Inguruotako “munduko hiritar espainiar” batek, alkate abertzale baten Facebook-ean idatzitako nahia da goiburukoa (“Meteros el euskera por el culo” haren hitzetan). Sare horretan, alkate horrek espainierari erabateko lehentasuna ematen dion arren!
Unionismoaren “kosmopolitismoa” halakoxea da, mugarik gabea. Baina badira “sartu euskara ipurtzulotik” adierazteko modu gozoagoak ere, zaratarik eragin gabe, aipatutakoa bezain iraingarriak direnak, ohituta egonagatik.
Adibidez, erakunde publiko batera euskaraz idatzi eta erantzunik ere jasotzen ez duzunekoa, edo “euskal” hiriburuetako taberna askotan kafesnea eskatu eta kasurik onenean “¿café-qué?” erantzuten dizutenean, edo gure ertzain / udaltzain jatorrek euskarazko arreta eskatzeagatik ordutan geldi zauzkatenean, edo ordezkari politiko abertzaleei Madrilgo Kongresuan / Senatuan euskaraz jardutea debekatzen dietenean (eta gureek onartu).
Edo erakunde abertzale baten egoitzaren azpiko tabernara joan, euskaraz eskatu eta zerbitzariak zure ondokoari “¿entonces qué quereis?” erantzuten dionean (eta azken honek espainolez eskatzea lortzen).
“Sartu euskara ipurtzulotik” adierazteko modu bat izan zen Idoia Mendia eta Andoni Unzaluren PSOE-PSEk, hauteskunde aurretik zabaldutako hizkuntza eskakizunen aurkako bideoa, gerora Eusko Jaurlaritzan egoteko eta EAJren hizkuntza politika tristea are gehiago makurrarazteko oztopo izan ez dena.
Euskara atzealdera bidaltzetik ez dago urrun, era berean, Kultura sailburu abertzaleak Unionistei diskurtsoa erosi, eta garbitzaile batzuei gehiegizko hizkuntza eskakizuna ezarri zaiela salatzea, gertakari isolatu denari kategoria maila emanez, eta ezkutatuz, bere gobernukide asko eta askori ez zaiola inongo hizkuntza eskakizunik ezarri, euren jardunak beren menpeko langile guztien lana baldintzatzen duen arren, eta euskaldunok egunero-egunero eremu gehienetan jasaten dugun bazterketa eta erdeinua lurperatuz horrela, zapaltzaileak zapaldu gisa aurkeztuz.
“Meteros el euskera por el culo” ez da izango, baina “hor konpon marianton” esatea bada ere, euskaldunon bazterketa ezkutatzea erakunde publikoetan, baina baita erakunde abertzaleetan ere, edo euskararen funtzionamendua ahalbidetzeko neurriak hartzea etengabe atzeratzea eta geroko gerorako uztea…
Eta hor konpon baino gehiago, “izorra zaitezte” adierazteko modu bat da, erakunde guztietako lankide erdaldunen pasotismo lotsagabea, baita erakunde abertzaleetan ere, euskararen auzia euskaldunon arazo hutsa izango balitz bezala jokatzen duten zapaltzaile sinpatiko nahiz antipatiko horiena. Euren lankide, taldekide eta batzuetan lagun ere bagarenok, españolez jardutera behartzen gaituzten horiena.
Badugu garaia, aurreko horiei guztiei aski dela esateko eta errespetua exijitzeko.
Egin planto!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Pertsona nagusiekin edo aniztasun fisiko eta neuronalak dituzten pertsonekin lanean zaudenean, dugun gizartean gaitasunaren ideiak espezie bezala asko mugatzen gaituela ohartzen zara. Hau da, dugun sistemak gauzak modu espezifiko batean egiteagatik jartzen zaitu balioan, eta... [+]
Idatzi nahi nuen gabonetako argien alde, eta urteroko ohitura bilakatu aldarrikatzea, kaleak argitzen dituzten aro honetan, espazio publiko apain, alai eta gozagarri bat, klase ikuspegitik. Baina, noski, espazio publiko epelak ere bai, zenbait gazte liburutegietan liburuak... [+]
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Sistema kolonial kapitalista heteropatriarkala auzitan jartzen eta borrokatzen denean, gupidarik gabe erasotzen du bueltan. Eskura dituen tresna guztiak erabiliz, instituzioak, medioak, justizia, hizkuntza, kultura, indarkeria... boterea berrindartzeko, sendotzeko eta... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Askok, Gabonetan, ilusioa baino alferkeria handiagoa sentitzen dugu familia-otordu eta -topaketetan pentsatzean. Baina aurreratzen dizuegu ez dela otordua bera kolektiboki deseroso sentiarazten gaituena, familia tradizionala definitzen duen normatibitatea baizik. Are gehiago,... [+]
Betidanik begitandu zait esanguratsuagoa han-hemenka topa daitezkeen guruztokiei gazteleraz esaten zaien modua: humilladero. Ez al da guruztoki edo santutxo izen nahiko light, zuri edo haragoko konnotaziorik gabekoa? Azken batez, bertatik pasatzen zen oro umiliatu behar zen... [+]
Siriako Arabiar Errepublikaren amaierak harridura handia sortu du, gertatu den moduagatik: azkar eta ia erresistentziarik gabe. Halere, ez da hain arraroa herrialdea suntsituta, pobretuta eta zatitua zegoela kontutan hartzen badugu. Aspalditik siriar gehienen ardura ez zen nor... [+]
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]