Sei maputxe gose greban, horietako bat 40 egunetik gora eta “bizia emateko prest”
Trangol anaiek haien sententziaren aurka protestatzeko eta Celestino Cordovari elkartasuna adierazteko hasi zuten gose greba uztailaren 4an. Beste hiru pertsona ere gose greban daude arrazoi beragatik
Eliza ebanjeliko bat erretzea egozten diete bi anaiei. Pablo eta Benito Trangol presoek beren epaiketa bertan behera uzteko eskatuz ekin diote gose grebari. Frogarik gabe eta inork aurpegirik eman gabeko testigantzen bidez epaitu dituztela salatzen dute.
Resumen egunkari txiletarrari bidalitako oharrean jakinarazi dute Pablo eta Benito Trangolek “erabaki drastiko hau hartzera behartu” dituztela nahiz eta “aurreko gose greban hil zorian egon”.
Honekin batera, Celestino Cordova machi-ari (Maputxeen autoritate erlijioso eta espirituala) elkartasuna adierazi nahi izan diote. 102 egun pasa zituen lehenengo gose greban eta 40 egun bete ditu uztailaren 10ean urtebeteko bigarren gose greban, “Maputxe herriak sufritzen duen errepresioa salatzeko”. 2013an gertatutako hilketa bat egozten diote, Werner Luchsinger enpresariaren hilketa eta bere emaztearena Vivianne Mackay. Defentsak dio guztia muntaia dela eta bere bezeroa errugabea dela.
Beste hiru pertsona hasi dira gose greban elkartasuna adierazteko Celestino Cordovari. Honek eskerrak eman zizkien uztailaren 4ean argitaratu zuen audio baten bitartez eta “beharrezkoa bada bizia emateko prest” dagoela adierazi zuen.
Cristobal Reumay, machi-aren elkartasun sareko kidea, eta Manuel Salvatierra, rastafari mugimendu bateko kidea, uztailaren 1ean hasi ziren gose greban. Trangol anaien egun berean (uztailaren 4an), zuzenbideko ikaslea den Carlos Perezek gose grebari ekin zion, “machi-aren eskubideengatik, osasun eta ekintza espiritualen eskubideen alde”. Beste kolektibo batzuei gose grebara gehitzeko dei egiten die Cordova machi-ak.
Txileko Giza Eskubideko Unibertsitateko eta Unibertsitate Indigenako bi katedrek La Monedari bidalitako ohar batean elkartasuna adierazi diote machi-ari eta bere rewe, maputxeen antzinako erritua, aldaketako zeremoniara joateko elkartasuna adierazi diote.
Hainbat ekintzatan parte hartzera gonbidatzen dute gizartea, uztailaren 12an Santiago hirian egingo den ekintza musikalera gerturatzeko.
Hemen gose greban dauden maputxeen datuak:
Guillermo Camus Jara izena du eta Txileko Lebuko kartzelan dago. Egoera larrian da, gose greba luzeaz gain, ostiraletik egarri grebari ere ekin baitio.
Maiatzean ekin zioten gose grebari 17 preso politikok. Haien eskubide kultural eta territorialak errespetatzea, lege antiterrorista bertan behera uztea, Lanaren Nazioarteko Erakundearen 169 hitzarmena onartzea eta preso politiko maputxeen askatasuna exijitu dituzte.
Norvegiako berriztagarrien erraldoiaren hainbat proiektuk ondoeza eragin dute maputxe eta sami herriengan. Epaileek ere ilegaltzat jo dituzte azpiegiturak, baina gobernuek ez ikusiarena egiten dute. Giza eskubideen aldeko aktibista ospetsuek ere bat egin dute protestarekin,... [+]
Wallmapuko CAM Arauco-Malleco Koordinakundeko buru da Llaitul, eta egurra lapurtzea, lurrak indarrez kentzea eta estatuaren aurkako atentatua egitea leporatzen diote. Asteazken honetan, abuztuaren 24an, atxilotu dute.
Bi zibil armatuk tiroz hil dute Elias Garay, Argentinaren mende dagoen Quemquemtreu maputxeen komunitatean. Maputxeek salatu dutenez, Poliziak hilketarekin zerikusia du.
COVID-19 dela-eta, Txileko Gobernuak presoen herena askatu du, baina 13.321 preso horien artean bat bera ere ez, preso politiko maputxerik (egun 26 dira). Lau hilabetez gose greba egin dute eta horietatik hamaseik egarri greba ere hasi dute.
Txileko Justizia Ministerioak jakinarazi duenez, Inperial Berriko Kultur Arteko Ospitalean egongo da erabat berreskuratu arte. Ondoren, Hezkuntza eta Lan Zentro batera eramango dute, eta baimena izango du 30 orduko irteerak egiteko bere komunitatera.
Gose grebaren 100. egunean, egoeraren larritasuna ikusita, audio bat grabatuta utzi du Celestino Cordovak: "Harrotasunez emango dut bizitza Maputxe Herriaren alde”. Cordovak hasitako gose grebari beste 27 preso politiko maputxe batu zaizkio.
Wallmapun –maputxeen lurraldean, egun Argentina eta Txileko estatuetan banatuta– kolonialismoak dituen sinbolo esanguratsuenetako batzuk suntsitu dituzte maputxeek azken asteotan. Temuco eta Valdivia hirietan, Arauco eta Biobio eskualdeetan espainiar konkistatzaileen... [+]
Andi Portavoz eta Gonzalo Luanko abeslari ezagunak dira Txileko hip-hoparen esparruan. Egunotan Euskal Herrian dabiltza, kontzertuak ematen, haien borrokak ezagutarazten eta hemengoak ezagutzen. Biek dituzte sustrai maputxeak, baina identitate eta borroka maputxea eurena egitea... [+]