Soka ez da eten, baina agintari gorenak sokatik kanpo kokatu dira

  • Euskal kulturaren eta nazioaren sokak bizirik dirauela berretsi du Eusko Ikaskuntzaren mendeurrena loratu duen Oñatiko ekitaldiak, baina aldi berean, euskal agintari gorenak beren burua soka horretatik kanpo kokatzen dutela irudikatzeko balio izan du. Larunbatean Oñatin bildutako euskal kulturaren, jakintzaren eta politikaren ehunka ordezkarik penaz ikusi zuten nola irudikatu zen agintari gorenek gainontzeko herritarrekin markatu duten distantzia. Ez dira gainontzeko herritarren erako sentitzen eta ez daude euskal nazioaren transmisioa irudikatzen duen soka gainontzeko herritarrekin konpartitzeko prest.


2018ko azaroaren 28an - 16:10

Lehendakarien ukoa

2018ko azaroaren 24a, larunbata. Goizeko 11:20 dira Oñatiko plazan Xabier Alkorta, Eusko Ikaskuntzaren Mendeurreneko presidentea hiru euskal barrutietako Lehendakariengana hurbildu denean aurreskuan parte hartzeko gonbidapena egitera. Udaletxeko arkupeen aurrean dira euskal agintari gorenak, Iñigo Urkullu, Uxue Barkos eta Jean Rene Etxegarai, Eusko Jaurlaritzako, Nafarroako eta Euskal Elkargoko lehendakariak, Ramiro Gonzalez, Unai Rementeria eta Markel Olano, Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako hiru ahaldun nagusiak, Jesus Loza Espainiako Gobernuaren EAEko ordezkaria, Eusko Legebiltzarreko eta Araba eta Gipuzkoako Batzar Nagusietako presidenteak, Oñatiko alkatea eta Eusko Jaurlaritzaren Kultura Sailburua, besteak beste. Haiekin dira Eusko Ikaskuntzako presidentea, Iñaki Dorronsoro, eta Mendeurrenaren presidentea eta aurreskuaren soka ateratzeko ardura duen Xabier Alkorta bera.

 

Oñati Eusko Ikaskuntza 100 urte aurreskura gonbidapena

 

 

Agintari gorenei aurreskuan parte hartzeko egin zitzaien gonbidapenaren unea. Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurrenean, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

Aurretik guztiek jasoa zuten gonbidapena berretsi die Xabier Alkortak agintari gorenei une horretan. 100 urte lehenago bezala, Eusko Ikaskuntzaren sorreran parte hartu zuten erakundearen sortzaile eta agintariek elkarrekin dantzatu zuten aurreskuaren sokari segida emanez, elkarri eskuak eman eta soka-dantza horretako parte izateko gonbidapena transmititu die Mendeurreneko presidenteak. Urkulluk, Barkosek eta Etxegaraik ezezkoa eman diote gonbidapenari, eta gauza bera egin dute Diputatu Nagusiek eta beste agintari gorenek. Salbuespenak Arabako Batzar Nagusietako presidente Pedro Elosegi, EUDELeko presidente Imanol Landa, eta Oñati bertako alkate Mikel Biain izan dira. Azken horiek bai, arkupeetara joan, eta aurreskuaren sokan sartu dira beste zenbait herritako alkaterekin batera, Agurain, Aramaio, Bergara, Tolosa, Gernika, Berriozar, Arrasate, Gordexola edo Hernanikoak besteak beste. 

Eusko Ikaskuntzako bazkideei eskerronez

Minutu gutxira, Oñatiko udal txistulari banda aurretik zutela hasi da udaletxeko arkupeetatik ateratzen Eusko Ikaskuntzaren mendeurrena ospatzeko aurreskuaren soka. Xabier Alkortak, Mendeurreneko lehendakariak atera du aurreskua, eta bere eskutik Oñatz dantzari taldeko dantzaria, aurreskulari lanak bete dituena. Sokan, aurretik aipatutako agintariekin batera, Eusko Ikaskuntzako ordezkaritza eta batzordekideak eta Oñatiko dantzariak izan dira.

 

Oñati EI 100 urte sokaren irteera

 

 

Aurreskuaren irteera, Xabier Alkorta, Eusko Ikaskuntzaren mendeurreneko presidentea sokaren buru dela. Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

 

Oñati EI 100 urte sokaren irteera 02

 

 

Aurreskuaren irteera, Xabier Alkorta, Eusko Ikaskuntzaren mendeurreneko presidentea sokaren buru dela. Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

Plazari itzulia eman ondoren, soka herritarrei begira kokatu da, udaletxea ―eta sokan ez sartzea erabaki zuten agintari gorenak―bizkarrean utzita, aurresku eta atzesku lanetan aritu dira Oñatz dantzari taldeko bi dantzariak, Mikel Biain ―Oñatiko alkatearen izen bera duen dantzaria― eta Garazi Madinabeitiak sokaren aurrera atera dira eta desafioa dantzatu dute, herritarrei harrera eginez.

 

Oñati EI 100 urte soka agintarien aurrean 01

 

 

Aurreskuaren soka. Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

 

Oñati EI 100 urte udaletxearen aurrean

 

 

Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Mikel Biain eta Garazi Madinabeitia, Oñatz dantzari taldeko dantzariak aurresku eta atzesku lanetan desafioa dantzatzen. Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Mikel Biain eta Garazi Madinabeitia, Oñatz dantzari taldeko dantzariak aurresku eta atzesku lanetan desafioa dantzatzen. Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

Ondoren, zerbitzariek bi gonbidatu atera dituzte plazaren erdira. Maria Luisa Azurmendi, 91 urteko emakume oñatiarra eta Alvaro Castillo dira, Eusko Ikaskuntzaren bazkide zaharrena eta gazteena. Eusko Ikaskuntzaren bazkideei eskainitako omenaldiaren ordezkari izan dira biak eta dantzarien aurresku sentituenaz ohoratuak izan dira ehun urteko ibilbide oparoa aitzinatu duten bazkideen ordezkari moduan. Azkenik, soka udaletxera begira jarrita, azken desafioa dantzatu dute aurreskuak eta atzeskuak, berriz ere Azurmendi eta Castillo bazkideen begiradapean.

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Maria Luisa Azurmendi, Eusko Ikaskuntzaren bazkide zaharrena, 91 urterekin. Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

Korapiloa lotuta

Madinabeitia atzeskuak eta Castillo bazkideak eskua altxatuta osatu duten zubipetik sartu da aurreskua eta guztiak pasa dira bertatik. Aurresku eta soka-dantzetan ohikoa izan den zubi horien esanahiaren inguruan zenbait azalpen izan badira ere, Juan Antonio Urbeltzek proposatu duen sokaren kohesiorako korapiloa lotzeko sinbolismoa eman nahi izan zaio figura horri Oñatiko aurreskuan, eta beraz, ehun urte ondoren berregindako sokari luzaroan ez askatzeko korapiloa eginda bukatu da aurreskua.

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

Agintari gorenak aurreskutik kanpo

Orain 100 urte, 1918ko irailaren 8an, Kongresuaren itxieran ospatu zen aurreskuan Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako diputatuek parte hartu zuten. Pedro Laskibar diputatua izan zen aurreskularia eta Jorge Satrustegi aritu zen atzesku. Zerbitzari lanetan, berriz, aldundietako hiru presidenteak aritu ziren.

 

Eusko Ikaskuntza I. kongresua 2

 

 

Eusko Ikaskuntza I. kongresua, 1918. Argazkia: Kutxateka / Ricardo Martin / CC BY-NC 4.0

 

 

 

 

Eusko Ikaskuntza I. kongresua 7

 

 

Eusko Ikaskuntza I. kongresua, 1918. Argazkia: Kutxateka / Ricardo Martin / CC BY-NC 4.0

 

 

 

 

Eusko Ikaskuntza I. kongresua 6

 

 

Eusko Ikaskuntza I. kongresua, 1918. Argazkia: Kutxateka / Ricardo Martin / CC BY-NC 4.0

 

 

 

2018an, Oñatiko plaza euskal erritual koreografiko nagusiaren eszenatoki zen bitartean, euskal agintari gorenak udaletxearen arkupeen aurrean, dantzari begira izan dira. Eusko Ikaskuntzaren asmo eta jakiteen ehun urteko ibilbidea eta etorkizunerako nahiak irudikatu nahi izan dituen soka-dantzatik kanpo jarri dute beren burua euskal agintari gorenek. Nekez ulertarazi eta justifikatu ahal izango duten autoesklusioa.

Irudiaren eta sinboloen eremuan jokatzen dira era honetako aurkezpen publikoak. Aurreskuaren tradizioari eraldaketa nabarmena eragin eta erabilera makurra eman zaio azken hamarkadetan. Talde batek elkarrekin dantzatuz, eskuz esku plazaratuta ospatzen zuen protokoloa erabat desitxuratu da eta agintariek beraien ustezko gorentasunari egiten zaien pleitesia agerralditzat hartu dute. Baina aurreskuaren ohorea ez dago norbere tokian zurrun eta geldi, dantzari batean ahalegina jasotzean. Ez, aurreskuaren ohorea sokan dago, sokako kide izatean, talde horren parte izanik, elkarri eskuak emanik soka horri aurrera tira egiten jarraitzeko borondatea publikoki eta sinbolikoki adierazte horretan.

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

Herritarren ordezkaritzaren ardurak

Agintariak herritarren, gizartearen, komunitatearen ordezkari dira. Ordezkaritza horren ardura dute bere gain eta bere jokamoldeak horren araberakoa behar du. Eusko Ikaskuntzaren 100 urteurreneko aurreskuan, agintarien egitekoa, ardura, beren gain hartuta duten herritarren errepresentazio hori sokan ordezkatzea zen. Beren alderdia eta nortasun pertsonalaz harago, ordezkatzen dituzten karguak eta herrikideen sinboloak dira. Ulerkaitza zait euskal herritarren ordezkari gorenek bere burua, eta ondorioz, ordezkatzen gaituzten herritarrona, Eusko Ikaskuntzaren sokatik kanpo jartzeko arrazoia. Ez dute beren burua bakarrik sokatik kanpo ezarri; herritarrak atera gaituzte soka horretatik.

 

Oñati EI 100 urte aurreskua

 

 

Eusko Ikaskuntzaren 100. urteurreneko aurreskua, Oñati, 2018-11-24. Argazkia: Oier Araolaza - dantzan.eus CC BY-SA

 

 

 

Eusko Ikaskuntzaren ibilbidean ekarpen eta lan handiak egindako hainbat akademiko eta jakintsu zen Oñatiko plazan: historialariak, etnografoak, hizkuntzalariak, antropologoak, folkloristak,... Askok agertu dute harridura eta pena agintarien ukoaren aurrean. Euskal kulturaren historia ezagutzen dutenentzat jakinekoa da era honetako protokolo koreografikoetan agintarien parte hartzearen historia luzea. Agintariak dantzan aritzea gure kulturaren parte izan da. Oraingoan ez zitzaien hainbeste eskatzen. Proposatu zaiena sokan parte hartzea izan da, elkarri eskuak eman eta plazan oinez ibiltzea. Besterik ez. Baina horretarako ere ez daude prest gure agintari gorenak.

1918an, Alfonso XIII. Espainiako erregea Eusko Ikaskuntzaren kongresuan izan zen baina ez zuen aurreskuan parte hartu. 2018an euskal agintari nagusiak 100. urteurreneko Kongresuan izan dira baina ez dute aurreskuan parte hartu. Beren burua erritual koreografiko honetatik kanpo jarriz helarazi diguten mezua ez da batere atsegina. Oker larria egin dute nire ustez.

Iritzi hau Dantzan-eus-en artitaratua izan da da eta SS-By-SA lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Labrazaren defentsan
"(Oiongo osoko bilkuraren) helburua argia da, legez legitimatzea tramitazioan irregulartasun nabarmenak dituzten megaproiektu energetikoak"

Joan den asteazkenean egun gogorra eta desatsegina bizi izan genuen, ez bakarrik Labrazarentzat, baita zentral eoliko,... [+]


Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Atzoko filosofoen oraina hausnartuz

Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]


Erakundeen erantzukizuna haurrak babestean

Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak,  polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]


Harreman publiko-komunitario-kooperatiboak eraikitzeaz

Gure lurraldeetan eta bizitzetan sortzen diren behar, desio eta ekimenen inguruan gero eta gehiago entzuten dugu harreman eta proiektu publiko-komunitarioak landu beharraz, eta pozgarria da benetan, merkaturik gabeko gizarte antolaketarako ezinbesteko eredua baita. Baina... [+]


2025-02-12 | Edu Zelaieta Anta
Gainbabesaren desbabesa

Elkarrizketa berritu dugu fakultateko idazkaritzan, auskalogarrenez: urruti daude, euren matrikula egiteko, ikasleak bakarrik etortzen ziren garaiak. Aspaldixko aldatu zen joera, eta gurasoek –nabarmenago amek– gero eta paper aktiboagoa hartzen dute seme-alaben... [+]


2025-02-12 | Iñaki Barcena
Aroztegiaren silogismoa

Silogismo baten argumentuak hiru proposizio ditu, eta horietatik azkena nahitaez ondorioztatzen da beste bietatik. Logika deduktibo horrekin aztertu daiteke, nire aburuz, Nafarroan gertatzen ari den Aroztegiako gatazka sozioekologiko luze eta traumatikoa.

Tesia: Baztango... [+]


Despremu deprimituaren ondarea

Berriki landu ditut klasean Etxahun Barkoxeren kobla eder eta hunkigarriak. Gaizo gizona! “Edertasunez praube” sortu zelako hasi zitzaizkion etxeko nahigabeak, baina hamazazpi urtetan zen pulunpaka sartu zorigaitzaren itsasoan, maite zuen Marie Rospide doterik gabeko... [+]


2025-02-12 | Jesús Rodríguez
Etxegabetzeen aurrean, irabazteko antolatu

Azken egunak garrantzi handikoak izan dira Bartzelonan, etxebizitzaren aldeko mugimenduarentzat eta espekulatzaileen aurkako borrokarentzat. Urtarrilaren 28an, polizia-armada batek Raval auzoko Massana Zaharrari [zentro sozial okupatua] eraso egin zion goizaldean, aurrez abisatu... [+]


Teknologia
Bilakaera kontzientea

Zer jakin behar dut? Norekin erlazionatu behar dut? Non bizi behar dut? Ardura horiekin gabiltza gizakiok gure gizarteen baitan bizitza on baten ideia bizitzeko bidean. Ondo erantzuten ez badakigu, bazterretan geratuko garen beldurrez.

Joan den astean, kanpoan geratzearen... [+]


EITBko Euskara Batzordearen adierazpena

Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]


Kaldereroak: ‘blackface’ bat donostiar erara?

Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]


2025-02-05 | Iñaki Murua
Bide luzea pauso ttikitan!

Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]


Gutxiengoa

Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]


Eguneraketa berriak daude