarmendu, asko kotizatzeak esan nahi duela diru asko irabazten dela, eta askok ez daukatela aukera hori. Sailburu ohiaren arabera, "lan aukera ona ez eduki eta erretirora heltzean zigortzea ez da egokia".
Europar Batasuna pandemia aurreko zerga arau zorrotzetara bueltatzeko bidean da, Europako Parlamentuak estatu kideek duten defizita eta zorpetzea mugatzeko neurri fiskal berriak onartu ostean. Ecofinek 2023 urte amaieran erabakitakoari jarraiki, austeritate eta murrizketa... [+]
Urte gutxiren buruan lanik aurkituko dutela uste dutenen kopurua 20 puntu beherago kokatzen da bost urteren ostean. Norberaren gogobetetzearen balorazioari dagokionez, 10 puntu jaitsi da 2015etik.
Egunero milioi bat dolar xahutuko balitu bost aberats horietako bakoitzak, 476 urte beharko lituzkete aberastasun guztia agortzeko. Era berean, 2020tik hona, munduko 5.000 milioi pertsonaren erosahalmena murriztu egin da. Oxfam GKEaren aurtengo txostenaren emaitzak dira.
Fundazioak 650 lagun ingururen elikadura bermatzen du urtean. Erakundetik diote azkeneko bi urteetan laguntzarik gabe geratu diren pertsonak artatu ahal izan dituztenak baino gehiago izan direla.
Berokuntzari edo higiene-produktu batzuei ere uko egin behar diete ikasleen ia erdiak, Cop1 erakundeak argitaratutako ikerketa baten arabera. %25ek 50 euro baino gutxiago izaten dituzte eskura, alokairua eta tasak ordaindu ondoren.
Arroz kiloa euro eta hamahiru zentimo garestitu ditu Mercadona supermerkatu kateak otsailaren 7tik martxoaren 1era. FACUA kontsumitzaileen elkarteak mila elikagai baino gehiagoren prezioak aztertu ditu Espainiako Estatuko zortzi supermerkatu kate handietan. Urtea hasi denetik,... [+]
Inflazioa %6,1era igo da otsailean Hego Euskal Herrian, eta azpiko inflazioa %7,7. Prezioen gorakada gelditzeko, interes tasak igo eta eskaria apaltzea da ordoliberalismoaren betiko guardasola. Baina inflazioa ari du esatea zein punturaino da zehatza?
2019ko abendutik 2021eko abendura munduan sortu den aberastasunaren bi heren %1 aberatsenen esku geratu da, Oxfamek kalkulatu duenez. Muturrerantz ari dira aberastasuna eta pobrezia mende honetan: hamarretik pertsona batek gosea pasatzen du –820 milioik–, eta... [+]
Gasaren kontratua aldatu eta urtean 6.000 euro ordaintzetik 40.000tik gora ordainduarazi nahi izan diote Hiriburuko Ametza ikastolari. Ondorioz, kontratua eten eta hamar egun berogailurik gabe egon dira ikasle eta irakasleak. Elkartasunak salbatu ditu, gelak berotu ahalko... [+]
Herritarren pobretzeaz, sistemaren porrotaz eta bizi dugun paradigma aldaketaz hitz egin digu Josetxo Etxeberriak. Bikotekidearekin eta 3 urteko umearekin bizi da Hernanin, eta negu atarian ez dute berogailua ordaintzeko dirurik. Egoera globala dela eta aurre egiteko mekanismoak... [+]
Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta, manifestazioak egin dituzte larunbatean Donostian, Bilbon, Iruñean eta Gasteizen. 15.000 lagun baino gehiago bildu dira, eta aberastasunaren banaketa, bizitza duinak eta prezioen kontrola exijitu diete Eusko Jaurlaritzari... [+]
650 eurotik gorako batez besteko alokairuarekin, 10 milioi pertsona inguru dira ezusteko gastuen aurrean etxeko errenta ordaindu ezin dutenak. 73.000 euroko ondarearen atalaseak banatzen ditu sektore sozial aberatsena eta pobreena.
Chivite lehendakariak Foru Erkidegoaren egoerari buruzko eztabaidan paparra ateratzen ari zen bitartean, eragile sozialak Legebiltzarraren ate aurrean elkarretaratu dira azken agintaldiko bizitzaren garestitzea salatzeko. Azaroaren 19an Hego Euskal Herriko hiriburu guztietan... [+]