Sekretu Ofizialen Legea aldatzeko bideari ekin diote berriz ere Espainiako Kongresuan
Egungo Espainiako Gobernua osatzea ahalbidetu zuten alderdi gehienek onartu dute EAJk hirugarrenez aurkezturiko proposamena Espainiako Kongresuan, baina zalantzak daude hemendik aurrera PSOEk hartuko duen jarreraren inguruan, beste aldietan sozialistek ez baitute urrats gehiago egin legea aldatzeko.
Espainiako Sekretu Ofizialen Legea 1968koa da, erregimen frankistak egina. Besteak beste, horren bidez ezkutuan mantentzen dira 1981eko otsailaren 23ko estatu kolpe saiakerako dokumentuak, baita beste hainbat kasuri buruzkoak ere, hala nola 1976ko martxoaren 3ko Gasteizko langileen sarraskia, 1978ko Sanferminetako polizien erasoaldia, eta Naparra, Mikel Zabalza eta Pertur-ren desagerpenei buruzkoak.
EAJk aurkeztutako proposamen batek lege hori aldatzea ekar dezake, horretarako tramitera onartu da Espainiako Kongresuan, hainbat alderdiren babesarekin, Pedro Sáchezen inbestidura ahalbidetu zuten gehienak hain zuzen. PSOEk ere alde bozkatu du, baina zalantza handiak daude hemendik aurrera zer egingo ote duen. Halako proposamenak egin diren beste aldietan ez baitu urrats gehiego egin lege aldaketa aurrera ateratzeko.
2016an aurkeztu zuen lehen aldiz EAJk Sekretu Ofizialen Legea aldatzeko proposamena, gero 2020an gauza bera egin zuen, baina sekula ez du aurrera egin, azkenean sozialistek blokeatu egin dutelako proposamena.
Bestalde, duela bi urte Espainiako Gobernuko Presidentzia ministro Felix Bolañosen ekimenez Informazio Klasifikatuaren Legea aurrera ateratzeko prozesua abiatu zuten Kongresuan, 1968ko legea ordezkatzeko eta Pegasus auzia ikertzeko, baina hauteskunde orokorrak tarteko ezerezean geratu zen hori ere.
Mikel Legarda jeltzaleak orain Madrilen aurkezturiko proposamenak gehienez ere 25 urtera mugatzen du dokumentu batzuk sekretu bezala sailkatu edo klasifikaturik daudenean ezkutuan mantentzeko aukera, epe hori beste hamar urtez luzatu daitekeen arren: "[Aldaketa proposamena] berriro aurkezten dugu Gobernuak gai hau hiltzen uzteko tentaziorik izan ez dezan", azaldu du EAJko kideak.
PSOEk azaldu du ez dela "erraza" orekak mantentzea "Estatu segurtasun eta defentsa arrazoiengatik klasifikaturik egon behar den informazioaren eta herritarren informazio eta gardentasun eskubidearen artean". Baina legegintzaldi honetan araudi berri bat "errealitate" izan dadin lan egingo dutela hitz eman du.
Legea aldatzeko proposamenaren alde egin dute PSOEk, Sumarrek, baita parlamentuko beren bazkideek ere: Esquerra Republicana, Podemos, EAJ, BNG, Junts eta EH Bildu. Koalizio abertzaleko parlamentari Jon Iñarrituren esanetan, "dena esanda" dago lege frankista horren inguruan: "Iluna da, frankista, ez du bermerik ematen, herritarrei ukatzen die informaziorako eskubidea, ez da gardena eta zigorgabetasuna ahalbidetzen du".
EH Bilduko kidearen ustez, blokeoa dator "Trantsizio baketsu eta eredugarriaren mitoa" ukitzen duelako Sekretu Ofizialen Legea aldatzeak. Horregatik lehenbailehen ponentzia bat martxan jartzea eskatu du, beste herrialdeekiko "homologarria" den lege bat izan dadin.
Abuztuaren 5ean emango dio domina zentroari Gasteizko Udalak, eta abuztuaren 2rako elkarretaratzea eta prentsaurrekoa deitu du Memoria Osoa plataformak. Martxoak 3 elkarteak salatu du “planteamendu diskriminatzailea” eta “irakurketa partziala” egiten... [+]
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
1936an fusilatu zuten frankistek, une horietan Arabako diputatua zela, eta herriko beste 42 fusilatuen hilobian bertan sartu zituzten Manuelen gorpuzkinak.
Antonia Manot hil da 95 urte bete berritan, bere seme Diego Paredesek sare sozialetan jakinarazi duenez.
Gurasoak hilik, etxeko ganbara husteari ekin zioten
seme-alabek. Hainbat gauzaren artean, koaderno eta paper sorta, argazkiak eta nahi beste agiri. Bego Ariznabarreta Orbeak aita aspaldi zenduaren gerrako memoria harrigarriak zurian beltz irakurri, eta jabetu zen altxorraz,... [+]
Aurten ere, uztailaren 8an, astelehenean gogoratuko dute German Rodrigez haren omenezko oroitarriaren alboan. 13:00etan izanen da: aurreskua lehenbizi, Mikel Lasarteren bertsoak gero eta La Furia eta Fermin Balentziaren emanaldiak bukatzeko. Iluntzean, Peñak, isilik eta... [+]
Naiz.eus-ek aurreratutakoaren arabera, 2004ko martxoan Espainiako polizia batek eta bere semeak erail zuten Angel Berrueta eta bere alargun zein seme alabek, Nafarroako Gobernuaren aitortza ofiziala jasoko dute, indar polizialen indarkeriaren biktima moduan.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]
Nafarroako Torturatuen Sareak jakinarazi du hemeretzi biktima berri onartu dituela Nafarroako Gobernuko Aitortza eta Erreparaziorako Batzordeak, horietariko bost 2005-2011 urte artean torturatu zituzten Mikeldi Diez, Iker Aristu, Oihan Ataun, Garbiñe Urra eta Mikel... [+]
Alesbesekoa jaiotzez, Saratxon bizi zen Unión Republicana alderdiko kidea, bere emaztea hango maistra baitzen. 1936ko irailean erail zuten frankistek eta ostiralean lortu zuten bere gorpuzkinak identifikatzea.
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]