Iruñeko moja urtsulinen neskentzako eskolan ikasle izandako bi emakumek abusuak salatu dituzte, Noticias de Navarrak argitaratuko elkarrizketan. 1960ko hamarkadan abusuak orokortuak zirela, agerian egiten zirela eta inpunitatea erabatekoa zela adierazi dute.
Asun eta Sagrario dira lekukotza eman dutenak. Biak Iruñeko Alde Zaharrean jaio eta bizi dira, Asunek 68 urte ditu eta 72 Sagrariok. 1960ko hamarkadan umeak ziren, eta Navas de Tolosa kaleko moja urtsulinen eskolara joan ziren. Han bizitakoa kontatu dute oraine, bizipen pertsonalak zein giro orokorra deskribatuz.
Sagrariok dio moja bat berarekin “maitemindu” zela. Klaseak amaituta berarekin bakarrik geratzera behartzen zuen. “Mahaia jartzen nuen erdian beti, inoiz ez nion hurbiltzen utzi banekielako zer gertatzen zen”. Bere arrebaren esperientzia gordinagoa izan zen. Direla 15 urte aitortu zituen lehen aldiz Ursulinetan sufritutako abusuak. Hamaika urterekin erizaindegi ondoko gelara lekualdatu zuten, eta “Magdalena de cristo” moja erizaina goizez eta gauez ohean sartzen zitzaiola kontatu zion ahizpari: “Kontatu zigun mojak berataz abusatzen zuen bitartean ez zekiela nola erreakzionatu, guztiz blokeatuta geratzen zen”.
Abusu orokortuak eta inpunitatea
Elkarrizketatuek abusuak orokortuak zirela ziurtatzen dute elkarrizketan: “Inpunitatea erabatekoa zen. Guk dakigula neskatoez abusatzen zuten bost moja zeuden gutxienez (Magdalena de Cristo, Paloma, Begoña, Laura eta Amelia…)”. Izena ere ba omen zuten abusatzaileek: entxufatuak. “Hain zen ezaguna ez zela batere intimoa”, diote bi elkarrizketatuek beste pasarte batean. Egunero neska berarekin oheratzen zen moja baten kasua aipatzen dute, edo moja berak Oviedorako autobus bidaia 16 urtetako neskato bat denen aurrean musukatzen eman zuen egunekoa.
Apaiz baten abusuak ere aipatzen dituzte: “Eskolako apaizarekin konfesatzera behartzen gintuzten (Iruñeako katedraleko apaiz bat, bizirik dagoena). Galdera oso morbosoak egiten zizkigun: ‘Ukitzen zara?’, ‘non?’, ‘zenbatetan?’, ‘berotzen zarenean hankak gurutzatu edo zer egiten duzu?’. Ziur naiz bitartean bera konfesatokian ukitzen ari zela”.
Salatzearen beharraz
Abusuak salatzearen zailtasunak nabarmentzen dituzte Sagrariok eta Asunek. Orduan, zein egun ere. “Eskolan ez genuen ezer esan haiek zirelako abusuak egiten zituztenak, denek zekiten. Hortik ihes egitea zen egin zenezakeen bakarra, hori da egin genuena”. Sagrariok 18 urterekin kontatu zuen familian: “Nire ahizpetako bat, gero moja sartu zena, esan zidan gezurretan ari nintzela”. Gurasoekin “ez ginen saiatu. Gure aita elizari oso lotua zegoen”. Asunek beste gertakari bat aipatzen du, familian abusuak salatzeko zailtasunen harira: “Urteetara senide baten abusuak sufritu nituela kontatu nien, eta nire aitaren erreakzioa dirua eskaintzea izan zen, hitz egin ez nezan”.
Zailtasunak zailtasun, ordea, salatzearen beharra defendatzen dute Asunek eta Sagrariok: “Salatzea egin daitekeen gutxienekoa da. Zipriztindu zaitzaketen ondorioak egon arren, egin beharra dago, guztiaren gainetik”.
Biarnoko Lestelle-Betharramgo ikastetxe katolikoan ikasleek urtetan sufrituriko indarkeria fisikoa eta sexu-abusuak argitara eman ostean, biktimen eta Betharramgo kongregazioko ordezkarien lehen topaketa lotu dute, biktimei entzutea helburu. "Betharram ez da libratuko... [+]
Indarkeria fisikoa eta sexuala jasan izana salatua duten Betharramgo Notre Dame ikastetxeko kasik ehun ikasleei beste 26 salaketa batu berri zaizkie. Horien artean, oraindik ikastetxean lanean ari den begirale baten kontrakoa dago: 12 urteko mutikoa bortxatu zuela frogatu... [+]
Espainiako Gotzainen Batzarrak asteartean egindako bilkuran onartu du abusuak jasan dituzten biktimei kalte-ordain ekonomikoak ordaintzea, baina elizbarruti eta kongregazioek ez dute nahitaez bete behar izango. Espainiako Gobernuak gogor kritikatu du plana,... [+]
Espainiako Eliza Katolikoak onartu du adingabeei egindako 1.057 sexu-gehiegikeria gertatu direla Elizan. Urteetan abusuak gertatu izana ukatu du edo kasuei garrantzia kendu die. Duela gutxira arte, Espainian salaketa gutxi zeudela edo salaketarik ez zegoela defendatu du Elizak... [+]
Espainiako Estatuan momentu honetan 147 ikerketa daude auzitegietan, Eliza barruan izandako sexu abusuengatik, horietatik %67 2000. urtea baino geroago gertaturiko kasuak dira. Fiskaltzak bere urteko txostenean azaldu duenez, eliz erakundeen "erantzukizun zibil... [+]
Goierriko Itaia Emakumeen Antolakunde Sozialistak elkarretaratzea egin du larunbat eguerdian Beasaingo Bideluze plazan, herriko Andre Mari Zeruratuaren elizako apaiz laguntzaile izendatzearen aurka, "Elizaren inpunitatea borrokatu" lelopean.
Pedro Ayuso Donostiako gotzainak Juan Kruz Mendizabal Beasaingo elizako apaiz laguntzaile izendatu du. Mendizabal ezaguna da adin txikikoei sexu gehiegikeriak egiteagatik. Goierriko Itaiak izendapenaren eta “elizaren inpunitatearen” aurka elkarretaratzea deitu du.
Juan Kruz Mendizabal “Kakux” elizgizona Beasaingo elizako apaiz laguntzaile izendatu du Pedro Ayuso Donostiako gotzainak. Mendizabal Gipuzkoako bikario nagusi izan zen eta udalekuetan sexu gehiegikeriak egin zizkien hainbat adin txikikori, haiekin zuen konfiantza... [+]
Espainiako Eliza Katolikoak pederastiari buruzko egin duen lehen agiria da ‘Para dar luz’. Ostegunean Madrilen argitaratu dute eta bertan jaso dituzte 1940ko hamarkadatik aurrera Elizaren ierarkiako kideek ehunka adingaberi egindako sexu-abusuak. Pederastiaren... [+]
Eliza barruan izandako sexu abusuak ikertu eta adingabeak babesteko Bilboko Elizbarrutiak sorturiko batzordeak 50 biktima baino gehiago elkarrizketatu ditu 2019an martxan jarri zenetik. Orain ikerketaren emaitzak plazaratu dituzte: "Gure elizan ere gertatu dira sexu... [+]
Eliza Katolikoaren barruan izandako sexu abusu eta pederastia kasuek hedabideetako orrialde ugari bete dituzte, The Boston Globe egunkariak duela bi hamarkada, 2003an, Pulitzer saria jaso zuenetik, Bostongo artzapezpikuaren abusuak azaleratzeko egindako lanagatik. Baina biktimek... [+]
Elgoibarko abade batek 1960ko hamarkadan haurrak zirela egindako sexu abusuak salatu dituzte hainbat herritarrek. Berria egunkariak, "Don Andoni" bezala identifikatu duen abadeak egindako abusuen testigantzak jaso ditu. Bestalde, Bermeoko Jose Done ikastetxeko apaiz... [+]
Astelehenean, Donostiako gotzain berri izendatu zuen Elizak Fernando Prado bilbotarra. Bera izango da Munillaren oinordekoa, zortzi hilabetez gotzain gabe egon ostean. Aurkezpen ekitaldiko harrigarriena, ordea, Juan Kruz Mendizabal Kakux-en presentzia izan zen.
Delitua preskribatuta egonik ere, biktimen aitortza bermatuko du legeak. Nafarroako Gobernuko indarrek aurkeztu dute lege proposamena, eta EH Bildu eta Ezkerraren babesa ere izan du. Navarra Sumak, aldiz, kontra bozkatu du.
Eliza Katolikoaren barruan gertatutako sexu abusuen biktimak aitortuko dituen Espainiako Estatuko lehenbiziko legea izango da Nafarroakoa. Zirriborroan jasoa dagoenez, biktimen eskaerak baloratuko dituen batzordea osatuko da, zeinak azaleratutako pederastia kasuak jasoko dituen... [+]