Sanitarioak euskararen aurka, sanitarioak pazienteen kontra
Osakidetzaren euskara eskakizunak gehiegizkoak dira. Zalantzarik gabe. Osasun langileak ildo horren baitan kokatzen eta mobilizatzen ari gara. Euskararen aurka egon gabe, ikasteko asmo gutxirekin eta erabiltzeko are gutxiagorekin.
“Unidas por una Exención Lingüística Real” da erreferentziazko plataforma berria. Euskaraz ez dakiten langileen prekaritatea eta desabantailak ageriak direnean datoz sektorea salbatzera. Ba al dago inor inguruan osasun arazodun senide, lagun edo dena delakorik izan eta Osakidetzaren egiturazko akatsak pairatu behar izan ez duenik? Denok dakigu hizkuntza eskakizunen errua dela. Horregatik, uztailaren 20an kontzentrazioa Bilbon.
Elkarbizitzaren alde. Espainiera derrigorrezkoa da medikuntza ikasteko, osasungintza espezializazioetara sartzeko (EIR, FIR, PIR, MIR...), formakuntza jasotzeko eta oposizioetara aurkezteko (ez puntuagarria, baldintza baizik). B2 maila baino, C1-aren baliokideak. Osasun sistema langile eta gaixo euskaldunen erdalduntze espazioa da egun, Aintzat-etik sarri salatu izan dugun bezala. Oposizioa bera euskaraz egitea gaitz, gaizki itzulitako azterketa egin eta emaitza okerragoa lortu nahi ezean. Zenbait azterketa epaitegietan daude ustelkeria akusaziopean (euskararik ez dakiten buru ugarik antolatuak eta sukaldatuak), baina errua, berriro ere, euskaldunona.
Nola egin lan euskaraz, ez dakien horrek (edo euskararen “inposizioaren” aurka dagoen lankide euskaldunak) latinetik eratorritako terminoak ulertzen ez dituela eta pazienteen bizitza salbatzeko “radiografía” idatzi behar duzula inposatuz gero “erradiografia” beharrean.
Ebidentzia zientifikoaren arabera erabiltzaile edo gaixo euskaldunentzat kalitate berme bakarra euskarazko arreta bada ere, osasun irizpideak ahaztu eta norbere pribilegioak defendatzeko pultsua kalean.
Osasun langile euskaldunak garenontzat irain larria izateaz gain, gaixo euskaldunen aurkako indar erakustaldia da. Bigarren mailako herritarrak gara, gure hizkuntzan zerbitzurik jaso (eta eman) ezin dugunak
Hori baita afera: pribilegioen defentsa. Hamarkadetan zehar murrizketak eta egiturazko hutsuneak salatzen egon arren, euskaldunon errua da egungo prekaritatea. Gestio zalantzagarri eta pribatizazioen gainetik, existitzen ez den euskarazko osasun zerbitzu baten aurkako salaketa planteatu digute, badaezpadako mamu posible baten salaketa.
Zerbitzu publiko bat emateko, norbere interesak herritarrenaren gainetik jartzea bada helburua, lan aukerak zerbitzu publiko horretatik kanpo egiteko toki ugari egoteaz gain, komeni administrazioari publikotasunaren ulermena gizarteratzea. Zerbitzu publikoak erabiltzen ari dira herritarren zati handi bat baztertzeko eta haien osasuna kaltetzeko, eta are gehiago kaltetu nahi gaituzte.
Hizkuntza eskubideak ez daude lan eskubideei konfrontatuak. Langile inposatzaile eta erreakzionarioak daude euskarari konfrontatuak. Bi hizkuntza ofizial (oraingoz), zerbitzu publiko bakarra, ebidentzia zientifikoak bermaturiko kalitate maila gorenarekin. Irizpide horien aurka ari diren langileak dira, egun agintean dauden sindikatu, eragile eta alderdiek bertan kokatuak gehienak, euskaldunak bigarren mailako langile eta herritar bihurtzen gaituztenak.
Osasun langile euskaldunak garenontzat irain larria izateaz gain, gaixo euskaldunen aurkako indar erakustaldia da. Bigarren mailako herritarrak gara, gure hizkuntzan (ustez hizkuntza ofizialean) zerbitzurik jaso (eta eman) ezin dugunak. Ultraeskuin deritzon hori ez dago Euskal Herritik kanpo ezkutaturik, eta erasokor dator bere arrazakeria, klasismo eta inposizioekin. Egoera berez larri batean, beti dago atzerapausoak emateko aukera. Antolatu ezean, aurre egin ezean. Bada garaia euskaldunoi osasun arreta duina emango digun zerbitzua lortzeko. Sanitarioak euskaldunen aurka, osasun langileak pazienteen alde.
Adrian Zelaia, Aintzat mugimenduko kidea eta medikua
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Barkatu hariztiak, artadiak, zumardiak, lertxundiak, lizardiak, haltzadiak, gaztainadiak, urkidiak, gorostidiak, sagastiak, pinudiak eta zuhaitzen elkarte guztiak, baina, gaur, pagadiak du hitzordua negu-mugako ospakizunak direla eta.
Errazagoa egiten zait negu-mugako... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ildo beretik dator Eusko Jaurlaritza berriaren politika. Hitzak bai, baina ekintzak ez dira argi ikusten Pradalesen gobernuak aurkeztutako aurrekontuan.
Nobedadea izan ohi da Durangoko Azokari lotzen zaion hitz entzunenetako bat. Nobedadea han, eta nobedadea hemen. Zenbaitetan, ordea, lehengokoari beste itxura ematea aski izaten da etiketa hori itsasteko. Talentu berriztagarriz birmasterizatutako CDek eta berrargitalpenek badute... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Gazteak gero eta lehenago hasten dira pornografia kontsumitzen; izan ere, bere sexu heziketa bakarra da pornoa. Nola demontre heldu gara honaino?
Gaur egun, onartu behar da Interneti esker pornografia ikustea askoz errazagoa dela. Tamalez, klik baten bidez 7-9 urte arteko... [+]
Joan den abenduaren 5ean, PPk lege proposamen bat aurkeztu zuen Nafarroako Parlamentuan, Nafarroako toki entitateetako Idazkaritza eta Kontu-hartzailetza lanpostuetan funtzionarizazioa lortzeko prozesuak bereizteko. Hori gertatuko balitz, 30 pertsona inguruk merezitako... [+]
Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.
Nazioarteko... [+]
Bazen behin kulturaren gordailu bilakatu zen herria. Denboraren poderioz, munduko agintariek kultura adierazpide ororen aurka hartutako neurri murriztaileen erruz, herrien garra, sormena eta irudimena amatatuz joan ziren, emeki-emeki kandela bat bailitzan. Hala ere, herrialde... [+]
Elon Musken presentzia hedabideetan gora doa, suziri baten moduan, Etxe Zuriko lorategian lurreratu ostean. Lortzen ari den botereaz eta influentziaz asaldatuta omen daude beste botere batzuk eta, bere eragina gutxitzeko asmoz, X sarearen kontra kargatu dute. Azken asteetan The... [+]
Gure eskubideak, gure etorkizuna, orain! lelopean, Giza Eskubideen Nazioarteko Egunak 76 urteetako ondarea ospatzen du. Egunak mundu baketsuagoa, berdinzaleagoa eta jasangarriagoa eraikitzearen alde egitea du xede. Hala ere, aurrerapenak ospatzen diren bitartean, babesturik... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]