Dakota amerindiar herriak salgai zegoen beren gune sakratua erostea lortu du
Dakota amerindiar herria diru-bilketa kanpaina frenetikoan sartuta ibili da azken asteetan noizbait berena izandako lurra erosi ahal izateko. Dakota edo Lakota herria, Sioux gisa izendatu zuten bertara heldutako europarrek. 1876an kendu zieten lurra eta ordutik, esku pribatuetan egon da, berentzat sakratua den Pe' Sla erromesaldi gunean ibiltzen utzi izan dieten arren. Hala ere, jabeak salgai jarri zuen lur eremua eta etxeak eta errepideak egingo zituzten beldur ziren dakotarrak. Azken aukera gisa, lurra beraiek erosteko kanpaina abiatu zuten, eta azkenean, dolar nahikoa lortuta, jabearekin akordioa lortu dute.
Joan den larunbatean, Hego Dakotan (AEB) Pe' Sla guneak Sioux herriarentzat behar duela defendatzeko mugimenduko kideek prentsari jakinarazi zioten tribu hauek 800 hektareako gunea erosi egingo dutela azkenean.
Hainbat asteren ostean, Dakota herria osatzen duten bederatzi tribuek nahiko dirua lortu dute Pe' Sla-ren egungo jabeari lurra erosteko. Ez dute adierazi erosketaren xehetasunik, ez noiz egingo den esku aldaketa, ezta zenbatean adostu duten prezioa ere.
Prentsaurrekoa "Black Hills ez dago salgai" irakur zitekeen margo handi baten aurrean eman zuten, 1851n AEBek onartu eta bete ez duten lege bati erreferentzia eginez. Lege horrek Black Hills-en (Mendi Magal Beltzak) jabea Dakota herria zela zioen, baina 1877an alde bakarreko erabakiaren bidez bota zuen atzera AEBetako Kongresuak. 1979. urteaz geroztik, AEBetako gobernuak 105 milioi dolar eskaini izan dizkie tribuei konpentsazio gisa, baina Dakotarrek uko egin izan diote beti, aldarrikatuz, lur hori beraiena dela.
Last Real Indians elkarteak bideratu du Pe' Sla salbatzeko diru bilketa, guztira 300.000 dolar lortuz. Kopuru horri, Rosebud Dakota tribuak jarri dituen 1.3 milioi dolar gehitu behar zaizkio, eremua erosteko nahikoak. Prentsaurrekoan, tribu guztien arteko batasuna aldarrikatu zuten.
Informazio geihago:
Aaron Hurey fotokazetariak National Geographic aldizkariarako Dakota herriari buruz egindako lana.
Prentsaurrekoan mugimenduko hainbat kidek kanpainaren nondik norakoak azaltzeaz gain, Pe' Slak beraientzat duen garrantzia azaltzen dute, Dakota herriaren historia azalduz. (Ingelesez)
Egungo kale artista ezagunenetakoa den Shepard Fairyk bere babesa adierazi zion Sioux herriari eta mural hau egin zuen Los Angelesen. Artista hau izan zen munduari buelta eman zion gorri eta urdin koloreko Obamaren posterra egin zuena.
900 milioi inguru eskatzen dizkio Energy Transfer Partners enpresak AEBetako Greenpeace erakunde ekologistari, 2016 eta 2017an oliobidearen aurkako protestetan kalteak eragin izana leporatuta. “Epaiketa honetan porrot eginez gero, Greenpeace justizia klimatikoaren aldeko... [+]
AEBetako Hego Dakotako Pine Ridge erreserbako Lakota Sioux Tribe tribu-gobernuak bi lege historiko onartu zituen 2019ko legealdian. Sexu berekoen arteko ezkontza eta LGTBIQ pertsonen aurkako erasoak gorroto delituen barruan sartzea. Lorpen hauen atzean dauden ekintzaileak... [+]
Lakota hizkuntzaz hitzaldia egitekoa zen Aitor Esteban (Bilbo, 1962) iragan martxoan Gasteizen, Hitz Adina Mintzo ikastaroaren barnean. COVID 19-ak eragindako konfinamenduak bertan behera utzarazi zituen martxoaz geroko saioak eta, hainbestean, postaz jakinarazi dizkigu lakota... [+]
Dacota Access oliobideari sabotaiak egin izana aitortu zuten bi ekintzaileren aurka 110 urte arteko espetxea eta ehunka milaka dolarreko zigorra eskatu dute. Azken hamarkadetan ingurumenarekin loturiko ekintzaileei eskatu zaien zigorrik gogorrenak dira, The Intercept... [+]
Dakota Acces Pipeline oliobidea eraikitzen ari den enpresak Greenpeace eta beste talde ekologista batzuk salatu ditu 300 milioi dolar eskatuz. Trumpen abokatuak arduratu dira salaketa jartzeaz.
Prentsaurreko bidez onartu dute bi ekintzailek AEBetako Iowa estatuan Dakota Access Pipeline oliobidea eraikitzeko makinen eta hodien aurkako hainbat sabotaje ekintza egin izana. Makinei su eman dietela eta hodiaren balbulak apurtu dituztela aldarrikatu dute, Democracy... [+]
Rafael Gonzales ekintzaileak (Minneapolis, AEB) erro indigenak ditu –Puerto Ricokoak ere bai–. Horrek eraman zuen, besteren artean, bere hiritik autoz sei ordutara zeuden NoDAPL erresistentzia kanpamentuetara. Herri indigenek eta ekologistek hilabete luzez Dakota... [+]
Standing Rocken egin nahi duten petrolio-hodiaren proiektuak, Dakotako siux tribuen bizi eredua arriskuan jartzen duelako gatazka gogorrak izaten ari dira. Ekainean siuxek epaitegi federalean lortu zuten sententziari esker Dakota Access petrolio-hodiaren obrak bertan behera... [+]
Espainiako Ekologistak Martxan taldeak eta AEBetako hainbat mugimenduk bat egin dute apirilaren 25ean sare sozialen bidez BBVAri eskatzeko Dakota Accces Pipeline oliobide proiektuari finantzazioa ken diezaiola. Barack Obamak oliobidearen eraikuntza geldiarazi zuen 2016ko... [+]
Milaka natibok eta ingurumenaren aldeko ekintzailek manifestazioa egin dute Washingtoneko erdigunean Dakota Acces Pipeline oliobidearen eraikuntzaren kontra protestatzeko.
Standing Rock Ipar Dakota estatuan (AEB) dagoen lur eremua da eta Sioux erreserba indigenaren parte da. Missouri ibaiak zeharkatzen du eta Dakota eta Lako herriak bizi dira han. Orain, petrolio enpresek oliobide bat eraiki nahi dute ibaiaren azpian. Hainbat nazio indigenak... [+]
Asteartean Donald Trump, Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak herrialdeko oliobideen eraikuntza lanak, Keystone XL eta Dakota Access oil pipelines DAPL, jarri zituen berriz ere martxan. Bi proiektu horiek geldirik zirauten iaztik, aborigenen zein ekologisten erresistentziak... [+]
Ipar Dakotako Standing Rock siuxen erreserban hilabeteak daramatzate protestan, AEBetako estatu horretatik Illinoiseraino eraikitzen ari diren Dakota Access petrolio-hodiaren kontra. Protesten eraginez, proiektua bukatzeko baimena ukatu dute igandean ingeniariek, The Guardian-en... [+]
AEB osotik bildu dira hilabeteotan aktibistak Ipar Dakotako Standing Rockera, indioen erreserba zeharkatzen duen petrolio-hodiaren lanak gelditu nahian, Jatorrizko Amerikarren 300 tribuk sustatuta. 400 ekintzailez goiti atxilotu ditu poliziak udaz geroztik, horietatik 142... [+]
Dakota Access oliobidearen kontrako protesten inguruan informatu ostean, akusatuta zegoen Amy Goodman kazetaria, istiluetan parte hartu izana egotzita.