Salvador Puig Antich anarkistaren heriotza: bertsio ofiziala gezurtatu dute
Erregimen frankistak hildako azken presoetako bat izan zen Salvador Puig Antich anarkista kataluniarra eta oraindik argitu gabe daude haren exekuzioaren inguruko hari-mutur asko. Jordi Panyella kazetariak Salvador Puig Antich, cas obert liburua plazaratu berri du, bertsio ofiziala ezeztatuz.
Francisco Anguas Barragán subinspektorea hiltzeagatik epaitu eta heriotza zigorrera kondenatu zuen Tribunal militar batek Puig Antich 1974an. Garrote vil izeneko teknika erabiltzen akabatu zuten, alegia, aulki batean eseri, burdinez egindako lepokoa jarri eta asfixiatu.
Panyellak orduko gertakariak lehen pertsonan bizi izan zituztenengana jo du liburua dokumentatzeko. Besteak beste, artatu zuten erizainak elkarrizketatu ditu, Puig Antichen militantzia kide Xavier Garriga eta kasuaren inguruko frogak ezkutatu zituen instrukzio epaile Enric Palau.
Auziaren gakoa Palauk ematen du: “Poliziek hil zuten Barragán subinspektorea, ez Antichek”. “Praxi txarreko akats poliziala” izan zen hilketa, eta gero Puig Antichi leporatu zioten. Huraxe garatutako teoria.
Gero ezkutatu nahi izan zutela salatu du: “Poliziak esaten zuen zer sartu behar nuen sumarioan, zein dokumentu hartu eta zeintzuk gorde epaitegiko armairuan”.
Ahoa josita, 20 orriko deklarazioa
Indar polizialekin izandako liskarraren ondorioz, tiro batez masailezurrean zauritua izan zen ekintzailea, eta Bartzelonako Hospital Clinic-era eraman zuten, 1973ko irailaren 28tik urriaren 2ra. Ahora josi zioten, zauria itxi zedin. Eta horrela egon zen ohean lau egunez.
Erizainek kontatu dute orain poliziak aldez aurretik egindako 20 orriko txostenarekin azaldu zirela. “Ezinezkoa” iruditzen zaie zegoen egoeran egonda Puig Antichek deklarazio horiek egin izana.
Orain, Carlos Slepoy familiaren abokatuak liburuan argitaratutako informazio aintzat hartu, eta Argentinako justiziaren aurrean aurkeztutako kereilan gaineratuko du.
“Mendeku nahia”
Herri mugimenduko taldeek aktibistaren erailketa kritikatu izan dute, eta Frankismoak Carrero Blancoren heriotzaren ostean zeukan “mendeku nahiari” atxiki diote gertatutakoa.
Puig Antich, oroimenean
2007an Koldo Izagirrek poema batzuk eskaini zizkion eta Erramun Landaren grabatu batzuekin batera erakusketan jarri. Bideoa hemen ikus daiteke.
Iruñea, 1939. Urte hasieran, hiriko zezen-plaza kontzentrazio-esparru modura erabili zuten frankistek. 3.000 gerra presorentzako edukiera izan zuen ofizialki; Nafarroan une horretan fronterik ez zegoenez, gerra presotzat baino errepresaliatu politikotzat jo behar dira han... [+]
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.
Iruñeko Erorien monumentua faxismoaren salaketarako eta memoria demokratikorako Maravillas Lamberto interpretazio zentroa bilakatzea adostu dute EH Bildu, PSN eta Geroa Baik. Eraikinaren parte bat eraitsiko dute, eta adiera frankistako elementuak kendu edo estaliko... [+]
"88 urteko isiltasuna nahikoa da; gure herritarrek behingoz aitortza ekitaldi bat merezi dute"
Saturraran Elkarteak antolatuta, Oroimen Eguneko ekitaldian batu dira larunbatean 1939tik 1944 bitartean Saturrarango Emakumeen Kartzela egon zen inguruan, bertan preso egondako emakume eta umeak oroitu eta omentzeko.
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Ekitaldian 1969ko gertaera tragikoak gogoratzeaz gain, memoria historikoaren defendatzaileak ere omenduko dituzte.
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.
Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]