San Tomas egunean hauteskundeak Katalunian
Aska bazkaz etengabe hornitu ondoren, txerria gizendu dugu. Izan ere, Euskal Herrian txerria dugu protagonista San Tomas egunean. Aska-bazka-txerria. Txerria protagonista, urtero legez, San Tomas egunean. Euskal telebistak aurten ere haren handitasuna erakutsiko digu, ziur egon. Egun berean, baina, elikagaien azoka globalak inoiz baino gose gehiago eragingo die munduko beste muturrean edo ez hain muturrean bizi diren herritarrei. Zer demontre, ordea! Gure txerria handia da, itzela, eta festara etorri da; ez da etorri ezer aldatzera eta gutxiago ezer salatzera.
Abenduaren 21ean Tomas apostoluaren eguna ospatzen da; urtarrilaren 28ak Aquinoko San Tomas ere gogoratzen digu. Teologo eta filosofoa azkeneko hau. Biek, Tomas apostoluak eta Aquinoko Tomasek, hamabi menderen aldea eduki zuten euren bizitzen pasadizoetan; baina, ardura batek batu zuen bigarrena lehenengoarekin, ikusi-sinetsi leiak. Sinesteko ikustea beharrezkoa den ala ez, alegia.
Hilabete honetan seguruenik arrazionaltasunaren eta teologiaren fedearen arteko erlazioa ez dugu argituko. Baina, agian, hilabete honetan euskal politikagintzan koherentzia eta esandakoari eusteko ahalmena dagoen ikusteko aukera izango dugu. Esaterako, Espainiako aurrekontuak babestuko diren edo ez jakiteko, edo Puigdemonti eta Kataluniako nazioari babes zintzoa emateko ausardia agertuko den edo ez ikusteko aukera. Bigarren aukera baten antzekoa izango dugulakoan nago.
Puigdemontek hauteskundeak konbokatzea soluzioa izango zela iragarri zutenek, hauteskundeok zeren soluzioa izan diren argitu beharko dute. Besteok ikusi ondoren sinetsiko dugu zeren soluzio izan diren. Agian, politikari berari ihes egiteko aitzakia izan da guztia. Agian, politika ez egiteko, Konstituzioa bera aitzakiatzat erabili da oraingoan ere
Beste aukera politiko bat, alegia; zeren, 155. artikuluaren ondoren bideratutako hauteskunde hauek ezer gutxi gehiago emango baitute. Kataluniako gehiengo batek –eta gutxiengoa bada ere, arazoa berdina delakoan nago– Espainiako Estatuan gustura ez dagoela esaten jarraituko baitu. Puigdemontek hauteskundeak konbokatzea soluzioa izango zela iragarri zutenek, hauteskundeok zeren soluzioa izan diren argitu beharko dute. Besteok ikusi ondoren sinetsiko dugu zeren soluzio izan diren. Agian, politikari berari ihes egiteko aitzakia izan da guztia. Agian, politika ez egiteko, Konstituzioa bera aitzakiatzat erabili da oraingoan ere.
Guk San Tomas egunean, txerriaren kiloak eta handitasuna direla eta, geure buruak harritzen jarraituko dugu, eta inposatu diguten gidoiari jarraituko diogu; zeren, aste honetan berriro azaldu baitigute, inkesta baten bidez, Euskal Herria eta Katalunia oso errealitate desberdinak direla euskal herritarrentzat, oso. Nonbait, euskal herritar guztiok, hilabeteak eta urteak pasa ditugu Katalunian bizitzen inkestako galdera horiei behar bezala erantzuteko. Egia esan, nik neuk ere dagoeneko zalantzak ditut, eguberrietan atabala txistulariekin ala Gironako Castellersekin joko dudan…
Desberdina dena, oso desberdina, euskal arrazako txerriarekin alderatuta, azokan ikusiko dugun txerria izango da. Ez, euskal txerria ez baitago gonbidatua Euskal Herriko santomasetako azoketara. Baina, zer axola horrek, jarrai dezagun txerriaren handitasuna miresten! Itzela gurea!
Eneko Egibar Artola / Albaitaria eta politologoa
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Jakina da lan ikuskariak falta ditugula geurean. Hala ere, azken egunotan datu argigarriak ematea lortu dute: lan ikuskaritzaren arabera, EAEko enpresen %64ak ez du ordutegien kontrolean legedia betetzen. Era berean, lehendakariordeak gaitzetsi du, absentismoaren eta oinarrizko... [+]
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Trumpen itzulera pizgarri izan da sendotuz doan eskuin muturreko erreakzionarioen mugimenduarentzat. Izan ere, historikoki, faxismoaren gorakada krisi ekonomikoekin lotuta egon da, baita sistemaren zilegitasun politiko eta ideologikoaren krisiarekin ere. Gaur egun, geldialdi... [+]
Batzuendako, dirutza izatea ez da nahikoa, eta euren ego hauskorrek diruaren txintxina ez ezik, protagonismoa ere eskatzen dute. Aberats okituak izatea nahikoa izango ez balitz bezala. Beti gehiago behar dute, anbizioa deritzote antsia horri, baina botere gosea eta nabarmendu... [+]
Bi neska komisarian, urduri, hiru urtetik gora luzatu den jazarpen egoera salatzen. Izendatzen. Tipo berbera agertzen zaielako nonahi. Presentzia arraro berbera neskek parte hartzen duten ekitaldi kulturaletako atarietan, bietako baten amaren etxepean, bestea korrika egitera... [+]
Iragan urtarrilaren hondarrean, Bretainiako lurraldeko bi hizkuntza gutxituei buruzko azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak publiko egin zituzten bertako arduradunek. Haiek berek aitortu zuten harriturik gertatu zirela emaitzak ikustean. Hain zuzen ere, egoerak eta... [+]
Silicon Valley-ko oligarkia AEBetako gobernura iritsi berritan lehertu da adimen artifizialaren (AA) burbuila. Txip aurreratuen erraldoia den Nvidia-k urtarrilaren amaieran izandako %16,8ko balio galera, egun bakar batean inoiz izan den burtsa balio galerarik handiena da... [+]
Gizakiok berezkoa dugu parte garela sentitzeko beharra. Parte izateko modu hori jasotako hezkuntza, ingurua... formateatzen joaten da.
Identitateak ezinegon asko sortzen du gizakiongan. Batzuetan, banaketak ere eragiten ditu, ezin dugulako jasan beste baten identitatearen... [+]
Fermin Muguruza jarraitzen duzu sareetan. Madrilgo kontzertuko bideo bat ikusi duzu bere kontuan: dantzari batek “Kongo askatu!” oihukatu du, bandera esku artean. Haren profila bilatu duzu: @c.kumaaa. Bilboko manifestazioaren deialdia zabaldu du. Ez zara joango,... [+]
Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.
Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]
Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]
Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]
Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]
Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]