Sanitarioak euskararen aurka, sanitarioak pazienteen kontra
Osakidetzaren euskara eskakizunak gehiegizkoak dira. Zalantzarik gabe. Osasun langileak ildo horren baitan kokatzen eta mobilizatzen ari gara. Euskararen aurka egon gabe, ikasteko asmo gutxirekin eta erabiltzeko are gutxiagorekin.
“Unidas por una Exención Lingüística Real” da erreferentziazko plataforma berria. Euskaraz ez dakiten langileen prekaritatea eta desabantailak ageriak direnean datoz sektorea salbatzera. Ba al dago inor inguruan osasun arazodun senide, lagun edo dena delakorik izan eta Osakidetzaren egiturazko akatsak pairatu behar izan ez duenik? Denok dakigu hizkuntza eskakizunen errua dela. Horregatik, uztailaren 20an kontzentrazioa Bilbon.
Elkarbizitzaren alde. Espainiera derrigorrezkoa da medikuntza ikasteko, osasungintza espezializazioetara sartzeko (EIR, FIR, PIR, MIR...), formakuntza jasotzeko eta oposizioetara aurkezteko (ez puntuagarria, baldintza baizik). B2 maila baino, C1-aren baliokideak. Osasun sistema langile eta gaixo euskaldunen erdalduntze espazioa da egun, Aintzat-etik sarri salatu izan dugun bezala. Oposizioa bera euskaraz egitea gaitz, gaizki itzulitako azterketa egin eta emaitza okerragoa lortu nahi ezean. Zenbait azterketa epaitegietan daude ustelkeria akusaziopean (euskararik ez dakiten buru ugarik antolatuak eta sukaldatuak), baina errua, berriro ere, euskaldunona.
Nola egin lan euskaraz, ez dakien horrek (edo euskararen “inposizioaren” aurka dagoen lankide euskaldunak) latinetik eratorritako terminoak ulertzen ez dituela eta pazienteen bizitza salbatzeko “radiografía” idatzi behar duzula inposatuz gero “erradiografia” beharrean.
Ebidentzia zientifikoaren arabera erabiltzaile edo gaixo euskaldunentzat kalitate berme bakarra euskarazko arreta bada ere, osasun irizpideak ahaztu eta norbere pribilegioak defendatzeko pultsua kalean.
Osasun langile euskaldunak garenontzat irain larria izateaz gain, gaixo euskaldunen aurkako indar erakustaldia da. Bigarren mailako herritarrak gara, gure hizkuntzan zerbitzurik jaso (eta eman) ezin dugunak
Hori baita afera: pribilegioen defentsa. Hamarkadetan zehar murrizketak eta egiturazko hutsuneak salatzen egon arren, euskaldunon errua da egungo prekaritatea. Gestio zalantzagarri eta pribatizazioen gainetik, existitzen ez den euskarazko osasun zerbitzu baten aurkako salaketa planteatu digute, badaezpadako mamu posible baten salaketa.
Zerbitzu publiko bat emateko, norbere interesak herritarrenaren gainetik jartzea bada helburua, lan aukerak zerbitzu publiko horretatik kanpo egiteko toki ugari egoteaz gain, komeni administrazioari publikotasunaren ulermena gizarteratzea. Zerbitzu publikoak erabiltzen ari dira herritarren zati handi bat baztertzeko eta haien osasuna kaltetzeko, eta are gehiago kaltetu nahi gaituzte.
Hizkuntza eskubideak ez daude lan eskubideei konfrontatuak. Langile inposatzaile eta erreakzionarioak daude euskarari konfrontatuak. Bi hizkuntza ofizial (oraingoz), zerbitzu publiko bakarra, ebidentzia zientifikoak bermaturiko kalitate maila gorenarekin. Irizpide horien aurka ari diren langileak dira, egun agintean dauden sindikatu, eragile eta alderdiek bertan kokatuak gehienak, euskaldunak bigarren mailako langile eta herritar bihurtzen gaituztenak.
Osasun langile euskaldunak garenontzat irain larria izateaz gain, gaixo euskaldunen aurkako indar erakustaldia da. Bigarren mailako herritarrak gara, gure hizkuntzan (ustez hizkuntza ofizialean) zerbitzurik jaso (eta eman) ezin dugunak. Ultraeskuin deritzon hori ez dago Euskal Herritik kanpo ezkutaturik, eta erasokor dator bere arrazakeria, klasismo eta inposizioekin. Egoera berez larri batean, beti dago atzerapausoak emateko aukera. Antolatu ezean, aurre egin ezean. Bada garaia euskaldunoi osasun arreta duina emango digun zerbitzua lortzeko. Sanitarioak euskaldunen aurka, osasun langileak pazienteen alde.
Adrian Zelaia, Aintzat mugimenduko kidea eta medikua
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Zertarako irakaskuntza kontzertatua?
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]
Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]
Aste batzuk daramatzagu hedabide eta sare sozial guztietan Iñigo Errejoni indarkeria matxista batzuengatik egindako akusazioei buruzko iritziak entzuten. Horrekin batera, eztabaida asko sortzen ari dira: nola salatu behar dugun emakumeok, nolakoak izan behar duten gure... [+]
Badira hauteskundeek erabaki politikoei legezko izaera emateko baino ez dutela balio diotenak. Eta ez dira gutxi horrela pentsatzen dutenak. Bale, baina horrekin gauza asko esaten dira, besteak beste, benetako agintea, boterea, joko horretatik kanpo dagoela.
Baina –nire... [+]
Azken hamarkadotan euskalgintzan jardun izan dut, dela helduen euskalduntzean AEKn, dela hizkuntza-eskubideen defentsan Behatokian, dela euskararen normalizazioaren alde Euskalgintzaren Kontseiluan. Den-denetan egokitu zait euskalgintza edota herrigintza auzitan jartzen zutenen... [+]
Dakigunez, Hego Euskal Herriko Independentismo Instituzionalak ibilbide-orri jakin bati ekin dio. Espainiako Estatuarekin itun berri bat sinatzea. Bide horrek zenbait aldagai ala premisa nagusi erabiltzen ditu. Hala nola: PSOE ezkerreko alderdia da; Espainiako Estatua... [+]
Batzuetan, mehatxua behar izaten dugu arriskuan dagoenaren garrantziaz jabetzeko. Eta mehatxu horren tamainaren araberakoa izaten da balizko erasoari erantzuteko barruan sentitzen dugun indarra. Konturatu orduko, zeure burua ikusten duzu lanean, buru-belarri, galtzeko arriskuan... [+]
Agorrilaren 27an igorri nizuen gutunean, irailaren 10eko auzian euskaraz deklaratzeko asmoa nuela adierazi nizuen. Auzi honen hastapenean, epaile nagusiari euskaraz zekienez galdegin nion. Gutxiespenarekin ezetz erantzun zidan. Orduan, nere gutuna eskuratu zuenez frantsesez... [+]
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
Wikipedia.org-en arabera, Gish gallop (Gish-en lauhazka) edo falazien metrailadorea "eztabaida teknika bat da, aurkariari ahalik eta argudio gehienekin eraso egiten diona, argumentu horien zehaztasuna edo sendotasuna kontuan hartu gabe", eta albo-ondorio gisa... [+]
Terminoaren jatorria XIX. mendearen hasieran kokatzen da. Garai hartan, liberal ingelesen asmo inperialistek errusiarrekin talka egin zuten, Errusia Asian zabaltzen ari baitzen eta Ingalaterraren kolonizazio nahiak oztopatzen. Beren interesak babesteko, Ingalaterrak errusiarren... [+]